Галоўная старонка

свабоднай энцыклапедыі, якую можа правіць кожны.

Артыкул дня

Мікалай Радзівіл Чорны (1515 — 1565) — вялікалітоўскі дзяржаўны, палітычны, ваенны, культурны і рэлігійны дзеяч. Мянушку «Чорны» атрымаў за колер сваёй барады, у адрозненне стрыечнага брата Мікалая Радзівіла Рудога.

Браў удзел у вайне Маскоўскай дзяржавы з ВКЛ 1534—1537 гадоў. У 1544 годзе атрымаў урад маршалка земскага літоўскага і ўзначаліў Паноў-Раду і соймы. Спрыяў шлюбу сваёй стрыечнай сястры Барбары з вялікім князем літоўскім Жыгімонтам Аўгустам. У 1547 годзе атрымаў тытул князя Свяшчэннай Рымскай імперыі «на Алыцы і Нясвіжы». З 1550 года вялікі канцлер літоўскі, выступаў за суверэннасць Княства ў саюзе з Польшчай. Таксама займаў урад віленскага ваяводы. Дзякуючы дыпламатычным дзеянням Мікалая Чорнага Лівонскі ордэн уключаны ў склад ВКЛ. Узначальваў дзяржаўную камісію па правядзенні аграрнай рэформы (валочнай памеры) у гаспадарскіх маёнтках (далей…).

Паблізу Лафатэнскіх астравоў у Нарвежскім моры фарміруецца сістэма магутных віроў.
Спосаб, якім японскія рыбакі запісвалі ўлоў, стаў самастойным відам мастацтва.
Абарона Смаргоні ў час Першай сусветнай вайны працягвалася васямсот дзесяць дзён.
Першы кавалер чатырох ордэнаў Чырвонага Сцяга два з іх атрымаў у час савецка-польскай вайны на тэрыторыі Беларусі.
Маладая жанчына была пакінута на востраве Урангеля і здолела выжываць там амаль два гады разам з коткай.
Двухтысячагадовую гісторыю Чаншы знішчыў пажар, учынены людзьмі, якія хацелі зберагчы горад ад захопу.
На Спецыяльнай Алімпіядзе няма мэты выявіць наймацнейшага і зафіксаваць спартыўныя рэкорды.

Матыль Melitaea athalia.

Актуальныя тэмы: Уварванне Расіі ва Украіну · Чэмпіянат Еўропы па футболе

Беларусь стала членам Шанхайскай арганізацыі супрацоўніцтва. (4 ліпеня)
У індыйскім штаце Утар-Прадэш у выніку цісканіны загінула больш за сто чалавек. (2 ліпеня)
Модуль кітайскага зонда «Чан’э-6» даставіў на Зямлю першыя ўзоры грунту з адваротнага боку Месяца. (25 чэрвеня)
Высокі суд Англіі і Уэльса выпусціў журналіста, заснавальніка WikiLeaks Джуліяна Асанжа пад заклад. (24 чэрвеня)
У Дзербенце і Махачкале (Расія) здзейснена серыя тэрарыстычных нападаў. (23 чэрвеня)

5 ліпеня

Венесуэла: Дзень незалежнасці (1811)

1203: Падчас 4-га крыжовага паходу пачалася аблога Канстанцінопаля.
1439: Падпісана Фларэнційская царкоўная унія аб аб’яднанні праваслаўнай і каталіцкай цэркваў пад уладай папы рымскага.
1705: У ходзе Паўночнай вайны расійскія войскі адбілі наступленне шведскага корпуса на Пецярбург.
1772: Расія, Аўстра-Венгрыя, Прусія заключылі ў Пецярбургу трактат пра Першы падзел Рэчы Паспалітай.
1812: Створана войска адноўленнага Напалеонам Вялікага княства Літоўскага.
1828: Расійскае войска Івана Паскевіча штурмам узяло турэцкую крэпасць Карс.
1943: Пачалася абарончая стадыя Курскай аперацыі савецкіх войск.
1969: Адкрыццё мемарыяльнага комплекса «Хатынь» (на фота).

27 чэрвеня 2024 — Беларуская Вікіпедыя абышла Паўднёваазербайджанскую па колькасці артыкулаў і заняла 46-е месца.
20 сакавіка 2024 — Агульная колькасць зарэгістраваных удзельнікаў Беларускай Вікіпедыі дасягнула 140 000.

Прырода Жыццё Зямля Космас Матэрыя	Грамадства Народы Мовы Краіны Палітыка Сям’я Эканоміка	Беларусы Краіна Гісторыя Мова Культура Постаці	Гісторыя Падзеі Перыяды Гістарычныя вобласці
Чалавек Асобы Антрапалогія Веды Філасофія	Культура Архітэктура Літаратура Мастацтва Рэлігія Спорт	Навука Астраномія Біялогія Геалогія Матэматыка Фізіка Хімія Гуманітарныя навукі	Тэхніка Абсталяванне Зброя Інфарматыка Космас Транспарт Электроніка