Kantonsregierig

d Regierig vom ene Kanton vo dr Schwizerische Äidgenosseschaft


E Kantonsregierig isch d Regierig bzw. Exekutive vom ene Kanton vo dr Schwizerische Äidgenosseschaft.

Waalmodus

ändere

D Kantonsregierig wird wird mäistens alli vier Joor vom Volk vo däm Kanton gweelt. Usnaame si d Kantöön Freiburg, Waadt und Gämf mit fümf Joor und dr Kanton Appezäll Innerrhode mit äim Joor. D Waal vo dr Kantonsregierig findet mäistens gliichzitig mit dr Waal zum Kantonsparlamänt statt. D Amtsduur entspricht dorum mäistens dr Legislaturperiode. Die mäiste Kantöön weele iiri Regierig noch em Majorzwaalsüsteem, d. h. es wärde Persoone und nit Bardeiliste gweelt. Im Kanton Tessin aber gältet s Broborzwaalsüsteem; und das isch bis 2013 au im Kanton Zug dr Fall gsi.

Es git Kantöön, wo s mööglig isch, mit ere Volksiniziative d Regierig vorzitig abzberüefe.[1] Braktisch spiilt das aber fast kä Rolle.

Zämmesetzig

ändere

In fast alle Kantöön het d Kantonsregierig äntwääder fümf oder siibe Mitgliider. Dr Vorsitzend vo dr Kantonsregierig (Regierigsbresidänt, Regierigsrootsbresidänt, Landammaa) het mäistens nid mee z sääge as die übrige Regierigsmitgliider. Er isch mäistens e Primus inter pares, wo für äi Joor gweelt wird. Wie dr Bundesroot folge au d Kantonsregierige em Kollegialidäätsbrinzip.

In de Kantöön Baasel-Stadt, Waadt und Gämf wärde d Regierigsbresidänte für die ganzi Amtsduur vom Regierigsroot gweelt, In Uri, Zug, Glaris, Appezäll Innerrhode und Appezäll Usserrhode für zwäi Joor.

Bezäichnige

ändere

Us historische Gründ häisse d Kantonsregierige und iiri Mitgliider vo Kanton zu Kanton verschiide. In der Dütschschwiz isch s mäistens Regierigsroot, in dr Wälschschwiz mäistens Conseil d’État (resp. Staatsroot i Dütschfriburg und Dütschwallis) und im Tessin Consiglio di Stato. Z Sanggale, i Graubünde und im Jura häisst si Regierig (resp. Gouvernement), z Appezöll Innerrhode Standeskommission und i Wälsch-Bärn Conseil-exécutif.

Für dr Vorsitzend oder die Vorsitzendi wird in e paar dütschsproochige Kantöön d Bezäichnig Landammaa beziejigswiis Frau Landammaa brucht und früener au Schulthäiss, zmäischt aber Regierigsbresidänt beziejigswiiss Regierigsbresidäntin.

De Ministerie säit mä noch Kanton Departemänt oder Direkzioone und dene iire Vorsteher Diräkter.

Literatur

ändere

Fuessnoote

ändere
  1. Peter Jankovsky: Der Versuch, eine Exekutive zu stoppen, in: Neue Zürcher Zeitung vom 22. März 2011, S. 13.