Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Rutenio
TecnecioRutenioRodio
Fe

Ru

Os
Información cheneral
Nombre, simbolo, numeroRutenio, Ru, 44
Serie quimicaMetal de transición
Grupo, periodo, bloque85, d
Colorblanco archent
Peso atomico101.07 g·mol−1
Configuración electronica[Kr] 4d7 5s1
Electrons por capa2, 8, 18, 15, 1
Propiedaz fisicas
Densidat (a t.a.)12.45 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.10.65 g·cm−3
Punto de fusión2607 K
(2334 °C, 4233 °F)
Punto d'ebullición4423 K
(4150 °C, 7502 °F)
Entalpía de fusión38.59 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización591.6 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 24.06 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa1101001 k10 k100 k
at T/K258828113087342438454388
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinahexagonal
Estatos d'oxidación8, 7, 6, 4, 3, 2, 1,[1] -2
(oxido liucherament acido)
Electronegatividat2.3 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización1ª: 710.2 kJ·mol−1
2ª: 1620 kJ·mol−1
3ª: 2747 kJ·mol−1
Radio atomico134 pm
Radio covalent146±7 pm
Atra información
Ordenación magneticaparamagnetico[2]
Resistividat electrica(0 °C) 71 nΩ·m
Conductividat termal(300 K) 117 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 6.4 µm·m−1·K−1
Velocidat d'o sonito(20 °C) 5970 m/s
Modulo d'elasticidat447 GPa
Mod. elast. transversal173 GPa
Modulo de compresión220 GPa
Coeficient de Poisson0.30
Dureza Mohs6.5
Dureza Brinell2160 MPa
Numero CAS7440-18-8
Isotopos mas estables
isoANVidaMDED (MeV)PD
96Ru5.52%96Ru ye estable con 52 neutrons
97Rusin2.9 dε-97Tc
γ0.215, 0.324-
98Ru1.88%98Ru ye estable con 54 neutrons
99Ru12.7%99Ru ye estable con 55 neutrons
100Ru12.6%100Ru ye estable con 56 neutrons
101Ru17.0%101Ru ye estable con 57 neutrons
102Ru31.6%102Ru ye estable con 58 neutrons
103Rusin39.26 dβ0.226103Rh
γ0.497-
104Ru18.7%104Ru ye estable con 60 neutrons
106Rusin373.59 dβ3.54106Rh

O rutenio (d'o latín < RUTHENIA "Rusia") ye un elemento quimico de numero atomico 44 situato en o grupo 8 d'a tabla periodica d'os elementos. O suyo simbolo ye Ru. Ye un metal de transición, poco abundant, d'o grupo d'o platín. Se troba por un regular en menas de platín y s'emplega como catalizador en bellas aliacions de platín.

Caracteristicas prencipals

editar
Meya barra de rutenio muit puro (99,99%)

Ye un metal blanco duro y fráchil; presenta cuatre formas cristalinas diferents. Se disuelve en bases funditas, y no ye atacato por acidos a temperatura ambient. A altas temperaturas reacciona con halogens y con hidroxidos. Se puet augmentar a dureza d'o paladio y o platín con chicotas cantidaz de rutenio. Igualment, l'adición de chicotas cantidaz augmenta a resistencia a la corrosión d'o titanio de forma important. S'ha trobato una aliación de rutenio y molibdeno superconductora a 10,6 K.[3]

Os estaus d'oxidación mas comuns son +2, +3 y +4. Bi ha compuestos en os que presenta un estau d'oxidación dende 0 dica +8, y tamién -2. O tetraoxido de rutenio, RuO4 (estau d'oxidación +8), ye muit oxidant, mas que l'analogo d'osmio, y se descomposa violentament a altas temperaturas.

Referencias

editar
  1. "Ruthenium: ruthenium(I) fluoride compound data". OpenMOPAC.net. http://openmopac.net/data_normal/ruthenium(i)%20fluoride_jmol.html. Retrieved 2007-12-10. 
  2. Magnetic susceptibility of the elements and inorganic compounds, in Handbook of Chemistry and Physics 81st edition, CRC press.
  3. Hamond, C.R. "The elements"
Commons
Se veigan as imáchens de Commons sobre o rutenio.