Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə — cinayət törətməkdə ittiham olunan şəxsə verilən elə cəzadır ki, onun ömrünün qalan hissəsini həbsxanada keçirməsini nəzərdə tutur. Bəzi dövlətlərdə qəsdən adamöldürmə, qəsdən adamöldürməyə cəhd, terrorizm, ciddi uşaq istismarı, zorlama, uşaqların cinsi istismarı, casusluq, vətənə xəyanət, narkotik ticarəti, insan alveri, dələduzluq, iqtisadi cinayətlərin ağır halları, eləcə də ağırlaşdırıcı hallarda şəxsin ölümünə və ya sağlamlığına ağır zərər vurulmasına səbəb olduqda adam oğurlama, ev oğurluğu və ya oğurluq, dəniz quldurluğu, hava gəmisini qaçırma və müəyyən hallarda soyqırım, etnik təmizləmə, insanlıq əleyhinə cinayətlər, müəyyən hallarda müharibə cinayətlərinə görə şəxs bu cəzanı ala bilər. Bəzi ölkələrdə ömürlük azadlıqdan məhrumetmə ölümlə nəticələnən nəqliyyat vasitələrinin təhlükəsizliyi əleyhinə olan cinayət törətmiş şəxslərə də tətbiq olunur.^[1] Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə bütün dövlətlərdə mövcud deyil. 1884-cü ildə Portuqaliya ömürlük azadlıqdan məhrumetməni ləğv edən ilk dövlət olmuşdur.

Dövlətlər üzrə

Yurisdiksiya

Əfv tələb etmək üçün cəzanın minimum çəkilən hissəsi

Cəzanın maksimum müddəti

Qeyri-müəyyən cəza (profilaktik və psixiatrik nəzarət istisnadır)

Məcburi cəza

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzasının verildiyi digər cinayətlər

18 (və ya 21) yaşadək

Əfv, amnistiya

Ölüm cəzası

Əfqanıstan

Var

Yoxdur

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

Dövlətə xəyanət, narkotik qaçaqmalçılığı

Var^{[mənbə göstərin]}

Prezident tərəfindən

Var

Albaniya

Var, yalnız 18 yaşdan yuxarı kişilər üçün

25 il

Bütün qadınlar üçün maksimum 30 il

??

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə

Terrorizm, müharibə cinayətləri

18 yaşadək: mak. 20 il azadlıqdan məhrmetmə

Yalnız müstəsna hallarda ömürlük azadlıqdan məhrum edilənlər şərti olaraq cəzadan azad edilə bilərlər.

Yoxdur

Andorra

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

25 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Argentina

Var

35 il və ya heç zaman

Mövcud deyil

Var

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə; qohumu qəsdən öldürmə; polis işçisinin qəsdən öldürülməsi; dövlətə xəyanət

Seriyalı zorlama

??

Prezident və ya dövlət başçısı tərəfindən (yurisdiksiyadan asılı olaraq)

Yoxdur

Ermənistan

Var

20 il

Qəsdən adamöldürmə üzrə ilk cinayətə görə 15 il, ikinci cinayətə görə 20-30 il və üçüncü cinayətə görə ömürlük

Yoxdur

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə, Azərbaycan silahlı qüvvələri ilə əməkdaşlıq etmə, dövlətə xəyanət

??

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Avstriya ^[2]

Var

15 il (Müəyyən müddətə azadlıqdan məhrumetmə)
və ya heç zaman (Əfv Prezident tərəfindən rədd edildikdə ömürlük azadlıqdan məhrumetmə)

Mövcud deyil

Var

Soyqırım

Qəsdən adamöldürmə, xeyli miqdarda narkotik ticarəti, Nasizm fəaliyyəti, silahlı münaqişədə istifadə edilməsi üçün kimyəvi döyüş silahlarının istehsalı və yayılması; adam oğurluğu, soyğunçuluq, zərərçəkmişin ölümünə səbəb olduqda zorlama və azyaşlının zorlanması, cinayət onlarla insanın ölümünə səbəb olduqda hava və dəniz quldurluğu və əmlakı talama

16 yaşadək: maks. 10 il azadlıqdan məhrumetmə
16–17: maks. 15 il azadlıqdan məhrumetmə
18–20: maks. 20 il azadlıqdan məhrumetmə

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Avstraliya

Var

10 il, 20 il, 25 il və ya heç zaman; hakim tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir

Mövcud deyil

Var

Polis işçisi və ya digər vəzifəli şəxsin qəsdən öldürülməsi, Cənubi Avstraliyada, Kvinslenddə, Şimal ərazisində qəsdən adamöldürmə, hava gəmisini qaçırma

Digər ştatlarda dövlətə xəyanət, terrorizm, narkotik qaçaqmalçılığı, zorlama, uşaqların cinsi istismarı, qəsdən adamöldürmə

18 yaşadək: minimum müddət müəyyən edilməlidir

Dövlətin qubernatoru / ərazinin administratoru və ya Baş Qubernator tərəfindən əfv edilməsi

Yoxdur ^[3]

Azərbaycan^[4]

Var, yalnız 18–65 yaşlı kişilər üçün

25 il

Təkcə qəsdən adamöldürməyə görə 15 il (bir neçə cinayət törədildikdə 20 ilədək)

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

Dövlət əleyhinə cinayətlər, müharibə cinayətləri

Yoxdur

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Belarus

Var, 18-65 yaşlı kişilər üçün (Rusiyada olduğu kimi)

25 il

15 il və 25 il (fərqli cəzalar; 18 yaşadək kişilər üçün 15 il və qadınlar kimi 65 yaşadək kişilər üçün 25 il)

??

Maksimum 15 il

Məhkəmələr tərəfindən

Var (yalnız 18–65 yaşlı kişilər üçün)

Belçika

Var

15 il (əvvəl cinayət törətməmişdirsə və ya 3 ilədək cəza almışdırsa), 19 il (əvvəlki cinayətə görə 5 ilədək cəza almışdırsa) və ya 23 il (əvvəlki cinayətə görə 5 il və ya daha çox cəza almışdırsa)^[5]

Mövcud deyil

Yoxdur

Mövcud deyil

Qəsdən adamöldürmə

12 yaşadək: mühakimə edilə bilməzlər
12–15: maks. 20 yaşınadək həbs olunurlar
16–17: maks. 30 il azadlıqdan məhrumetmə^[6]

Şərt Azadetmə Komissiyasının qərarı ilə və Kral tərəfindən əfv

Yoxdur

Beliz

Var

Qəsdən adamöldürmə cinayətinə görə ömürlük azadlıqdan məhrum edilən şəxslərə münasibətdə məhkəmənin təyin etdiyi minimum müddət; ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzasının verildiyi digər cinayətlərə görə 15 il

??

Var

Banqladeş

Var

30 il

20 il

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, dövlətə xəyanət, terrorizm

Adamöldürmə, zorlama, soyğunçuluq, banditizm

??

Var

Boliviya

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

30 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Bosniya və Herseqovina

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

45 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Braziliya

Yoxdur ^[7]

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

30 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Var, yalnız müharibə şəraitində

Bolqarıstan^[8]

Var

20 il və ya heç zaman

Mövcud deyil

Var

Mövcud deyil

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə, ağırlaşdırıcı hallarda adam oğurluğu, ağırlaşdırıcı hallarda soyğunçuluq, dövlətə xəyanət, casusluq, müharibə cinayətləri, soyqırım, müharibə dövründə fərarilik

14 yaşadək: mühakimə edilə bilməzlər
14-16: maksimum 10 il
16-18: maksimum 12 il

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Kamboca

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, soyqırım, insanlıq əleyhinə cinayətlər, terrorizm

Narkotik qaçaqmalçılığı

Var

Kral tərəfindən

Yoxdur

Kanada

Var

1-ci dərəcəli qəsdən adamöldürməyə və ya dövlətə xəyanətə görə minimum 25 il; 2-ci dərəcəli qəsdən adamöldürməyə görə minimum 10 il (bir neçə qəsdən adamöldürmə işlərində ardıcıl hökmlərin verilməsi müvafiq müddətin 25 ilədək uzanmasına səbəb ola bilər)^[9]^[10]

Mövcud deyil

Var

Dövlətə xəyanət, 1-ci dərəcəli qəsdən adamöldürmə, 2-ci dərəcəli qəsdən adamöldürmə

Silahlı soyğunçuluq, adam oğurluğu, ağırlaşdırıcı hallarda cinsi təcavüz, qəsdən adamğldürməyə hazırlıq və ölümlə nəticələnən əksər cinayətlər

14+: Var, yalnız yetkinlik yaşına çatmayanların böyüklər kimi cəzalandırıldığı hallarda^[11]

Var, yalnız kral əfvi ilə

Yoxdur (1976-cı ildə ləğv olunub)

Kabo-Verde

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

25 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Kolumbiya

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

60 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Kosta-Rika

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

50 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Çili

Var

20 il; 40 il hərbi cinayətlərə görə

Mövcud deyil

Var

Mövcud deyil

Dövlətə xəyanət, adamöldürmə və ya zorlama ilə müşayiət olunan adam oğurluğu, adamöldürmə ilə müşayiət olunan zorlama, valideyn və ya digər yaxın qohumun öldürülməsi, adamöldürmə ilə müşayiət olunan soyğunçuluq və ya zorlama

14–15: maks. 5 il azadlıqdan məhrumetmə
16–17: maks. 10 il azadlıqdan məhrumetmə

Prezident tərəfindən

Var, yalnız müharibə şəraitində

ÇXR

Var

Cəzanın 13 ili həqiqətən çəkilməlidir.^[12] Xüsusilə təhlükəli korrupsiya işlərində heç zaman.^[13]

Mövcud deyil

Yoxdur

Müxtəlifdir

Var

Məhkəmələr və Prezident tərəfindən^[14]

Var

Xorvatiya

Yoxdur^[15]

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

40 il^[15]

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur (1991-ci ildə ləğv olunub)

Kuba

Var

30 il və ya heç zaman

Mövcud deyil

Yoxdur

Mövcud deyil

Qəsdən adamöldürmə, narkotik qaçaqmalçılığı, ağırlaşdırıcı hallarda soyğunçuluq

Var^{[mənbə göstərin]}

Prezident tərəfindən

Var

Kipr

Var

20 il

Mövcud deyil

Var

Əvvəlcədən düşünülmüş qəsdən adamöldürmə

Terrorizm, dövlətə xəyanət, narkotik qaçaqmalçılığı

??

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Çexiya^[16]

Var

əsasən 20 il
30 il və ya daha çox^[17]

30 il

Yoxdur

Mövcud deyil

Qəsdən adamöldürmənin bəzi halları, ictimai təhlükəsizlik əleyhinə cinayətlər, dövlətə xəyanət, terrorizm, soyqırım, insanlıq əleyhinə cinayətlər, qadağan edilmiş döyüş qurğularından və ya döyüş taktikasından istifadə, müharibə cinayətləri, təqib, beynəlxalq nişanlardan sui-istifadə

15–18: maks. 10 il azadlıqdan məhrumetmə

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Danimarka

Var

16 il^[18]

Mövcud deyil^[19]

Var

Yoxdur

Dövlətə xəyanət, müharibə dövründə fərarilik, parlamentə qarşı güc tətbiq etmə, terrorizm, ümumi təhlükəli üsullarla əmlakı talama, nəqliyyat vasitəsini qaçırma, nüvədən qəsdən istifadə, qəsdən adamöldürmə

Maksimum 20 il

12 il sonra Ədliyyə Nazirliyinə müraciət oluna bilər; Danimarka Kralı və ya Kraliçası tərəfindən verilir

Yoxdur

Dominikan Respublikası

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

30 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

13–15: maks. 5 il azadlıqdan məhrumetmə
16–17: maks. 8 il azadlıqdan məhrumetmə

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Ekvador

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

25 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Salvador

Yoxdur (Müharibə şəraiti istisnadır)

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

75 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Var, yalnız müharibə şəraitində

Misir

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, zorlama, adam oğurlama, terrorizm

Narkotik vasitələrlə əlaqədar cinayətlər

Var

Prezident tərəfindən

Var

Estoniya

Var

30 il

Mövcud deyil

Var (de-fakto)

Mövcud deyil

Qəsdən adamöldürmənin bəzi halları, narkotik maddələrdən istifadənin bəzi halları, insanlıq əleyhinə cinayətlər, soyqırım, mülki əhaliyə qarşı müharibə aparmaq, terrorizm, Estoniyanın müstəqilliyi əleyhinə qəsdlər, nüvə enerjisindən istifadə etməklə partlayışa səbəb olma^[20]

Maksimum müddət 10 il

Prezident tərəfindən əfv^[21]

Yoxdur

Finlandiya

Var

Məhkəmə tərəfindən azad edilmə üçün 12 il; Prezident əfvi üçün istənilən müddət^[22]

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə

Dövlətə xəyanət, fərarilik, soyqırım, insanlıq əleyhinə cinayətlər, müharibə cinayətləri, adam öldürməklə müşayiət olunan terrorizm hərəkətləri

18 yaşadək: maks. 15 il azadlıqdan məhrumetmə
21 yaşadək: əfv müraciəti üçün minimum 10 il

Prezident tərəfindən, Helsinki Apelyasiya Məhkəməsi

Yoxdur

Fransa

Var

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir;

Qeyri-müəyyən cəza verilməmişdirsə, 30 ilədək və ya heç zaman

təkcə qəsdən adamöldürmə cinayətə görə cinayətin ağırlaşdırıcı və yüngülləşdirici halları olmadıqda 30 il, narkotik qaçaqmalçılığı, adam oğurluğu, zorlama

Var

Mövcud deyil

Qəsdən adamöldürmə, kütləvi qəsdən adamöldürmə, zorlama, ağırlaşdırıcı hallarda işgəncə, ağırlaşdırıcı hallarda dövlətə xəyanət, insanlıq əleyhinə cinayətlər, müharibə cinayətləri

16 yaşadək: maks. 20 il azadlıqdan məhrumetmə
16+: Var

Prezident tərəfindən, baş nazir və ədliyyə nazirinin imzasıyla

Yoxdur

Almaniya

Var, 18-21 yaşlı şəxslər yalnız böyüklər kimi mühakimə olunduqları halda.

*1977-ci ilədək: heç zaman (prezident əfvi istisnadır).

1977-ci ildən etibarən: hakimin səlahiyyətindədir, əksər hallarda minimum 15 il^[23]

15 il^[24]

Yoxdur

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə,^[25] ölümlə nəticələnən soyqırım,^[26] ölümlə nəticələnən insanlıq əleyhinə cinayətlər,^[27] ölümlə nəticələnən, insanlara qarşı müharibə cinayətləri^[28]

??

14 yaşadək: mühakimə edilə bilməzlər
14–18: maksimum 10 il
18–21: maksimum 15 il və ya ömürlük^[29]

Prezident və ya Baş Nazir tərəfindən

Yoxdur (Qərbi Almaniyada Konstitusiya ilə 23 may 1949-cu ildən ləğv olunub. Qərbi Almaniyada qanunla 1953-cü ildə, Şərqi Almaniyada 1987-ci ildə ləğv olunub.)

Gürcüstan

Var

20 il

Mövcud deyil

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə

Terrorizm, dövlətə xəyanət

??

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Yunanıstan

Var

Hakim tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir

Bir qəsdən adamöldürmə cinayətinə görə 16 il, iki belə cinayətə görə 20–32 il, birdən çox ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası verilsə 20 il

Var

İki və daha çox şəxsi qəsdən öldürmə, kütləvi qəsdən adamöldürmə, terrorizm, hava gəmisini qaçırma

Qəsdən adamöldürmə, dövlətə xəyanət, ağırlaşdırıcı hallarda girov götürmə

Maksimum 20 il

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Qvatemala

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

50 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Var, yalnız müharibə şəraitində

Macarıstan

Var

25–40 il və ya heç zaman

Mövcud deyil

Var

3 zorakı cinayətdən sonra qəsdən adamöldürmə

Soyqırım, dövlətə xəyanət

18 yaşadək: maks. 15 il azadlıqdan məhrumetmə

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Honduras

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

40 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

İslandiya

Var

16 il

Mövcud deyil

Var

Mövcud deyil

Qəsdən adamöldürmə, soyqırım, xarici qüvvələrlə birlikdə İslandiyaya qarşı müharibə təşkil etmə və müharibə şəraitində üsyan, itaətsizlik, qorxaqlıq, dövlətə xəyanət və fərarilik.

18 yaşadək şəxslərə ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur.

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Hindistan

Var

25 il və ya heç zaman

Mövcud deyil

Var

Mövcud deyil

Adam oğurlama, qəsdən adamöldürmə, banditizm, zorlama, dövlət əleyhinə çağırışlar

Var

Prezidentin və ya Qubernatorun imtiyazı ilə əfv edilə bilər

Var

İraq

Var

Naməlum

İndoneziya

Var

Heç zaman

20 il, 1-dən çox məhkəmə tərəfindən mühakimə edilərsə, daha uzun ola bilər

Var

Mövcud deyil

Əvvəlcədən düşünülmüş qəsdən adamöldürmə, feloniya zamanı qəsdən adamöldürmə, ölümlə və sağlamlığa ağır zərər vurulması ilə nəticələnən uşaq zorlama, ölüm və ya sağlamlığa ağır zərər vurulması ilə nəticələnən banda tərəfindən soyğunçuluq, ölümlə nəticələnən insan alveri

18 yaşadək: maksimum 10 il.

Prezident tərəfindən (ən az 5 il çəkildikdən sonra cəza azaldıla bilər)

Var

İrlandiya

Var

7–30 il və ya heç zaman; hakim tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir

Mövcud deyil

Var^{[mənbə göstərin]}

Qəsdən adamöldürmə, dövlətə xəyanət, sağlamlığa ağır zərər vurmanın bəzi halları və s.

??

Prezident tərəfindən

Yoxdur

İsrail

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Var^{[mənbə göstərin]}

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

Öldürmək niyyəti ilə uşaq oğurluğu

Var

Prezident tərəfindən adətən 30 il sonra

Var, yalnız müharibə şəraitində

İtaliya

Var

21 ildən 26 ilədək və ya heç zaman

Mövcud deyil

Var

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə, zorakı cinayətin ölümlə nəticələndiyi feloniya, terrorizm, kütləvi məhvə səbəb olan silahlardan istifadə, ağırlaşdırıcı hallarda mafiya birliyi

Terrorizm, su və ya ərzaq təchizatının zəhərləndirilməsi, dövlətə xəyanət

16 yaşadək: maks. 20 il azadlıqdan məhrumetmə

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Yamayka

Var

10–30 il və ya heç zaman; hakim tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir

Mövcud deyil

Var

??

Var

Yaponiya

Var, yalnız 20 yaşdan yuxarı şəxslər üçün (çox nadir hallarda 18 yaşdan yuxarı xüsusilə təhlükəli cinayətkarlara ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cinayəti verilə bilər)

20 il və ya heç zaman

Mövcud deyil

Yoxdur; 65 yaşda 10 illik azadlıqdan məhrumetmə ilə əvəz olunur

Prefekturadan asılı olaraq fərqlənir (Qəsdən adamöldürmə)

Xarici təcavüzə görə ölüm cəzası

14 yaşadək: mühakimə edilə bilməzlər
14–18: maks. 15 il azadlıqdan məhrumetmə
18–20: maks. 20 il ömürlük azadlıqdan məhrumetmə

İmperator tətəfindən

Var

İordaniya

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm, casusluq

Narkotik qaçaqmalçılığı

Var

Kral tərəfindən

Var

Qazaxıstan

Var, yalnız 18 yaşdan yuxarı kişilər üçün

25 il

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

??

Maksimum 20 il

Prezident tərəfindən

Var, yalnız müharibə şəraitində

Kiribati

Var

25 il və ya heç zaman

Mövcud deyil

??

Yoxdur

Qırğızıstan

Var

30 il

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

??

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Laos

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Var

??

Var

Latviya

Var

25 il

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, dövlətə xəyanət, terrorizm, müharibə cinayətləri

Narkotiklə əlaqədar cinayətlər, zorlama, soyğunçuluq, sabotaj, insanlıq əleyhinə cinayətlər

??

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Livan

Var

10 years

Mövcud deyil

Yoxdur

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə, terrorizm, dövlətə xəyanət

Narkotik qaçaqmalçılığı və istehsalı

Var

Prezident tərəfindən

Var^[30]^[31]

Litva

Var

25 il

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

??

Prezident tərəfindən

Yoxdur (1998-ci ildə ləğv olunub)^[32])

Lixtenşteyn

Var

15 il

Mövcud deyil

Yoxdur

Mövcud deyil

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

??

Şahzadə tərəfindən əfv

Yoxdur

Lüksemburq

Var

15 il

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, dövlətə xəyanət

Terrorizm

??

Böyük Hersoq tərəfindən

Yoxdur

Şimali Makedoniya

Var

15 years

Mövcud deyil

Var

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə, terrorizm

Zorlama, soyğunçuluq, narkotiklə əlaqədar cinayətlər, insanlıq əleyhinə cinayətlər

Var

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Malayziya

Var

20 il və ya heç zaman

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, narkotiklə əlaqədar cinayətlər, terrorizm, zorlama, monarxa hücum, parlamentə hücum, dövlətə xəyanət

??

Yanq di-Pertuan Aqonqun ixtiyarındadır

Yanq di-Pertuan Aqonq tərəfindən

Var

Malta

Var

Heç zaman; yalnız Prezident tərəfindən əfv

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

??

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Meksika

Yoxdur (Çiuaua ştatında adam oğurlamaqla qəsdən adamöldürməyə görə istisnadır)

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

Maksimum 60 il (adam oğurlama da daxil olmaqla qəsdən adamöldürməyə görə ittiham olunarsa 70 il); Çiuaua ştatında adam oğurlama da daxil olmaqla qəsdən adamöldürməyə görə ömürlük azadlıqdan məhrum edilir

Yoxdur^[33]

Adam oğurlamaqla qəsdən adamöldürmə

???

??

???

Yoxdur

Moldova

Var

35 il

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

??

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Monako

Var

15 years

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm, soyqırım, müharibə cinayətləri, insanlıq əleyhinə cinayətlər

??

Şahzadə tərəfindən

Yoxdur

Monteneqro

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

40 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Mərakeş

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm, dövlətə xəyanət

Narkotik qaçaqmalçılığı və istehsalı

Var

Kral/Kraliça tərəfindən

Var

Mozambik

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

30 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Nepal

Var

20 il

Mövcud deyil

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

??

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Niderland

Var

25 il

(2017-ci ilədək heç zaman, lakin sonralar Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsi və Niderland Ali Məhkəməsi tərəfindən dəyişdirildi.)

Mövcud deyil

Var (de-fakto)

Yoxdur

Monarxa hücum, parlamentə hücum, şəxs(lər)in ölümü ilə nəticələnən hüquq pozuntusunu təşkil edən bəzi faktlar (ehtiyatsızlıqdan adamöldürmə deyil), başqa faktlarla birgə ehtiyatsızlıqdan adamöldürmə, terrorizm törətmək niyyətini göstərən faktlar, dövlətə xəyanət

12 yaşadək: mühakimə edilə bilməzlər
12–15: maksimum 12 ay
16–17: maksimum 24 ay

Kral və ya kraliça və Ədliyyə naziri tərəfindən (demək olar ki heç vaxt verilməyib)

Yoxdur

Yeni Zelandiya

Var

Hakim tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir, lakin 10 ildən az olmamaqla

Mövcud deyil

Var

Dövlətə xəyanət

Qəsdən adamöldürmə, ehtiyatsızlıqdan adamöldürmə, terrorizm, hava gəmisini qaçırma, narkotik qaçaqmalçılığı

18 yaşadək: minimum müddət müəyyən edilməlidir

Cəza azaldıla bilər və ya General-qubernator tərəfindən əfv verilə bilər (Nadir hallarda olub)

Yoxdur

Nikaraqua

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

30 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Nigeriya

Var

Heç zaman ^[34]

Mövcud deyil

Var

??

7 yaşadək: azadlıqdan məhrumetmə yoxdur
7-18: Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Var

KXDR

Var

15 il

Mövcud deyil

Var (de-fakto və de-yure)

Qəsdən adamöldürmə, casusluq, dövlətə xəyanət

??

Var

Prezident tərəfindən

Var

Norveç

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

21 il (əgər çəkilən illərin sonunda cinayətin cəmiyyət üçün daha təhlükəli olduğu müəyyən edilərsə, qeyri-müəyyən müddətə qədər uzadıla bilər); Soyqırım, müharibə cinayətləri və insanlıq əleyhinə cinayətlərə görə 30 il

Var

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur, 15 yaşdan yuxarı şəxslər adi qanunlarla və ya uşaqların mühafizəsi qanunları ilə cəzalandırılırlar

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Pakistan

Var

25 il

Mövcud deyil

??

Prezident tərəfindən

Var

Panama

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

50 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Paraqvay

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

25 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Peru

Var

35 il və ya heç zaman

Mövcud deyil

Var

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə, terrorizm, dövlətə xəyanət, 10 yaşdan aşağı şəxslə cinsi əlaqə

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə, terrorizm, dövlətə xəyanət, 10 yaşdan aşağı şəxslə cinsi əlaqə, adam oğurlama, zorlama, qəsdən adamöldürməyə cəhd

??

Prezident tərəfindən

Var, yalnız müharibə şəraitində

Polşa

Var

25 il və ya daha çox, maksimum 50 il; hakim tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir

Mövcud deyil

Yoxdur

Mövcud deyil

Soyqırım, müharibə cinayətləri, dövlətə xəyanət, qəsdən adamöldürmə, ağırlaşdırıcı hallarda sağlamlığa ağır zərər vurma, Polşa prezidentinə sui-qəsd törətməyə cəhd

18 yaşadək: maks. 25 il azadlıqdan məhrumetmə

Prezident tərəfindən əfv, parlament tərəfindən amnistiya (sonuncu amnistiya 1989-cu ildə olub)

Yoxdur

Portuqaliya

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

25 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Rumıniya

Var

20 il

Mövcud deyil

Yoxdur; 60 yaşında 25 il azadlıqdan məhrumetmə ilə əvəz olunur^[35]

Müharibə zamanı soyqırım, müharibə zamanı qeyri-insani davranış

dövlətə xəyanət və dövlət əleyhinə digər ağır cinayətlər, xüsusilə ağır qəsdən adamöldürmə, döyüş yerini tərk etmə, sülh və insanlıq əleyhinə cinayətlər^[36]

18 yaşadək: maks. 20 il azadlıqdan məhrumetmə^[37]

Prezident tərəfindən əfv, Parlamentin amnistiya aktı

Yoxdur

Konqo Respublikası

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

30 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Rusiya

Var, 18-65 yaşlı kişilər üçün.

25 və ya 30 il (ağırlaşdırıcı və yüngülləşdirici hallar olmadıqda qəsdən adamöldürməyə görə 25 il və istisna hallarda 30 il (qadınlarda olduğu kimi 65 yaşlı kişilər üçün) şəxsin ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası verilən başqa cinayət törətmədiyi halda)

25 və ya 30 il; təkcə qəsdən adamöldürməyə görə və həmçinin qadınlara 25 il, istisna hallarda qəsdən adamöldürməyə görə 65 yaşlı kişilər və qadınlara 30 il.

Yoxdur

??

18 yaşadək: maks. 10 il azadlıqdan məhrumetmə

Prezident tərəfindən

Var, moratoriumla

San-Tome və Prinsipi

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

25 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Səudiyyə Ərəbistanı

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Yoxdur

İslamda dindən çıxma, narkotik qaçaqmalçılığı, qəsdən öldürmə

Homoseksuallıq, cadugərlik

Var

Kral tərəfindən

Var

Serbiya

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

40 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Sinqapur

Var

20 il və ya heç zaman, ancaq adətən heç zaman

Mövcud deyil

Var

Pul alıb azad etmək məqsədilə adam oğurlama

Narkotik qaçaqmalçılığı, silahla cinayət

Prezidentin ixtiyarındadır

??

Var

Slovakiya

Var

25 il

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm, dövlətə xəyanət

İnsanlıq əleyhinə cinayətlər, müharibə cinayətləri

14 yaşadək: azadlıqdan məhrumetmə yoxdur
14–17: maks. 15 il azadlıqdan məhrumetmə^[38]

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Sloveniya

Yoxdur

25 il

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə

Terrorizm, narkotiklə əlaqədar cinayətlər, insanlıq əleyhinə cinayətlər

16 yaşadək: azadlıqdan məhrumetmə yoxdur
16–17: yuvenal həbsxanada maks. 10 il azadlıqdan məhrumetmə ^[39]

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Cənubi Afrika Respublikası

Var

10, 15 və ya 25 il

Mövcud deyil

Yoxdur^{[mənbə göstərin]}

Müəyyən qəsdən adamöldürmə, zorlama və soyğunçuluq

??

Yoxdur

Cənubi Koreya

Var

20 il (əgər 18 yaşadək şəxsdirsə, 10 il) və ya heç zaman

Mövcud deyil

Var (de-yure)

Dövlətə xəyanət, ölümlə nəticələnən soyğunçuluq (zorlama), əmlakı yandırma, qohumun qəsdən öldürülməsi və s.

Valyuta saxtalaşdırma

Var

Prezident tərəfindən və Milli Məclisin razılığı tələb olunur.

Var (yalnız 18 və daha yuxarı)

İspaniya

Var

cinayətdən asılı olaraq 18-22 il

təkcə qəsdən adamöldürməyə görə 20 il (15 il əgər şəxsin ilk cinayətidirsə), terrorizm də daxil olmaqla təkcə qəsdən adamöldürməyə görə 40 il (30 il əgər şəxsin ilk cinayətidirsə)

Var

Azyaşlını qəsdən öldürmə, zorlama və qəsdən adamöldürmə, terrorizm, iki və daha çox şəxsi qəsdən öldürmə, sui-qəsd, soyqırım, müharibə zamanı cinsi təcavüz

Yoxdur

Nazirlər Şurası/Kabineti tərəfindən

Yoxdur

İsveç

Var

18 il və ya heç zaman, lakin əfv barədə ərizəyə 10 il cəzanı çəkdikdən sonra baxılır, beləliklə, şərti olaraq azadlığa buraxılmaq üçün daha gec tarix təyin edilir

Mövcud deyil

Var

Mövcud deyil

Qəsdən adamöldürmə, adam oğurluğu, əmlakı qəsdən yandırma, sabotaj, əmlakın təhlükəli şəkildə məhv edilməsi, hava gəmisini qaçırma, casusluq, terror cinayətləri, hakimiyyət əleyhinə çıxışlar, çirklənmə və zəhərlənmənin yayılması ilə əhalinin sağlamlığını təhlükə altında qoyma, xarici güclərlə danışıqlar aparılarkən dövlətə sədaqətsizlik, əhalinin sağlamlığı əleyhinə olan mədən ticarəti, kimyəvi və nüvə silahlarından istifadə, qanunsuz nüvə partlayışı, dövlətə xəyanət, soyqırım; yalnız müharibə dövründə: çevriliş, itaətsizlik, döyüşmək istəyini pozmaq, fərarilik, icazəsiz kapitulyasiya, döyüş hazırlığına laqeydlik və döyüş vəzifələrinə laqeydlik; yuxarıdakı bütün cinayətlərə cəhd, hazırlıq da ömürlük azadlıqdan məhrumetmə ilə cəzalandırılır.^[40]

15 yaşadək: azadlıqdan məhrumetmə yoxdur
15-21: Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Örebro Ərazi Məhkəməsi tərəfindən. Və ya Hökumət tərəfindən.^[41]

Yoxdur

İsveçrə

Var

10 il və ya 15 il; hakim tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir

Mövcud deyil

Var

Mövcud deyil

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə,^[42] ağırlaşdırıcı hallarda girov götürmə,^[43] soyqırım,^[44] dövlət müstəqilliyinə təhlükə yaratma^[45]

15 yaşadək: azadlıqdan məhrumetmə yoxdur
15–17: maks. 4 azadlıqdan məhrumetmə^[46]

Federla Məclis (Parlament) tərəfindən^[47]

Yoxdur

Surinam

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

50 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Suriya

Var

Naməlum

Tacikistan

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

Dövlətə xəyanət

Var

Prezident tərəfindən

Var

Tailand

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm, narkotik qaçaqmalçılığı və istehsalı

Adam oğurluğu, cinsi azadlıq əleyhinə cinayətlər

Var

Kral tərəfindən

Var

Şərqi Timor

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

25 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Tunis

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm, dövlətə xəyanət, hava gəmisini qaçırma, casusluq, hakimiyyəti devirməyə cəhd

Narkotik qaçaqmalçılığı

Var

Prezident tərəfindən

Var

Türkiyə

Var

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə: 24 il (30 əgər mütəşəkkil cinayətdirsə), bir neçə ömürlük azadlıqdan məhrumetmə: 30 il (34 əgər mütəşəkkil cinayətdirsə), ağırlaşdırıcı hallarda ömürlük azadlıqdan məhrumetmə: 30 il (36 əgər mütəşəkkil cinayətdirsə), iki və daha çox ağırlaşdırıcı hallarda ömürlük azadlıqdan məhrumetmə: 36 il (40 əgər mütəşəkkil cinayətdirsə), və ya heç zaman (terrorizmə görə ağırlaşdırılmış ömürlük azadlıqdan məhrumetmə)

Mövcud deyil

Var

Xüsusi şəraitdə qəsdən adamöldürmə, dövlətə xəyanət, terrorizm

Cinsi azadlıq əleyhinə cinayətlər, hərbi və siyasi cinayətlər

Maksimum 24 il

Prezident tərəfindən, daimi xəstəlik, reabilitasiya, əlillik olduğu halda

Yoxdur

Türkmənistan

Var

Heç zaman, yalnız Prezident tərəfindən əfv

Mövcud deyil

Yoxdur

Qəsdən adamöldürmə, terrorizm

Dövlətə xəyanət

Var

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Ukrayna

Var

20 il

Mövcud deyil

Yoxdur

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə

??

Maksimum 15 il

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Böyük Britaniya:

İngiltərə və

Uels

Var

Hakim tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir

Mövcud deyil

Var

Qəsdən adamöldürmə

10 yaşadək: mühakimə edilə bilməzlər
10–21: Var, müəyyən minimum müddət üçün
21 və yuxarı: ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası verilə bilər (əfv olunmaq imkanı olmur), adətən qəsdən adamöldürmə də daxil olmaqla xüsusilə ağır cinayətlər üçün

Parlament aktı ilə (Parlament suverenliyi prinsipinə uyğun olaraq)

Yoxdur

Böyük Britaniya:

Şimali İrlandiya

Var

Hakim tərəfindən fərdi olaraq müəyyən edilir

Mövcud deyil

Yoxdur^[48]^[49]

Qəsdən adamöldürmə, zorlama

Soyğunçuluq

??

1998-ci ildə Belfast Razılaşmasına əsasən ümumi azadetmə. Kral əfvi və ya Parlament aktı ilə (Parlament suverenliyi prinsipinə uyğun olaraq).

Yoxdur

ABŞ

Var (Alyaskadan başqa)

15 ilədək müddət və ya heç zaman (cinayət və ştatdan asılı olaraq)

Ştatlardan asılı olaraq fərqlənir; 99 il Alyaskada

Var

Ştatlardan asılı olaraq fərqlənir

Ştatlardan asılı olaraq

Var (de-yure)

Prezident və ya ştatın qubernatoru tərəfindən (yurisdiksiyadan asılı olaraq)

Var (ştatdan asılı olaraq)

Uruqvay

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

30 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Özbəkistan

Var, 18-60 yaşlı kişilər üçün

25 il və ya heç zaman

30 il 60 yaşdan yuxarı qadın və kişilər üçün

Yoxdur

Mövcud deyil

Ağırlaşdırıcı hallarda qəsdən adamöldürmə, terrorizm

Maksimum 10 il

Prezident tərəfindən

Yoxdur

Vatikan

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

35 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur (ağır cinayətlərə görə Vatikan İtaliya hökumətinə müraciət edir; bəzi cinayətlər Papa və Vatikan məhkəmələri tərəfindən əfv edilə bilər)

Yoxdur

Venesuela

Yoxdur

Cəzadan asılı olaraq fərqlənir

30 il

Yoxdur

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

??

Ömürlük azadlıqdan məhrumetmə cəzası yoxdur

Yoxdur

Vyetnam

Var

Heç zaman

Mövcud deyil

Var (de-yure)

??

16 yaşadək: maks. 14 il azadlıqdan məhrumetmə
16–17: maks. 18 azadlıqdan məhrumetmə

Prezident tərəfindən

Var

İstinadlar

↑ "Penalties for Drunk Driving Vehicular Homicide" (PDF) (PDF). Mothers Against Drunk Driving. may 2012. 23 sentyabr 2013 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.
↑ "section 18 of the Austrian criminal code". Ris.bka.gv.at. 22 mart 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 mart 2012.
↑ "Archived copy". 14 fevral 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 fevral 2017.
↑ "The abolition of the death penalty and its alternative sanction in South Caucasus: Armenia, Azerbaijan and Georgia" (PDF). penalreform.org. səh. 50. 5 fevral 2015 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
↑ extract from the Belgian Official Journal Arxivləşdirilib 2017-10-09 at the Wayback Machine advocaat.be 17 March 2013.
↑ Jeugdsanctierecht in Europa: is uithandengeving een evidentie? Arxivləşdirilib 3 fevral 2012 at the Wayback Machine Jura falconis, jg 44, 2007–2008, nr 1, pp. 3–38
↑ Brazil's Constitution prohibits the death penalty with a saving allowing the death penalty in wartime, if the state of war is duly declared by Congress (art. 5, item XLVII, subitem "a)"); the Constitution's next line (art. 5, item XLVII, subitem "b)"), prohibits life sentences. The clause prohibiting life imprisonment does not contain a saving similar to the death penalty clause, and thus life sentences are not allowed even in wartime. It is unclear, however, if the Presidential power of mercy, that allows the President to pardon or commute a penal sentence, could be used to reduce a death penalty imposed in wartime, transforming it into a sentence of life imprisonment.
↑ "Criminal code of the Republic of Bulgaria". Legislationline.org. 25 mart 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 mart 2012.
↑ "Baumgartner gets life with no parole for 40 years; harshest punishment in decades". CTV News. 11 sentyabr 2013. 19 aprel 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 aprel 2014.
↑ CBC News. "Justin Bourque gets 5 life sentences, no chance of parole for 75 years". CBC News. 31 oktyabr 2014. 15 fevral 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 fevral 2016.
↑ Justice BC. "Maximum Youth Sentences". Youth Criminal Justice Act. 11 sentyabr 2013. 28 mart 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 aprel 2014.
↑ Criminal Law and Criminal Procedure Law in the People's Republic of China. Martinus Nijhoff Publishers. 9 fevral 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 yanvar 2018.
↑ "Is Life Without Parole a Signal of China's Will to Reduce Executions?". Dui Hua Foundation. 10 fevral 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 yanvar 2018.
↑ "Section 2 The President of the People's Republic of China - CONSTITUTION OF THE PEOPLE'S REPUBLIC OF CHINA". 10 noyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 fevral 2018.
↑ ¹ ² Kovčo Vukadin, Irma; Žakman-Ban, Vladimira; Jandrić-Nišević, Anita. "Prisoner Rehabilitation in Croatia" (PDF). Varstvoslovje, Journal of Criminal Justice and Security. 12 (2). 2010: 143–162. ISSN 1580-0253. 5 December 2011 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 December 2010.
↑ "Czech Criminal Code". Business.center.cz. 25 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 mart 2012.
↑ The court may decide that only the time in less-than-maximum security prison counts for the purposes of parole and that the convict must serve at least ten years in maximum security. A record of good behavior is needed for transfer to lower security in which 20 years must be served then.
↑ Danish Criminal Act Arxivləşdirilib 21 mart 2016 at the Wayback Machine section 41
↑ af ptho for TV 2 Nyhederne. "Hvorfor er livstid kun 16 år i Danmark? – TV 2 Nyhederne". Nyhederne-dyn.tv2.dk. İstifadə tarixi: 30 March 2012.^{[ölü keçid]}
↑ "Estonian Penal Code (English translation)". 4 September 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 July 2013.
↑ "Estonia releases first life prisoner – BONJOUR L'ESTONIE". Shaan.typepad.com. 6 noyabr 2008. 17 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 avqust 2011.
↑ "Oikeuslaitos – Imprisonment and community service". Oikeus.fi. 25 June 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 August 2011.
↑ sec. 57a(1) German Criminal Code Strafgesetzbuch
↑ sec. 38(2) German Criminal Code
↑ sec. 211(1) German Criminal Code
↑ sec. 6(1) German Criminal Code on crimes against international law and war crimes Völkerstrafgesetzbuch
↑ sec. 7(1) German Criminal Code on crimes against international law and war crimes
↑ sec. 8(1) German Criminal Code on crimes against international law and war crimes
↑ A person between the ages of 18 and 21 can be tried before a juvenile court "Jugendgericht" (which happens in almost all cases concerning minors) or an adult court, which is determined by the intellectual development of the accused and the severity of the crime itself.
↑ "Article 549 Penal Code". english.al-akhbar.com. 14 aprel 2014 tarixində arxivləşdirilib.
↑ Ari Yashar. "Lebanese Revolution? Death Sentence For Wife Beater". ArutzSheva. 28 mart 2014. 14 aprel 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 aprel 2014.
↑ "VIII-1250 Lietuvos Respublikos įstatymas dėl Europos žmogaus teisių ir pagrindinių laisvių apsaugos konvenc..." e-seimas.lrs.lt. 11 iyun 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 may 2016.
↑ For details of new rulings from Mexican Supreme Court, see: "Wanted Fugitive Raul Gomez Garcia Extradited to the U.S." (US Embassy in Mexico) Arxivləşdirilib 15 may 2007 at the Wayback Machine and Mexico alters extradition rules (BBC News) Arxivləşdirilib 3 dekabr 2005 at the Wayback Machine)
↑ "6 Nigerian Soldiers Bag Life Imprisonment". ConnectAfrica. 19 noyabr 2008. 18 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 avqust 2011.
↑ "Criminal Code of Romania, art. 55" (rumın). 31 yanvar 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2012.
↑ C. Mitrache, C. Mitrache. Drept penal român. Universul Juridic. 2010. səh. 198.
↑ "Criminal Code of Romania, art. 109" (rumın). 31 yanvar 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2012.
↑ § 117 Slovak Criminal Code
↑ § 89 Criminal Code of Slovenia (Kazenski zakonik, KZ), temporarily pursuant as per § 375 of (the new) Criminal Code of Slovenia (Kazenski zakonik; KZ-1)
↑ Riksdagsförvaltningen. "Svensk författningssamling 1962:700". riksdagen.se. 23 iyun 2015 tarixində arxivləşdirilib.
↑ Riksdagsförvaltningen. "Svensk författningssamling 1974:152". riksdagen.se. 29 dekabr 2015 tarixində arxivləşdirilib.
↑ art. 112 Swiss Criminal Code
↑ art. 185 Swiss Criminal Code
↑ art. 264 Swiss Criminal Code
↑ art. 266 Swiss Criminal Code
↑ (fr.)art. 25 Juvenile Criminal Code Arxivləşdirilib 14 may 2010 at the Wayback Machine
↑ art. 173 al. 1 let. k Constitution of the Swiss Confederation
↑ Deborah McAleese; Emily Moulton. "Fury over ruling that could see Attracta's killer freed". Belfast Telegraph. 28 June 2008. 10 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 April 2014.
↑ "Neutral Citation No.[2008] NICA 27". courtsni.gov.uk. 22 August 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.

[1] "Penalties for Drunk Driving Vehicular Homicide" (PDF) (PDF). Mothers Against Drunk Driving. may 2012. 23 sentyabr 2013 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib.

[2] "section 18 of the Austrian criminal code". Ris.bka.gv.at. 22 mart 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 mart 2012.

[3] "Archived copy". 14 fevral 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 fevral 2017.

[4] "The abolition of the death penalty and its alternative sanction in South Caucasus: Armenia, Azerbaijan and Georgia" (PDF). penalreform.org. səh. 50. 5 fevral 2015 tarixində arxivləşdirilib (PDF).

[5] xtract from the Belgian Official Journal Arxivləşdirilib 2017-10-09 at the Wayback Machine advocaat.be 17 March 2013.

[6] Jeugdsanctierecht in Europa: is uithandengeving een evidentie? Arxivləşdirilib 3 fevral 2012 at the Wayback Machine Jura falconis, jg 44, 2007–2008, nr 1, pp. 3–38

[7] Brazil's Constitution prohibits the death penalty with a saving allowing the death penalty in wartime, if the state of war is duly declared by Congress (art. 5, item XLVII, subitem "a)"); the Constitution's next line (art. 5, item XLVII, subitem "b)"), prohibits life sentences. The clause prohibiting life imprisonment does not contain a saving similar to the death penalty clause, and thus life sentences are not allowed even in wartime. It is unclear, however, if the Presidential power of mercy, that allows the President to pardon or commute a penal sentence, could be used to reduce a death penalty imposed in wartime, transforming it into a sentence of life imprisonment.

[8] "Criminal code of the Republic of Bulgaria". Legislationline.org. 25 mart 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 mart 2012.

[9] "Baumgartner gets life with no parole for 40 years; harshest punishment in decades". CTV News. 11 sentyabr 2013. 19 aprel 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 aprel 2014.

[10] CBC News. "Justin Bourque gets 5 life sentences, no chance of parole for 75 years". CBC News. 31 oktyabr 2014. 15 fevral 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 fevral 2016.

[11] Justice BC. "Maximum Youth Sentences". Youth Criminal Justice Act. 11 sentyabr 2013. 28 mart 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 aprel 2014.

[12] Criminal Law and Criminal Procedure Law in the People's Republic of China. Martinus Nijhoff Publishers. 9 fevral 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 yanvar 2018.

[13] "Is Life Without Parole a Signal of China's Will to Reduce Executions?". Dui Hua Foundation. 10 fevral 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 yanvar 2018.

[14] "Section 2 The President of the People's Republic of China - CONSTITUTION OF THE PEOPLE'S REPUBLIC OF CHINA". 10 noyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 fevral 2018.

[Varstvoslovje-15] ¹ ² Kovčo Vukadin, Irma; Žakman-Ban, Vladimira; Jandrić-Nišević, Anita. "Prisoner Rehabilitation in Croatia" (PDF). Varstvoslovje, Journal of Criminal Justice and Security. 12 (2). 2010: 143–162. ISSN 1580-0253. 5 December 2011 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 December 2010.

[16] "Czech Criminal Code". Business.center.cz. 25 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 mart 2012.

[17] The court may decide that only the time in less-than-maximum security prison counts for the purposes of parole and that the convict must serve at least ten years in maximum security. A record of good behavior is needed for transfer to lower security in which 20 years must be served then.

[18] Danish Criminal Act Arxivləşdirilib 21 mart 2016 at the Wayback Machine section 41

[19] af ptho for TV 2 Nyhederne. "Hvorfor er livstid kun 16 år i Danmark? – TV 2 Nyhederne". Nyhederne-dyn.tv2.dk. İstifadə tarixi: 30 March 2012.^{[ölü keçid]}

[:1-20] "Estonian Penal Code (English translation)". 4 September 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 July 2013.

[21] "Estonia releases first life prisoner – BONJOUR L'ESTONIE". Shaan.typepad.com. 6 noyabr 2008. 17 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 avqust 2011.

[22] "Oikeuslaitos – Imprisonment and community service". Oikeus.fi. 25 June 2009 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 August 2011.

[23] sec. 57a(1) German Criminal Code Strafgesetzbuch

[24] sec. 38(2) German Criminal Code

[25] sec. 211(1) German Criminal Code

[26] sec. 6(1) German Criminal Code on crimes against international law and war crimes Völkerstrafgesetzbuch

[27] sec. 7(1) German Criminal Code on crimes against international law and war crimes

[28] sec. 8(1) German Criminal Code on crimes against international law and war crimes

[29] A person between the ages of 18 and 21 can be tried before a juvenile court "Jugendgericht" (which happens in almost all cases concerning minors) or an adult court, which is determined by the intellectual development of the accused and the severity of the crime itself.

[30] "Article 549 Penal Code". english.al-akhbar.com. 14 aprel 2014 tarixində arxivləşdirilib.

[31] Ari Yashar. "Lebanese Revolution? Death Sentence For Wife Beater". ArutzSheva. 28 mart 2014. 14 aprel 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 aprel 2014.

[32] "VIII-1250 Lietuvos Respublikos įstatymas dėl Europos žmogaus teisių ir pagrindinių laisvių apsaugos konvenc..." e-seimas.lrs.lt. 11 iyun 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 may 2016.

[33] For details of new rulings from Mexican Supreme Court, see: "Wanted Fugitive Raul Gomez Garcia Extradited to the U.S." (US Embassy in Mexico) Arxivləşdirilib 15 may 2007 at the Wayback Machine and Mexico alters extradition rules (BBC News) Arxivləşdirilib 3 dekabr 2005 at the Wayback Machine)

[34] "6 Nigerian Soldiers Bag Life Imprisonment". ConnectAfrica. 19 noyabr 2008. 18 iyul 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 avqust 2011.

[35] "Criminal Code of Romania, art. 55" (rumın). 31 yanvar 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2012.

[Drept_penal_român-36] C. Mitrache, C. Mitrache. Drept penal român. Universul Juridic. 2010. səh. 198.

[37] "Criminal Code of Romania, art. 109" (rumın). 31 yanvar 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2012.

[38] § 117 Slovak Criminal Code

[39] § 89 Criminal Code of Slovenia (Kazenski zakonik, KZ), temporarily pursuant as per § 375 of (the new) Criminal Code of Slovenia (Kazenski zakonik; KZ-1)

[40] Riksdagsförvaltningen. "Svensk författningssamling 1962:700". riksdagen.se. 23 iyun 2015 tarixində arxivləşdirilib.

[41] Riksdagsförvaltningen. "Svensk författningssamling 1974:152". riksdagen.se. 29 dekabr 2015 tarixində arxivləşdirilib.

[42] rt. 112 Swiss Criminal Code

[43] rt. 185 Swiss Criminal Code

[44] rt. 264 Swiss Criminal Code

[45] rt. 266 Swiss Criminal Code

[46] (fr.)art. 25 Juvenile Criminal Code Arxivləşdirilib 14 may 2010 at the Wayback Machine

[47] rt. 173 al. 1 let. k Constitution of the Swiss Confederation

[48] Deborah McAleese; Emily Moulton. "Fury over ruling that could see Attracta's killer freed". Belfast Telegraph. 28 June 2008. 10 October 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 17 April 2014.

[49] "Neutral Citation No.[2008] NICA 27". courtsni.gov.uk. 22 August 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[23]

[24]

[25]

[26]

[27]

[28]

[29]

[30]

[31]

[32]

[33]

[34]

[35]

[36]

[37]

[38]

[39]

[40]

[41]

[42]

[43]

[44]

[45]

[46]

[47]

[48]

[49]