Zəm-zəm
Zəm-zəm suyu (ərəb. زمزم) — Məkkə şəhərində, Məscidül-həramın ərazisində, İslam dininin ən müqəddəs yeri sayılan Kəbədən 20 metr şərqdə yerləşən bulaqdır. İslam inanclarına görə, bu bulaq min illər əvvəl, İbrahim peyğəmbərin körpə oğlu İsmayıl susuzluqdan ağladığı vaxt möcüzəvi şəkildə Allah tərəfindən yaradılmışdır. Hər il milyonlarla zəvvar Həcc və ya Ümrə ziyarətləri zamanı bu bulağın suyundan içir və özü ilə götürür.
Yaranması
redaktəİslam tarixində qeyd olunur ki, İbrahim peyğəmbər Allahın əmri ilə öz körpə oğlu İsmayılı və onun anası Həcəri Hicazda qoyub gedir. Həcər susuzluqdan əziyyət çəkən oğlu üçün su axtarsa da, tapa bilmir. Çünki Məkkə isti və quru havası və çox az su mənbəyi olan yerdə yerləşir. Həcər su axtarışında 7 dəfə Səfa və Mərva dağları arasındakı məsafəni gedib gəlir. Susuzlayan İsmayıl ayaqları ilə yeri sürtdükdə həmin yerdən su çıxmağa başlayır. Bu hadisənin başqa bir versiyasında Allah Cəbrayılı göndərir və o öz əsası (digər versiyada qanadı) ilə yerə toxunur və həmin yerdən su çıxır.
Zəm-zəm sözü ərəbcə "dayan" mənasını verən Zome sözündən yaranmışdır. Belə ki, bu sözü Həcər bulaqdan su doldurduqdan sonra onun dayanmasını istəyərkən təkrarlamışdır.
Texniki məlumatlar
redaktəZəm-zəm quyusunun dərinliyi 30m, diametri 1,08 metrlə 2,66 metr arasında dəyişir.
| Mineral konsentrasiyası Kral Səud Universitetinin tədqiqatçıları tərəfindən bildirilir[1] | ||
|---|---|---|
| Minerallar | Konsentrasiyası | |
| mq/L | ||
| Natrium | 133 | |
| Kalsium | 96 | |
| Maqnezium | 38.88 | |
| Kalium | 43.3 | |
| Bikarbonat | 195.4 | |
| Xlorid | 163.3 | |
| Flüorid | 0.72 | |
| Nitrat | 124.8 | |
| Sulfat | 124.0 | |
| Ümumi mineralizasiya | 835 | |
Yüz illərdir ki, bu su öz keyfiyyətini itirmir, qurumur, suyun həcmi azalmır, tükənmir, onun tərkibinə heç vaxt xlor əlavə edilmir. İllərlə saxlansa belə xarab olmur, öz keyfiyyətini quyudan təzə çıxmış kimi saxlayır. Başqa quyulardan fərqli olaraq onun divarlarında mamır və başqa bitkilər bitmir.
İstinadlar
redaktə- ↑ Nour Al Zuhair, et al. A comparative study between the chemical composition of potable water and Zamzam water in Saudi Arabia Arxivləşdirilib 2012-12-24 at the Wayback Machine. KSU Faculty Sites, Retrieved August 15, 2010
