Жаўтакруг
Жаўтакру́г, Гіпахерыс[3] (Hypochaeris) — род кветкавых раслін сямейства Астравыя (Asteraceae).
Жаўтакруг | |||||||||||||||||
![]() Жаўтакруг рабы (Hypochoeris maculata) | |||||||||||||||||
Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||
Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||
Сінонімы | |||||||||||||||||
|
Батанічнае апісанне
правіцьШматгадовыя травяністыя расліны вышынёю 50—100 см, з тоўстым вертыкальным коранем, шурпата-валасістым прамым сцяблом і разеткай прадаўгаватых лістоў з характэрнай чырвонай жылкай. Кветкі залаціста-жоўтыя, язычковыя, духмяныя, у кошыках, размешчаных па 1—4 на верхавінках сцёблаў. Плод — сямянка з чубком з перыстых валаскоў.
Арэал
правіцьПашыраны ў Еўразіі і Паўднёвай Амерыцы. На тэрыторыі Беларусі трапляецца жаўтакруг рабы (Hypochaeris maculata) (у хваёвых лясах, на палянах і ўзлесках).
Віды
правіць![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/80/Hypochoeris_glabra_capitulum_2003-05-19.jpg/220px-Hypochoeris_glabra_capitulum_2003-05-19.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/Hypochaeris_radicata_bluete.jpeg/220px-Hypochaeris_radicata_bluete.jpeg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/44/Hypochaeris_robertia.jpg/220px-Hypochaeris_robertia.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Hypochaeris_uniflora_a1.jpg/220px-Hypochaeris_uniflora_a1.jpg)
Налічваецца 85[4] відаў:
- Hypochaeris achyrophorus L.
- Hypochaeris alba Cabrera
- Hypochaeris albiflora (Kuntze) Azevêdo-Gonç. & Matzenb.
- Hypochaeris angustifolia (Litard. & Maire) Maire
- Hypochaeris apargioides Hook. & Arn.
- Hypochaeris arachnoides Poir.
- Hypochaeris arenaria Gaudich.
- Hypochaeris atlantica Sennen & Mauricio
- Hypochaeris caespitosa Cabrera
- Hypochaeris catharinensis Cabrera
- Hypochaeris chillensis (Kunth) Hieron.
- Hypochaeris chondrilloides (A.Gray) Cabrera
- Hypochaeris chubutensis Bortiri
- Hypochaeris ciliata (Thunb.) Makino
- Hypochaeris clarionoides (J.Rémy) Reiche
- Hypochaeris claryi Batt.
- Hypochaeris confusa Azevêdo-Gonç. & Matzenb.
- Hypochaeris crepidioides (Miyabe & Kudô) Tatew. & Kitam.
- Hypochaeris cretensis (L.) Bory & Chaub.
- Hypochaeris cupressorum F.Phil.
- Hypochaeris deserticola Phil.
- Hypochaeris dolosa Azevêdo-Gonç. & Matzenb.
- Hypochaeris dubia Mart.
- Hypochaeris echegarayi Hieron.
- Hypochaeris elata (Wedd.) Benth. & Hook.f. ex Griseb.
- Hypochaeris erecta Larrañaga
- Hypochaeris eremophila Cabrera
- Hypochaeris eriolaena (Sch.Bip.) Reiche
- Hypochaeris gayana (DC.) Cabrera
- Hypochaeris glabra L. — Гіпахерыс голы
- Hypochaeris glabrata (Phil.) Phil.
- Hypochaeris graminea Hieron.
- Hypochaeris grandidentata (Phil.) Reiche
- Hypochaeris grandiflora Gilib.
- Hypochaeris grisebachii Cabrera
- Hypochaeris helvetica Wulfen
- Hypochaeris hirta Cyr. ex Colla
- Hypochaeris hispidula Phil.
- Hypochaeris hohenackeri (Sch.Bip.) Domke
- Hypochaeris jussieui (Sch.Bip.) Reiche
- Hypochaeris laciniosa Phil.
- Hypochaeris laevigata (L.) Ces. & al.
- Hypochaeris leontodontoides
- Hypochaeris lessingii (Sch.Bip.) Reiche
- Hypochaeris linearifolia Moris
- Hypochaeris lutea (Vell.) Britton
- Hypochaeris maculata L. — Жаўтакруг рабы
- Hypochaeris magellanica (Sch.Bip.) Macloskie
- Hypochaeris megapotamica Cabrera
- Hypochaeris melanolepis Phil.
- Hypochaeris microcephala (Sch.Bip.) Cabrera
- Hypochaeris montana Hill
- Hypochaeris mucida Domke
- Hypochaeris nahuelbutae Phil.
- Hypochaeris nahuelvutae Phil.
- Hypochaeris neopinnatifida Azevêdo-Gonç. & Matzenb.
- Hypochaeris oligocephala (Svent. & Bramwell) Lack
- Hypochaeris palustris (Phil.) Reiche
- Hypochaeris pampasica Cabrera
- Hypochaeris parvifolia J.Koster
- Hypochaeris patagonica Cabrera
- Hypochaeris petiolaris (Hook. & Arn.) Griseb.
- Hypochaeris pilosa Reiche
- Hypochaeris procumbens Larrañaga
- Hypochaeris radiata Falk — Гіпахерыс укараняльны
- Hypochaeris robertia (Sch.Bip.)
- Hypochaeris rutea Talavera
- Hypochaeris saldensis Batt.
- Hypochaeris salzmanniana DC.
- Hypochaeris schizoglossa Cabrera
- Hypochaeris scorzonerae (DC.) F.Muell.
- Hypochaeris serioloides Bertol.
- Hypochaeris setosa Formánek
- Hypochaeris shermanum Phil.
- Hypochaeris sichorioides Larrañaga
- Hypochaeris soratensis Hieron.
- Hypochaeris spathulata (J.Rémy) Reiche
- Hypochaeris taraxacoides (Meyen & Walp.)
- Hypochaeris tenuiflora (Boiss.) Boiss.
- Hypochaeris thermarum Phil.
- Hypochaeris thrincioides (J.Rémy) Reiche
- Hypochaeris toltensis Reiche
- Hypochaeris tropicalis Cabrera
- Hypochaeris uniflora Vill.
- Hypochaeris variegata (Lam.) Baker
Класіфікацыя
правіцьСінонімы
правіцьУ сінаніміку роду ўваходзяць наступныя назвы:
- Hypochoeris L.
- Oreophila D.Don.
- Seriola L.
- Amblachaenium Turcz. ex DC.
- Heywoodiella Svent. & Bramwell
- Achyrophorus Adans.
- Arachnospermum Berg.
- Metabasis DC.
- Achyrophorus Vaill.
- Distoecha Phil.
- Trommsdorffia Bernh.
- Robertia A.Rich. ex DC.
- Fabera Sch.Bip.
- Porcellites Cass.
- Cycnoseris Endl.
- Piptopogon Cass.
- Agenora D.Don
Значэнне
правіцьЛекавыя (слабільны, змякчальны, процізалаленчы, антысептычны сродак) і кармавыя расліны.
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 67. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Hypochaeris (англ.). The Plant List. Version 1.1. (17 чэрвеня 2013). Праверана 4 кастрычніка 2016.
Літаратура
правіць- Жаўтакруг // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6).
- Ляховіч І. М. Жаўтакруг // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 280.
- Васильев В. Н. Род 1640. Прозанник — Achyrophorus Scop. // Флора СССР. В 30-ти томах / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Редакторы тома Е. Г. Бобров и Н. Н. Цвелев. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1964. — Т. XXIX. — С. 202. — 796 с. — 2 200 экз. (руск.)
Спасылкі
правіць- Пазник — род Hypochaeris: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
- Hypochaeris (англ.) // The Plant List
- Hypochaeris L. // Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) (англ.)
🔥 Top keywords: Галоўная старонкаАдмысловае:SearchАдмысловае:RecentChangesКарлес ПучдэмонДзяніс Уладзіміравіч СідарэнкаБеларусьАнатоль Канстанцінавіч ЛіневічЯнка КупалаВікіпедыя:ФорумУННВДругая сусветная вайнаСэмюэл Лерой ДжэксанВікіпедыя:Што такое свабодная энцыклапедыяКупаллеСпіс беларускіх імёнБеларуская моваВікіпедыя:ДаведкаВікіпедыяКвэньяВікіпедыя:Супольнасць28 чэрвеняВікіпедыя:Адмова ад адказнасціВасіль БыкаўРасіяМінскAP$ENTАляксандр Уладзіміравіч ЯфімаўKufar.byПартал:Актуальныя падзеіSpecial:SearchВялікае Княства ЛітоўскаеПапараць-кветкаНаталля Уладзіміраўна Пяткевіч640Берасцейская уніяУварванне Расіі ва Украіну (з 2022)Кастусь КаліноўскіHotline MiamiВікіпедыя:Паведамленні пра памылкі