Γεωργιανή γλώσσα

(Ανακατεύθυνση από Γεωργιανά)

Τα Γεωργιανά ή Γεωργιανή Γλώσσα (γεωργιανά: ქართული ენა kartuli ena) είναι Καρτβελική γλώσσα και η επίσημη γλώσσα της Γεωργίας. Τα γεωργιανά έχουν το δικό τους σύστημα γραφής που βασίζεται στο γεωργιανό αλφάβητο.

Γεωργιανά
ქართული ენა και ქართული‎
Φυσικοί ομιλητές4 εκατομμύρια
ΤαξινόμησηΝοτιοκαυκασιανές
    Σύστημα γραφήςγεωργιανές γραφές, Georgian Braille, Asomtavruli, Nuskhuri και Mkhedruli
    Κατάσταση
    Επίσημη γλώσσαΓεωργία
    ISO 639-1ka
    ISO 639-2geo και kat
    ISO 639-3kat
    Linguist listgeor

    Τα γεωργιανά είναι η μητρική γλώσσα περίπου 3,9 εκατομμυρίων ανθρώπων στη Γεωργία και άλλων 500.000 ανθρώπων σε άλλες χώρες (κυρίως στην Τουρκία, στο Ιράν, στη Ρωσία, στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη). Είναι η λογοτεχνική γλώσσα για όλες τις εθνογραφικές ομάδες γεωργιανών, ειδικά για όσους μιλούν άλλες γλώσσες του Νότιου Καυκάσουγλώσσες Kartvelian): Σβανική, Μιγκρελιανή, και τη Λαζική. Οι Ιουδαιο-Γεωργιανοί, ή "Kivruli", μερικές φορές διατηρούν κάποιες ξεχωριστές Ιουδαϊκές γλώσσες, οι οποίες ομιλούνται από 20.000 ανθρώπους στη Γεωργία και 65.000 αλλού (κατά κύριο λόγο 60.000 στο Ισραήλ).

    Φωνολογία

    Επεξεργασία

    Τα σύμβολα στα αριστερά είναι αυτά του IPA (International Phonetic Alphabet) και αυτά στα δεξιά είναι του γεωργιανού αλφαβήτου.

    Σύμφωνα
    LabialDental/

    Alveolar

    Post-alveolarVelarUvularGlottal
    Nasalm   მn   ნ
    Stopaspiratedpʰ   ფtʰ   თkʰ   ქ
    voicedb   ბd   დɡ   გ
    ejectivepʼ   პtʼ   ტkʼ   კqʼ   ყ
    Affricate(aspirated)t͡sʰ1   ცt͡ʃʰ1   ჩ
    voicedd͡z   ძd͡ʒ   ჯ
    ejectivet͡sʼ   წt͡ʃ ʼ   ჭ
    Fricativevoicelesss   სʃ   შx 2   ხh   ჰ
    voicedv   ვz   ზʒ   ჟɣ 2   ღ
    Rhoticr   რ
    Laterall   ლ

    Φωνήεντα

    Επεξεργασία
    Φωνήεντα
    FrontBack
    Closei   იu   უ
    Midɛ   ეɔ   ო
    Opena~ɑ   ა

    Σύστημα γραφής

    Επεξεργασία

    Η γεωργιανή γλώσσα έχει γραφεί με ποικίλους χαρακτήρες καθ'όλη την ιστορία της. Σήμερα η γραφή Mkhedruli είναι η κυρίαρχη γραφή ; οι υπόλοιπες γραφές χρησιμοποιούνται σε θρησκευτικά έγγραφα και στην αρχιτεκτονική.

    Η γραφή Mkhedruli έχει 33 γράμματα ; έξι επιπλέον γράμματα είναι ξεπερασμένα στα γεωργιανά αν και χρησιμοποιούνται ακόμα σε άλλα αλφάβητα των ιβηρικών κρατών. Τα γράμματα της Mkhedruli αντιστοιχούν στα φωνήματα της γεωργιανής γλώσσας.

    Σύγχρονο Γεωργιανό αλφάβητο
    ΓράμμαNational

    transcription

    IPA

    transcription

    aɑ
    bb
    gɡ
    dd
    eɛ
    vv
    zz
    t
    ii
    k'
    ll
    mm
    nn
    oɔ
    p'
    zhʒ
    rr
    ss
    t'
    uu
    p
    k
    ghɣ
    q'
    shʃ
    cht͡ʃʰ
    tst͡sʰ
    dzd͡z
    ts't͡sʼ
    ch't͡ʃʼ
    khx
    jd͡ʒ
    hh

    Λογοτεχνία

    Επεξεργασία

    Η λογοτεχνική παράδοση της γεωργιανής γλώσσας είναι μακρά και ξεκινά από τα αρχαία χρόνια. Χιλιάδες έργα κάθε είδους (λογοτεχνικά, επιστημονικά, θρησκευτικά κ.α.) έχουν γραφτεί και μεταφραστεί σ’ αυτή. Μάλιστα έχουν σωθεί και μεταφράσεις αρχαίων ελληνικών έργων, τα πρωτότυπα των οποίων έχουν χαθεί.

    Βιβλιογραφία

    Επεξεργασία
    • Aronson, Howard I. (1990), Georgian: a reading grammar (second ed.), Columbus, OH: Slavica
    • Zaza Aleksidze. Epistoleta Tsigni, Tbilisi, 1968, 150 pp (στα γεωργιανά)
    • Farshid Delshad. Georgica et Irano-Semitica Studies on Iranian, Semitic and Georgian Linguistics, Wiesbaden 2010, 401 pp (in German, English, Russian and Georgian summary)
    • Korneli Danelia, Zurab Sarjveladze. Questions of Georgian Paleography, Tbilisi, 1997, 150 pp (in Georgian, English summary)
    • Hewitt, B. G. (1995), Georgian: a structural reference grammar, Amsterdam : John Benjamins
    • Hewitt, B. G. (1996), Georgian: a Learner's Grammar, London : Routledge
    • Pavle Ingorokva. Georgian inscriptions of antique.- Bulletin of ENIMK, vol. X, Tbilisi, 1941, pp. 411–427 (in Georgian)
    • Ivane Javakhishvili. Georgian Paleography, Tbilisi, 1949, 500 pp (in Georgian)
    • Jun, Sun-Ah; Vicenik, Chad; Lofstedt, Ingvar (2007), "Intonational Phonology of Georgian" (PDF), UCLA Working Papers in Phonetics
    • Kiziria, Dodona (2009), Beginner's Georgian with 2 Audio CDs, New York: Hippocrene
    • Kraveishvili, M. & Nakhutsrishvili, G. (1972), Teach Yourself Georgian for English Speaking Georgians, Tbilisi: The Georgian Society for Cultural Relations with Compatriots Abroad
    • Elene Machavariani. The graphical basis of the Georgian Alphabet, Tbilisi, 1982, 107 pp (in Georgian)
    • Ramaz Pataridze. The Georgian Asomtavruli, Tbilisi, 1980, 600 pp (in Georgian)
    • Price, Glanville (1998), An Encyclopedia of the Languages of Europe, Blackwell
    • Shosted, Ryan K.; Vakhtang, Chikovani (2006), "Standard Georgian", Journal of the International Phonetic Association
    • Vicenik, Chad (2010), "An acoustic study of Georgian stop consonants", Journal of the International Phonetic Association
    • "Great discovery" (about the expedition of Academician Levan Chilashvili).- Newspaper Kviris Palitra, Tbilisi, April 21–27, 2003 (in Georgian)
    • Skopeteas, Stavros; Féry, Caroline; Asatiani, Rusudan (2009), Word order and intonation in Georgian, University of Potsdam

    Εξωτερικοί σύνδεσμοι

    Επεξεργασία

    Γραμματικές

    Επεξεργασία
    Wiki How

    Λογισμικά

    Επεξεργασία

    Λογοτεχνία και Πολιτισμός

    Επεξεργασία