Lenguas jukunoides

Las lenguas jukunoides o yukunoides son lenguas Benue-Congo del grupo nigeriano central habladas en Nigeria y Camerún.

Lenguas jukunoides
PaísesBandera de Nigeria Nigeria
Bandera de Camerún Camerún
Familia

Níger-Congo
  Volta-Congo
    Benue-Kwa
      Benue-Congo
        Nigeriano central

          L. Jukunoides
SubdivisionesBete-Lufu
Yukuben-Kuteb
Central

Clasificación

editar

Ethnologue (edición 16.ª), clasifica interamente estas lenguas así:

  • Bete-Lufu
  • Yukuben-Kuteb: Akum, Beezen, Kapya, Kuteb, Yukuben.
  • Central
    • Kpan-Icen: Etkywan, Kpan.
    • Jukun-Mbembe-Wurbo
      • Jukun: Jukun (Jukun Takum), Jibu, Hõne, Wãpha.
      • Kororofa: Wannu, Wapan, Jiba.
      • Mbembe
      • Wurbo: Como Karim, Jiru, Tita.

con el Shoo-Minda-Nye como lengua no-clasificada dentro del grupo Jukun–Mbembe–Wurbo.

Descripción lingüística

editar

Comparación léxica

editar

Los numerales para diferentes jukunoides son:[1][2]

GLOSABeteCentral (Jukun-Mbembe-Wurbo)Yukuben-KutebPROTO-
JUKUNOIDE
HõneJibuWãphaWapanJibaMbembeAkumBeezenKapyaKutepYukuben
'1'uʃɪ́ʃezùŋzyunzùŋʣunzũ̀ːnzoájìóyʊ̀nūŋɡēmékínzōkítə́ŋ*ʣuŋ
'2'máhápyèːnèpyànàpyĩ̀pyìnàpyèːnàpyaafã̀ɛ̄nīfɡɔ̀ífaẽāpá(ŋ)*paŋ̀(i-)
'3'batàsáːrésàrasārāʦarasàːrsraatatārītàítāātà*ʦaːr < *tat
'4'beɲèɲẽ́yinaɲìnāɲenaɲèɲɛaɲɪ̀ɲīīɲɨɪ̀índʒēēnzì*ɲɛ < *ndin
'5'vaʦòŋsɔ́nɛ́swanaswã̄nāʦwanasónʧwɔ́acóŋʦɔ̄ŋkìtúíʦóŋotòŋ*ʦoŋ < *ton
'6'5+1sùnʒésùnʒinʃẽ̀ʒí5+1sùnʒé5+15+15+15+15+15+1*5+1
'7'5+2sùnpyèːnèsùmpyànnsémpyè5+2sùmpyèːnà5+25+25+25+25+25+2*5+2
'8'5+3hūnnèawùyinsẽ̄sá5+3húhúnyè2x45+35+35+35+35+3*5+3
'9'5+4sīnyáuaʒunndúbisínyáu5+4zōrhōnnì5+45+45+45+45+45+4*5+4
'10'uwodùbdwibádùbʣwedùbʤéīkùrkūwūbèbzíriʤwērkùr*-diub/
*-wub

Referencias

editar
  1. «Jukunoid Numerals (E. Chan)». Archivado desde el original el 5 de abril de 2012. Consultado el 8 de marzo de 2014. 
  2. Shimizu, Kiyoshi. 1980. Comparative Jukunoid, 3 vols. (Veröffentlichungen der Institute für Afrikanistik und Ägyptologie der Universität Wien 7–9. Beiträge zur Afrikanistik 5–7). Vienna: Afro-Pub.