مسئله بازل

مسئله بازل، مسئله ای در آنالیز ریاضی در ارتباط با نظریه اعداد اول است که اولین بار در سال ۱۶۵۰ توسط پیترو منگلی مطرح شد و توسط لئوناردو اویلر در سال ۱۷۳۴ حل شد[۱] و در تاریخ ۵ دسامبر ۱۷۳۵ در فرهنگستان علوم سنت پترزبورگ خوانده شد.[۲]از آنجا که حل این مسئله در برابر حملات ریاضیدانان برجسته روز مقاومت کرد، برای اویلر که در آن زمان تنها بیست و هشت سال داشت، شهرتی زود هنگام بدست آورد. اویلر این مسئله را به‌طور قابل ملاحظه ای تعمیم داد، و ایده‌های او سالها بعد توسط برنهارت ریمان در سال ۱۸۵۹ در مقاله ای به نام «تعداد اعداد اول کوچکتر از یک مقدار داده شده» که در این مقاله او تابع زتای خود را تعریف کرد و خواص اساسی آنرا اثبات نمود، به کار گرفته شد. مسئله بازل بعد از او، به نام زادگاه خانوادگی اویلر و برنولی که در حمله به این مسئله ناموفق بودند، نامیده می‌شود.

مسئله بازل در مورد مجموع دقیق معکوس مربعهای اعداد طبیعی صحبت می‌کند، یعنی مجموع دقیق سری‌های نامتناهی برابر است با:

.

مجموع این سری تقریباً برابر با ۱٫۶۴۴۹۳۴ می‌باشد. مسئله بازل مقدار دقیق مجموع این سری را بیان می‌کند (در فرم بسته) و همچنین به عنوان اثبات درستی این مجموع می‌باشد. اویلر مقدار دقیق مجموع را 2/6 پیدا کرد و این کشف را در سال ۱۷۳۵ اعلام کرد. استدلالات او بر اساس دست کاریهایی در محاسبات بود که در آن زمان نتوانست آنها را توجیه کند، اگر چه بعدها درستی آنها ثابت شد و این مسئله در سال ۱۷۴۱ اتفاق افتاد که او توانست یک اثبات دقیق درست بیان کند.

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. Ayoub, Raymond (1974). "Euler and the zeta function". Amer. Math. Monthly. 81: 1067–86. doi:10.2307/2319041.
  2. E41 – De summis serierum reciprocarum

پیوند به بیرون

ویرایش


🔥 Top keywords: انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۴۰۳)مسعود پزشکیانآمار انتخابات‌های ریاست‌جمهوری ایرانسعید جلیلیانتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۴۰۰)صفحهٔ اصلیمحمدباقر قالیبافانتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۶)مصطفی پورمحمدیانتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۲)ویژه:جستجوانتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۸۴)انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۸۸)سید علی خامنه‌ایانتخابات ریاست‌جمهوری ایراننامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۴۰۳)سید محمد خاتمیانتخابات مجلس شورای اسلامی (۱۴۰۳–۱۴۰۲)میرحسین موسویفهرست رئیس‌جمهورهای ایرانسید ابراهیم رئیسیانتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا (۲۰۲۴)علیرضا زاکانیانتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۷۶)سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمیروش‌های آمیزش جنسیمنصور ستاریمحمود احمدی‌نژاددر انتهای شب (مجموعه نمایش خانگی ۱۴۰۳)انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۸۰)آمیزش جنسی بدون دخولحسن روحانیمهدی کروبیانگشت کردنرئیس‌جمهور ایرانرده:فیلم‌های سکسی-کمدی آمریکاییآمار انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۳۹۶)لحظه گرگ و میشسید مجتبی خامنه‌ای