Доллар

($ бетінен бағытталды)

Доллар (ағылш. dollar) — Америка Құрама Штаттарының, Канаданың (Канада доллары), Аустралияның (Аустралия доллары) мемлекеттік қазыналық билеті. Басқа елдерде де (Жаңа Зеландия, Либерия, Эфиопия, Малайзия, Сингапур, Гайана, Ямайка, Тобаго және Гондурас, Гонконг) қолданылады. 1 доллар 100 центтен тұрады.

Ең алғашқы доллар АҚШ-та 1786 ж. күміс (24,34) доллар ретінде енгізілген. 1900 жылдан бастап долларға таза алтынның 1.50463 грамы теңестірілген. 1934 ж. доллар девальвацияға ұшырап, 40,94%-ке құнсызданды. Оның алғашқы алтындық баламы 1,6 г болса, 1900 ж. 1,5 г төмендеп, 1934 ж. таза алтынның 0,888 гр-ы болып белгіленді. Кейінірек долларлық шақалар айналыстан шығарылып, банкноттық ақша белгілерімен ауыстырылды. 1954 жылдан бастап АҚШ-тың төлем балансының үздіксіз тапшылығына, алтын қорының азаюына және құнсызданудың үздіксіз көтерілуіне байланысты доллардың сатып алу қабілеті төмендеді. 1993 ж. 1 доллар 0.1039 грамм алтын шамасында болды. Бүгінде айналыста 100, 50, 10, 5, 1 долларлық федералды резервтік билеттер және 10, 5, 2, 1 долларлық күміс сертификаттар, 10, 5, 2, 1 мыс-мырыш центтері пайдаланылады.

Қазіргі заманғы теорияларда және өзгертілген жазуда «US» нұсқасын қарастырады.

«Доллар» атауымен валюталар

өңдеу
СуретіВалюта кодыАтауыАйналыстағы пайдалану мерзіміЕлАйналыстағы номиналы
Сурет:Australian 100note front.jpgAUDАвстралия доллары1966Аустралиябанкноттар: 5, 10, 20, 50, 100
монеталары: 5, 10, 20, 50 цент, 1, 2 доллара
Сурет:Bahamas 25 cents-2.JPGBSDБагам доллары1966Багам аралдарыбанкноттар: 1, 5, 10, 20, 50, 100
монеталары: 1, 5, 10, 15, 25 цент
Сурет:Barbados 1 dollar-2.JPGBBDБарбадос доллары1973Барбадосбанкноттар: 2, 5, 10, 20, 50, 100
монеталары: 5, 10, 25 цент, 1 доллар
BZDБелиз доллары1973 (Британдық Гондурастың доллары ретінде 1885—1973 жылдары)Белизбанкноттар: 2, 5, 10, 20, 50, 100
монеталары: 1, 5, 10, 25, 50 цент, 1 доллар
BMDБермуд доллары1970Бермудаларбанкноттар: 2, 5, 10, 20, 50, 100
монеталары: 1, 5, 10, 25, 50 цент, 1 доллар
BNDБруней доллары1967Брунейбанкноттар: 1, 5, 10, 50, 100
монеталары: 1, 5, 10, 20 және 50 цент
жоқВест-индия доллары1935—1964Барбадос, Британдық Гвиана, Тринидад және Тобаго, Британдық Желдіңөті аралдары, Британдық Желдіңасты аралдары, Вест-Индия Федерациясы, Ямайка
Сурет:East carribean dollar rev.jpgXCDШығыс-кариб доллары1965Антигуа және Барбуда, Доминика, Гренада, Монтсеррат, Сент-Китс және Невис, Сент-Люсия, Сент-Винсент және Гренадины, Ангильябанкноттар: 5, 10, 20, 50, 100
монеталары: 1, 2, 5, 10, 25 цент, 1 доллар
жоқГавай доллары1847—1903Гавайи
GYDГайана доллары1965 ж.Гайанабанкноттар: 20, 100, 500, 1000, 5000
монеталары: 1, 5, 10 доллар
HKDГонконг доллары1845 ж.Гонконгбанкноттар: 10, 20, 50, 100, 500 және 1000
монеталары: 10, 20, 50 цент, 1, 2, 5, 10 доллар
ZWCЗимбабве доллары1981—2009ЗимбабвеАса жоғары инфляцияға байланысты 2009 жылы 30 маусымда зимбабве доллары Зимбабве Резервтік Банкының шешімімен өзінің өмір сүруін тоқтатты.
KYDКайман аралдарының Доллары1972Кайман аралдарыбанкноттар: 1, 5, 10, 25, 50, 100
монеталары: 1, 5, 10, 25 цент
Сурет:Loonie reverse view.pngCADКанада доллары1858Канадабанкноттар: 5, 10, 20, 50, 100
монеталары: 1, 5, 5, 10, 20, 50 цент, 1, 2, 5 доллар
жоқКирибати доллары1979Кирибатибанкноттар: жоқ
монеталары: 1, 5, 10, 25 цент, 1, 2 доллара
LRDЛиберия доллары1944Либериябанкноттар: 1, 5, 10, 20, 50 және 100
монеталары: 5, 10, 25, 50 цент, 1 доллар
жоқМалай және Британдық Борнео доллары1953—1969Малай Федерациясы, Сингапур, Саравак, Солтүстік Борнео, Бруней
жоқМалай доллары1939—1953Бруней, Джохор, Кедах, Келантан, Перлис, Сингапур, Стрейтс Сетлментс, Тренгану, Федеративтік малай мемлекеттері, Малай Одағы, Малай Федерациясы
Халықаралық доллар
жоқМонғол доллары1921—1925Богдо-хан Моңғолиясыбанкноттар: 10, 25, 50, 100
NADНамибия доллары1993Намибиябанкноттар: 10, 20, 50, 100 және 200
монеталары: 1, 2, 5, 10, 20 және 50 цент, 1, 2 және 5 доллар.
жоқНиуэ доллары2009Ниуэбанкноттар: жоқ
монеталары: 5, 10, 20, 50 цент, 1 доллар
NZDЖаңа Зеландия доллары1967Жаңа Зеландия, Ниуэ, Кука аралдары, Токелау, Питкэрн.банкноттар: 5, 10, 20, 50, 100
монеталары: 10, 20, 50 цент, 1, 2 доллар
жоқНьюфаундленд доллары1858—1949Ньюфаундленд.
Сурет:50 долларов Островов Кука аверс.jpgжоқКука аралдары доллары1972Кука аралдарыбанкноттар: 3, 10, 20, 50
монеталары: 10, 20, 50 цент, 1, 2, 5 доллар
жоқПиткэрн аралдары доллары1988Питкэрн аралдарыбанкноттар: жоқ
монеталары: 5, 10, 20, 50 цент, 1, 2, 5, 10, 25, 50, 250 доллар
жоқБұғаздар доллары1904—1939Колония Стрейтс-Сетлментс, Біріккен Малай Султанаттары, Бірікпеген Малай Султанаттары, Саравак, Бруней және Солтүстік Борнео.
жоқРодезия доллары1970—1981Зимбабве
жоқСаравака доллары1858—1953Саравак
жоқСолтүстік Борнео доллары1882—1953Солтүстік Борнео
SGDСингапур долларыC 1967Сингапурбанкноттар: 2, 5, 10, 50, 100, 1000
монеталары: 1, 5, 10, 20, 50 цент, 1 доллар
SBDСоломон аралдарының доллары1977Соломон аралдарыбанкноттар: 2, 5, 10, 20, 50, 100
монеталары: 1, 2, 5, 10, 20, 50 цент, 1 доллар
USDАҚШ доллары1792АҚШ, Бермуды, Бонайре, Британдық Виргин аралдары, Шығыс Тимор, Зимбабве, Маршалл аралдары, Палау, Панама, Пуэрто-Рико, Саба, Сальвадор, Синт-Эстатиус, Тёркс және Кайкос, Микронезия Федерациялық Штаттары, Эквадорбанкноттар: 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100
(ограничено 500, 1000, 5000, 10 000, 100 000)
монеталары: 1, 5, 10, 25, 50 цент, 1 доллар
жоқАКШ доллары1861—1861АКШбанкноттар: 5, 10, 50 цент, 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 500, 1000 доллар
4 сынамды 50 цент номиналымен монеталары; 12 сынамды монеталардың номиналымен 1 цент
SRDСуринам доллары2004Суринамбанкноттар: 1, 2Үлгі:Дробь, 5, 10, 20, 50, 100 доллар
монеталары: 1, 5, 10, 25, 100, 250 цент
жоқТайвань доллары1946—1949Тайвань
TWDЖаңа тайвань доллары1949Тайваньбанкноттар: 100, 200, 500, 1000, 2000
монеталары: ½, 1, 5, 10, 50
Сурет:Tt dollar.gifTTDТринидада және Тобаго доллары1964Тринидад және Тобагобанкноттар: 1, 5, 10, 20, 100
монеталары: 1, 5, 10, 25 және 50 цент
Сурет:Доллар Тувалу.jpgTVDТувалу доллары1976Тувалубанкноттар: жоқ
монеталары: 5, 10, 20, 50 цент, 1 доллар
FJDФиджи доллары1969Фиджибанкноттар: 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100
монеталары: 1, 2, 5, 10, 20, 50 цент, 1 доллар
жоқЦзяо-Чжоу доллары1907—1914Цзяо-Чжоу
жоқЭфиопия доллары1945—1976Эфиопия
JMDЯмайка доллары1969Ямайкабанкноттар: 1, 2, 5, 10, 20, 50, 100, 500, 1000
монеталары: 1, 5, 10, 20
жоқЖапон оккупациялық доллары1942—1945Сингапур, Британдық Малайя, Солтүстік Борнео, Саравак, Бруней, Бирма

Галереясы

өңдеу

АҚШ

Зимбабве

Тағы қаараңыз

өңдеу