ಸೂರ್ಯೋದಯ

ಸೂರ್ಯೋದಯ ಎಂದರೆ ಬೆಳಗಿನ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯನ ಮೇಲಿನ ಶಾಖೆಯು ಕ್ಷಿತಿಜದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕ್ಷಣ.^[೧] ಈ ಪದವು ಸೂರ್ಯನ ಬಿಂಬವು ಕ್ಷಿತಿಜವನ್ನು ದಾಟುವ ಮತ್ತು ಅದರ ಜೊತೆಗಿನ ವಾತಾವರಣ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಕೂಡ ಸೂಚಿಸಬಹುದು.^[೨]

ಸೂರ್ಯವು ಕ್ಷಿತಿಜದಿಂದ ಉದಯವಾದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದಾದರೂ, ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಭೂಮಿಯ ಚಲನೆಯು ಸೂರ್ಯವು ಕಾಣುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಚಲಿಸುವ ಸೂರ್ಯದ ಭ್ರಮೆಯು ಭೂಮಿಯ ವೀಕ್ಷಕರು ಪರಿಭ್ರಮಿಸುತ್ತಿರುವ ನಿರ್ದೇಶಾಂಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕಾರಣ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ; ಈ ಗೋಚರವಾಗುವ ಚಲನೆಯು ಎಷ್ಟು ಮನಗಾಣಿಸುವಂತೆ ಇರುತ್ತದೆಂದರೆ ಅನೇಕ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳು ಭೂಕೇಂದ್ರಿತ ನಮೂನೆಯ ಸುತ್ತ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಪುರಾಣಕಥೆಗಳು ಮತ್ತು ಧರ್ಮಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದವು. ೧೬ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞನಾದ ನಿಕೋಲಸ್ ಕೋಪರ್ನಿಕಸ್ ತನ್ನ ಸೂರ್ಯಕೇಂದ್ರಿತ ನಮೂನೆಯನ್ನು ಸೂತ್ರೀಕರಿಸುವವರೆಗೆ ಇವು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದವು.^[೩]