Супервулкан

Потеклото на поимот „супервулкан“ е поврзан со научната дебата на почетокот на XX век за геолошката историја и одликите на Трите Сестри, вулканска област во Орегон во САД. Во 1925 година, Едвин Хоџ предложил дека многу големиот вулкан, наречен од негова страна Мултнома, постоел во таа област. Тој верувал дека неколкуте врвови во областа на Трите Сестри се остатоци од Мултнома, откако претходно била уништена од голема вулканска експлозија, слична на Мазама.^[3] Во 1948 година, мозжното постоење на Мултнома било запоставено од вулканологот Хаувел Вилијамс во неговата книга Старите вулкани во Орегон. Книгата била рецензирана во 1949 година од друг вулканолог, Ф. Бјерс помладиот^[4] Во рецензијата, Бјерс се осврнува на Мултнома како супервулкан.^[5] Иако тврдењето на Хоџ дека Мултнома е супервулкан е отфрлена одамна, поимот супервулкан бил популаризиран од BBC во нивната популарно научна телевизиска програма Хоризонт во 2000 година за да се осврната на избувите кои создаваат огромни количества на исфрлен материјал.^[6][7]

Поимот мегакупа понекогаш се користи за калдерите на супервулканите, како што е на пример Блејк Ривер во Абитибискиот зеленокаменест појас во Онтарио и Квебек, Канада. Избувите кои се ВЕП 8 се именувани како „суперизбуви.“^[8] Иако нема доброопределена минимална еклсплозивна големина за „супервулнан“, постојат два вида на вулкански избуви кои се препознаени како супервулкански: големи огнокарпести изливи и масивни избуви.^[9]

големи огнокарпести изливи, како што се Исланд, Сибирските Трапови, Деканските Трапови и Онтонг Јава, се пространи области на базалтни континентални траповски избуви. Кога се создаваат, овие области честопати зафаќаат неколку илјади квадратни километри и имаат зафатнина од неколку милиони кубни километри. Во повеќето случаи, магмата истекува во текот на неколку милиони години, при што се ослободуваат големи количини на гасови.

Реунион е жариште кое ги создало Деканските Трапови пред околу 66 милиони години, заедно со Креда–Палеогенскиот истребувачки настан. Постои научен договор дека причината за овој истребувачки настан е метеорски удар, но вулканската активност можно е да предизвикала климатски стресови кај определени видови.^[10] Дополнително, нбајголемиот трапов настан (Сибирските Трапови) кој се случил пред 250 милиони години и е случајно истовременик на најголемото масивно истребување на видовите во историјата, Пермијанско–Тријасичкиот истребувачки настан, но сепак нема потврда дека тоа е единствената причина за ваквиот истребувачки настан.

Ваквбите изливи не се избувливи, но сепак можно е да има магматски фонтани. Многу вулканолози сметаат дека Исланд е голем огнокарпест излив кој моментално се случува. Последниот голем излив бил во 1783–84 од вулканскиот процеп Лаки које приближно со должина од 40 км. Се претпоставува дека за време на избувот се исфрлени 14 км³ базалтна лава.

Онтонг Јава има површина од 2.000.000 км², и бил за 50% поголем пред да се издвојат платоата Манихики и Хикуранги.

Вулканските избуви се класифицирани користејќи го показателот на вулканска избувност, или ВЕП. Станува збор за логаритамска скала, што значи дека зголемување од еден на ВЕП скалата е еднакво на десеткратно зголемување на зафатнината на исфрлениот материјал. Избувите ВЕП 7 или ВЕП 8 се толку моќни што честопати создаваат кружни калдери наместо конусни, поради надолното повлекување на магмата предизвикува горната карпеста маса да колабира во магматичната комора.

Врз основа на некомплетна статистика, препознаени се 60 ВЕП 8 избуви.^[9][22]

Избувите ВЕП 7, помали но сè уште масивни, се имаат случувано низ историјата. Во последните 2.000 се случиле Тамбора, 1815,^[23] Таупо и неговиот избув Хатепе, о. 232,^[24] Бајту Шан, во 946–947 година,^[25] и избувот на Самалас од 1257 година.^[26]

• Во 2004 година, во ТВ емисијата Соголена наука на каналот Национална географија беа прикажани супервулканите .
• Во 2005 година, дводелен филм за катастрофи Супервулкан бил прикажуван на BBC, Дисковери, и други телевизиски канали низ светот.
• Нова емитувале епизода Мистрерија на мегавулканот во септември 2006 година, истражувајќи ги таквите ерупции во последните 100.000 години.^[46]
• Во 2006 година, каналот СајФај емитувал документарен филм Броејќи до пропаста кој имал и дел наречен „супервулкан“. Истата година, ABC newsго емитувале документарниот фил Последни денови на Земјата, во која имало дел наречен „Супервулкан“.
• Во 2009 година, апокалиптичниот филм 2012 го има прикажано избувот на Јелоустонското жариште, како резултат на загревањето на Земјиното јадро. Од оваа причина поголемиот дел од САд ќе бидат ненаселиви.
• Сибертските Трапови и езерото Тоба биле прикажани напредистоирискиот документарец Животински армагедон (како поединечни епизоди), каде се разговарало за сите животни облици на кои овие избуви влијаеле.

• 
  Сателитска слика на Сан Салвадор, Ел Салвадор и купата на Илопанго (познат и како мрачнодобен вулкан) во Вали оф Хамокс, мнестото на избув со сила ВЕП 6-8 и се смета за центарот на климатски промени (535—536), кога темна покривка ја прекрила Земјата.
• 
  Местоположбите на вулканот, езерото и купата во Таупанската вулканска зона.

• Светски катастрофски ризик
• Хронологија на вулканизмот на Земјата
• Катастрофска теорија за Тоба
• Вулканска зима

• Mason, Ben G.; Pyle, David M.; Oppenheimer, Clive (2004). „The size and frequency of the largest explosive eruptions on Earth“. Bulletin of Volcanology. 66 (8): 735–748. Bibcode:2004BVol...66..735M. doi:10.1007/s00445-004-0355-9.
• Oppenheimer, C. (2011). Eruptions that shook the world. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-64112-8.
• Timmreck, C.; Graf, H.-F. (2006). „The initial dispersal and radiative forcing of a Northern Hemisphere mid-latitude super volcano: a model study“. Atmospheric Chemistry and Physics. 6: 35–49. doi:10.5194/acp-6-35-2006.

• Overview and Transcript of the original BBC program
• Yellowstone Supervolcano and Map of Supervolcanoes Around The World Архивирано на 5 август 2014 г.
• USGS Fact Sheet – Steam Explosions, Earthquakes, and Volcanic Eruptions – What's in Yellowstone's Future?
• Scientific American's The Secrets of Supervolcanoes
• Supervolcano eruption mystery solved, BBC Science, 6 January 2014

Предлошка:Doomsday