Cyclohexanon

chemische verbinding

Cyclohexanon is een organische verbinding met een ketonfunctie, die veelal gebruikt wordt als grondstof voor caprolactam, schoensmeer, verfindustrie, nylon 6 (polycaprolactam) en als oplosmiddel.

Cyclohexanon
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van cyclohexanon
Algemeen
MolecuulformuleC6H10O
IUPAC-naamcyclohexanon
Andere namenoxocyclohexaan, ketohexamethyleen, cyclohexylketon, pimelineketon
Molmassa98,143 g/mol
SMILES
C1CCC(=O)CC1
InChI
1/C6H10O/c7-6-4-2-1-3-5-6/h1-5H2
CAS-nummer108-94-1
EG-nummer203-631-1
PubChem7967
WikidataQ409178
BeschrijvingKleurloze vloeistof
Vergelijkbaar metcyclopentanon, cyclohexanol
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
OntvlambaarSchadelijk
Waarschuwing
H-zinnenH226 - H332
EUH-zinnengeen
P-zinnengeen
EG-Index-nummer606-010-00-7
VN-nummer1915
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestandvloeibaar
Kleurkleurloos
Dichtheid0,9478 g/cm³
Smeltpunt−16,4 °C
Kookpunt155,65 °C
Vlampunt44 °C
Dampdruk500 Pa
Oplosbaarheid in water24 g/L
Goed oplosbaar inorganische oplosmiddelen
Matig oplosbaar inethanol
Slecht oplosbaar inwater
Viscositeit8,98 Pa·s
Thermodynamische eigenschappen
ΔfHol−270,7 kJ/mol
Sol, 1 bar+229,03 J/mol·K
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon  Scheikunde

Het is een kleurloze, olieachtige vloeistof met een acetongeur. Cyclohexanon is enigszins oplosbaar in water (5 tot 10 g/100 ml) en goed oplosbaar in de normale organische oplosmiddelen.

Synthese

bewerken

Cyclohexanon wordt gevormd door fenol (hydroxybenzeen) te hydrogeneren tot cyclohexanol, dat daarna geoxideerd wordt met salpeterzuur:

Hydrogenering van fenol

Industrieel wordt cyclohexanon ook bereid door de oxidatie van cyclohexaan. De oxidatie levert een mengsel op van cyclohexanon en cyclohexanol (en verder een aantal onzuiverheden: aldehyden, ketonen en andere alcoholen). Het cyclohexanol kan in een verdere stap geoxideerd worden tot cyclohexanon, bijvoorbeeld met natriumdichromaat in geconcentreerd zwavelzuur:

Oxidatie van cyclohexaan
Oxidatie van cyclohexanol
bewerken
  • (en) MSDS van cyclohexanon
  • (en) Gegevens van cyclohexanon in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA