Senator voor het leven (Italië)

Italië

In Italië wordt het ambt van senator voor het leven volgens de grondwet automatisch verkregen (tenzij geweigerd) door aftredend presidenten. Daarnaast kan de president vijf senatoren voor het leven benoemen voor getoonde buitengewone diensten aan het vaderland op maatschappelijk, wetenschappelijk, artistiek of literair gebied.[1]

Palazzo Madama in de 18e eeuw

In het staatsrecht is er onenigheid of het maximum van vijf inhoudt dat er maximaal vijf senatoren voor het leven mogen zijn die geen voormalig president zijn, of dat dit betekent dat iedere president vijf senatoren voor het leven mag benoemen. President Luigi Einaudi heeft achtmaal een senator voor het leven benoemd, waarbij hij Arturo Toscanini (ontslag genomen), Carlo Salustri (overleden) en Guido Castelnuovo (overleden) verving. Om die reden kan worden aangenomen dat het maximumaantal senatoren voor het leven bedoeld wordt dat lid mag zijn van de senaat op hetzelfde moment.

President Sandro Pertini benoemde echter twee senatoren voor het leven terwijl er al vijf lid waren van de Senaat - na een positief advies door de Commissie van Regels van de Senaat. Volgens deze interpretatie zou het maximum het aantal benoemingen per president gelden. Zijn opvolger Francesco Cossiga volgde dezelfde redenering, en benoemde vijf senatoren. Dankzij deze benoemingen ging het aantal senatoren voor het leven tussen 1982 en 1992 omhoog met 6 (4 benoemingen en 2 voormalig presidenten) tot een maximum van 11 in 1992 (9 benoemd en 2 voormalig presidenten).

Anno 2013 zijn er zes senatoren voor het leven benoemd. 5 vanwege hun verdienste (Claudio Abbado, Elena Cattaneo, Mario Monti, Renzo Piano en Carlo Rubbia) en één voormalig president (Carlo Azeglio Ciampi).

Senatoren voor het leven genomineerd door de president van de republiek

bewerken

Genomineerd door Luigi Einaudi

bewerken
AfbeeldingNaamBeroepDatum nominatieRedenEinddatum
Guido Castelnuovowiskundige5 december 1949Verdiensten op wetenschappelijk gebied27 april 1952
(overleden)
Arturo Toscaniniorkestdirigent5 december 1949Verdiensten op artistiek gebied6 december 1949
(weigering van benoeming)
Pietro Canonicabeeldhouwer1 december 1950Verdiensten op artistiek gebied8 juni 1959
(overleden)
Gaetano De Sanctishistoricus1 december 1950Verdiensten op wetenschappelijk gebied9 april 1957
(overleden)
Pasquale Jannacconeeconoom1 december 1950Verdiensten op wetenschappelijk gebied22 december 1959
(overleden)
Carlo Alberto Salustri (Trilussa)dichter1 december 1950Verdiensten op artistiek en literair gebied21 december 1950
(overleden)
Luigi Sturzopriester, politicus17 september 1952Verdiensten op wetenschappelijk en maatschappelijk gebied8 augustus 1959
(overleden)
Umberto Zanotti Biancoarcheoloog17 september 1952Verdiensten op maatschappelijk en wetenschappelijk gebied28 augustus 1963
(overleden)

Genomineerd door Giovanni Gronchi

bewerken
AfbeeldingNaamBeroepDatum nominatieRedenEinddatum
Giuseppe Paratorepoliticus9 november 1957Verdiensten op wetenschappelijk en maatschappelijk gebied26 februari 1967
(overleden)

Genomineerd door Antonio Segni

bewerken
AfbeeldingNaamBeroepDatum nominatieRedenEinddatum
Cesare Merzagorapoliticus2 maart 1963Verdiensten op maatschappelijk gebied1 mei 1991
(overleden)
Ferruccio Parripoliticus2 maart 1963Verdiensten op maatschappelijk gebied8 december 1981
(overleden)
Meuccio Ruinipoliticus2 maart 1963Verdiensten op wetenschappelijk en maatschappelijk gebied6 maart 1970
(overleden)

Genomineerd door Giuseppe Saragat

bewerken
AfbeeldingNaamBeroepDatum nominatieRedenEinddatum
Vittorio Vallettaindustrieel28 november 1966Verdiensten op maatschappelijk gebied10 augustus 1967
(overleden)
Eugenio Montaledichter13 juni 1967Verdiensten op literair en artistiek gebied[2]12 september 1981
(overleden)
Giovanni Leonepoliticus27 augustus 1967Verdiensten op wetenschappelijk en maatschappelijk gebied24 december 1971
(verkozen tot Presidente della Repubblica)
opnieuw senator van 15 juni 1978 tot 9 november 2001 (overleden)
Pietro Nennipoliticus25 november 1970Verdiensten op maatschappelijk gebied1 januari 1980
(overleden)

Genomineerd door Giovanni Leone

bewerken
AfbeeldingNaamBeroepDatum nominatieRedenEinddatum
Amintore Fanfanipoliticus10 maart 1972Verdiensten op wetenschappelijk en maatschappelijk gebied20 november 1999
(overleden)

Genomineerd door Sandro Pertini

bewerken
AfbeeldingNaamBeroepDatum nominatieRedenEinddatum
Leo Valianipoliticus en historicus12 januari 1980Verdiensten op maatschappelijk gebied18 september 1999
(overleden)
Eduardo De Filippoacteur en scenarist26 september 1981Verdiensten op artistiek en literair gebied31 oktober 1984
(overleden)
Camilla Raverapoliticus8 januari 1982Verdiensten op maatschappelijk gebied14 april 1988
(overleden)
Carlo Boliterair criticus18 juli 1984Verdiensten op literair gebied21 juli 2001
(overleden)
Norberto Bobbioadvocaat en filosoof18 juli 1984Verdiensten op wetenschappelijk gebied9 januari 2004
(overleden)
AfbeeldingNaamBeroepDatum nominatieRedenEinddatum
Giovanni Spadolinipoliticus2 mei 1991Verdiensten op wetenschappelijk, literair en maatschappelijk gebied4 augustus 1994
(overleden)
Giovanni Agnelliindustrieel1 juni 1991Verdiensten op maatschappelijk gebied24 januari 2003
(overleden)
Giulio Andreottipoliticus1 juni 1991Verdiensten op maatschappelijk en literair gebied6 mei 2013
(overleden)
Francesco De Martinopoliticus1 juni 1991Verdiensten op wetenschappelijk, literair en maatschappelijk gebied18 november 2002
(overleden)
Paolo Emilio Tavianipoliticus1 juni 1991Verdiensten op wetenschappelijk en maatschappelijk gebied18 juni 2001
(overleden)
geen benoemingen
AfbeeldingNaamBeroepDatum nominatieRedenEinddatum
Rita Levi-Montalcinineurologe1 augustus 2001Verdiensten op wetenschappelijk en maatschappelijk gebied[3]30 december 2012
(overleden)
Emilio Colombopoliticus14 januari 2003Verdiensten op maatschappelijk gebied24 juni 2013
(overleden)
Mario Luzidichter14 oktober 2004Verdiensten op literair en artistiek gebied28 februari 2005
(overleden)
Giorgio Napolitanopoliticus23 september 2005Verdiensten op maatschappelijk gebied15 mei 2006
(gekozen tot Presidente della Repubblica)

opnieuw senator sinds 14 januari 2015

Sergio Pininfarinaindustrieel23 september 2005Verdiensten op maatschappelijk gebied3 juli 2012
(overleden)
AfbeeldingNaamBeroepDatum nominatieRedenEinddatum
Mario Montieconoom9 november 2011Verdiensten op wetenschappelijk en maatschappelijk gebiedin ambt
Claudio Abbadodirigent30 augustus 2013Verdiensten op artistiek gebied20 januari 2014
(overleden)
Elena Cattaneoneurologe30 augustus 2013Verdiensten op wetenschappelijk gebiedin ambt
Renzo Pianoarchitect30 augustus 2013Verdiensten op artistiek gebiedin ambt
Carlo Rubbianatuurkundige30 augustus 2013Verdiensten op wetenschappelijk gebiedin ambt
AfbeeldingNaamBeroepDatum nominatieRedenEinddatum
Liliana Segreoverlevende van Auschwitz19 januari 2018Verdiensten op maatschappelijk gebiedin ambt


Senatoren voor het leven van wetshalve (voormalig Presidenti della Repubblica)

bewerken
AfbeeldingNaamIn ambt sindsTotReden
Enrico De Nicola12 mei 19481 oktober 1959overleden
Luigi Einaudi11 mei 195530 oktober 1961overleden
Giovanni Gronchi11 mei 196217 oktober 1978overleden
Antonio Segni6 december 19641 december 1972overleden
Giuseppe Saragat29 december 197111 juni 1988overleden
Giovanni Leone15 juni 19789 november 2001overleden
Sandro Pertini23 juni 198524 februari 1990overleden
Francesco Cossiga28 april 199217 augustus 2010overleden[4]
Oscar Luigi Scalfaro15 mei 199929 januari 2012overleden
Carlo Azeglio Ciampi15 mei 2006in ambt

Lijst van senatoren voor het leven (in alfabetische volgorde)

bewerken

De senatoren voor het leven die in ambt zijn, zijn vet weergegeven: