Vlaams Gewest

een van de drie gewesten van België
(Doorverwezen vanaf Vlaams gewest)

Het Vlaamse Gewest is een gebiedsgebonden overheid in België. Het werd op 8 augustus 1980 bij wet vastgesteld, evenals het Waalse en het Brusselse gewest. Meestal wordt het Vlaamse Gewest (met of zonder het Brussels Hoofdstedelijk Gewest) gewoon Vlaanderen genoemd. Het gewest is een deel van de Belgische structuur van gemeenschappen en gewesten. De officiële taal is het Nederlands. Door de onmiddellijke fusie van de Vlaamse gewestelijke en gemeenschapsinstellingen (wat bij het Waalse Gewest en de Franse Gemeenschap niet het geval is) bestaan er in praktijk geen aparte diensten, noch bestuursraden, noch een deelregering voor het Vlaamse Gewest. De bevoegdheden van het gewest zijn vastgelegd in de Belgische Grondwet en de Bijzondere Wet op de Hervorming van de Instellingen. Het Vlaamse Gewest heeft geen bevoegdheden in Brussel.

Vlaams Gewest
Gewest in Vlag van België België
Locatie van het Vlaams Gewest binnen België en Europa
Geografie
HoofdstadBrussel
Oppervlakte13.625 km²[1]
Coördinaten51°0'NB, 4°30'OL
Bevolking (Bron: ADSEI)
Inwoners
– Mannen
– Vrouwen
– Bevolkingsdichtheid
6.821.770 (01/01/2024)
49,51%
50,49%
500,66 inw./km²
TalenNederlands (in de faciliteitengemeenten is ook het Frans officieel, maar niet binnen de Vlaamse instellingen)[2]
Politiek
Minister-presidentJan Jambon
CoalitieCD&V, N-VA, Open Vld
Overig
VolksliedDe Vlaamse Leeuw
Feestdag11 juli
ISO 3166BE-VLG
WebsiteVlaanderen.be
Kaart van Vlaams Gewest
Provincies van Vlaanderen
1 Antwerpen, 2 Limburg, 3 Oost-Vlaanderen, 4 Vlaams-Brabant, 5 West-Vlaanderen
Foto's
Portaal  Portaalicoon  België

Brussel en Vlaanderen

bewerken

Bij de oprichting van het Vlaamse Gewest en de Vlaamse Gemeenschap werden beide onmiddellijk samengevoegd.Deze constructie resulteerde in de ambigue rol die Brussel heeft als hoofdstad van Vlaanderen. Vlaanderen, als overkoepelende term voor het Vlaamse Gewest en de Vlaamse Gemeenschap, heeft een regering en een parlement die zetelen in Brussel. Daarentegen zetelt de Waalse regering in het in Wallonië gelegen Namen. Brussel behoort evenwel tot het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Structuur

bewerken

Het Vlaamse Gewest is opgedeeld in 5 provincies, 22 administratieve arrondissementen, 35 provinciedistricten, 103 kantons en 300 gemeenten.

ProvincieHoofdplaatsBevolking
(1/1/2024)[3]
Opp.
km²[1]
Inwoners
per km²
1AntwerpenAntwerpen1.926.5222.876,12669,8
2LimburgHasselt900.0982.427,43370,8
3Oost-VlaanderenGent1.572.0023.007,05522,8
4Vlaams-BrabantLeuven1.196.7732.118,35565,0
5West-VlaanderenBrugge1.226.3753.196,59383,7
6Totaal6.821.77013.625,54500,7
Vlaams GewestSupranationaalNationaalGemeenschapGewestProvincieArrondissementProvinciedistrictKantonGemeenteDistrict
AdministratiefNiveau  Europese Unie  België Vlaanderen Antwerpen
Limburg
Oost-Vlaanderen
West-Vlaanderen
Vlaams-Brabant
223089
Vlaamse Gemeenschap Vlaams Gewest
BestuurEuropese CommissieBelgische regeringVlaamse regeringDeputatieGemeentebestuurDistrictscollege
RaadEuropees ParlementSenaatKamer van
volksvertegenwoordigers
Vlaams ParlementProvincieraadGemeenteraadDistrictsraad
KiesomschrijvingNederlands KiescollegeAntwerpen, Limburg, Vlaams-Brabant,
Oost-Vlaanderen en West-Vlaanderen
12351033089
VerkiezingEuropeseFederaleVlaamseProvincieraads-Gemeenteraads-Districtsraads-

Oppervlakte en bevolking

bewerken
  • oppervlakte: 13.625,54 km²; 41,5% van de Belgische oppervlakte
  • bevolking: 6.821.770; 58,0% van de Belgische bevolking
  • inwoners per km²: 500,7

(cijfers op 1 januari 2024)

Evolutie van het inwonertal (x 1.000)

bewerken

Alle historische gegevens hebben betrekking op het huidige gewest zoals ontstaan na het vastleggen van de taalgrens in 1963.

  • Bron:NIS - Opm:1831 t/m 1981=volkstellingen; vanaf 1990= inwoneraantal per 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari - 1992 tot heden
JaarAantal[3]
19925.794.857
19935.824.628
19945.846.952
19955.866.057
19965.880.268
19975.898.824
19985.912.382
19995.926.838
20005.940.251
20015.952.552
20025.972.781
20035.995.553
20046.016.024
20056.043.161
20066.078.600
20076.117.440
20086.161.438
20096.208.877
20106.251.983
20116.306.638
20126.350.765
20136.381.859
20146.410.705
20156.444.127
20166.477.804
20176.516.011
20186.552.967
20196.589.069
20206.629.143
20216.653.062
20226.698.876
20236.774.807
20246.821.770
2025
2026
2027
2028
2029
2030

Leeftijdspiramide

bewerken
Bevolkingspiramide

Centrumsteden

bewerken

Het begrip centrumstad wijst in het Ruimtelijk Structuurplan van de Vlaamse Overheid op steden met een relatief hoog aantal inwoners ten aanzien van hun omgeving, en die er een centrale functie op uitoefenen op het vlak van onder andere werkgelegenheid, zorg, onderwijs, cultuur en ontspanning.

In totaal kregen 13 steden deze erkenning, waarvan de grootste Antwerpen en Gent zijn. Naar inwoners zijn twaalf van deze dertien ook de grootste steden van het Vlaams Gewest. Turnhout de kleinste centrumstad is naar inwoneraantal slechts de zestiende grootste (cijfers op 1 januari 2023) en wordt onder meer voorafgegaan door Vilvoorde dat sinds 2000 een sterke bevolkingsgroei kende en waarvoor het stadsbestuur vragende partij is om het statuut van centrumstad te verwerven.

Tabel van gemeenten gesorteerd op het aantal inwoners in 2023.
RangGemeenteDeel-
gem.
Aantal
InwonersIndexOpp.
(km²)
Inw./
km²
2021
Welv.-
index
Provincie of gewest
1846190019472000202318461900194720002023
1Antwerpen9118.682383.557526.396446.525538.910100323444376454204,512.63588,0 Antwerpen
2Gent14128.828222.895254.216224.180268.122100173197174208156,181.717103,0 Oost-Vlaanderen
3Brugge860.85570.27793.062116.264119.541100115153191196138,40864110,6 West-Vlaanderen
4Leuven535.33458.52367.32288.084103.00910016619124929256,631.819113,9 Vlaams-Brabant
5Aalst932.91050.50073.14784.85990.06810015322223227478,121.153105,0 Oost-Vlaanderen
6Mechelen636.91564.78172.23275.43888.61410017519620424065,191.359105,1 Antwerpen
7Sint-Niklaas429.96642.67257.84668.29081.13810014219322827183,8096896,6 Oost-Vlaanderen
8Hasselt815.22920.81241.30168.05880.351100137271447528102,24786112,6 Limburg
9Kortrijk835.14450.54065.17974.79079.98010014418521322580,02987104,4 West-Vlaanderen
10Oostende316.02241.54756.51467.27972.17510025935342045037,721.91398,8 West-Vlaanderen
11Genk11.7762.53733.85862.84267.5731001431.9063.5383.80587,8576992,9 Limburg
12Roeselare421.56333.68844.01154.19965.46810015620425130459,791.09599,9 West-Vlaanderen
16Turnhout114.39620.88732.13538.59646.92310014522326832656,0683792,8 Antwerpen

Verkeer en Vervoer

bewerken

De Vlaamse Vervoermaatschappij "De Lijn" is verantwoordelijk voor het vervoer per bus en tram binnen het Vlaamse Gewest. De NMBS verzorgt het treinverkeer in België. Het Vlaamse Gewest beheert ook de gewestwegen in Vlaanderen.

Zie ook

bewerken