Gwenno Saunders

Saunders er fødd i Cardiff.^[3] Foreldra hennar er den korniske diktaren og språkforskaren Tim Saunders^[4] og Lyn Mererid, ein aktivist, omsetjar og medlem av koret Côr Cochion Caerdydd.^[5] Under oppveksten snakka far hennar kornisk medan mora snakka walisisk med henne.^[6]Gwenno talar begge språka flytande.^[7][8][9]

Frå ho var fem år gammal var Gwenno elev ved Seán Éireann-McMahon Academy of Irish Dance.^[10] Ho tok del i Michael Flatley sine produksjonar av Lord Of The Dance^[11] og Feet of Flames då ho var 17, med ei hovudrolle i ei oppsetting av den førstnemnde i Las Vegas.

I 2001 hadde ho ei rolle i såpeoperaen Pobol y Cwm på den walisiskspråklege kanalen S4C. På same kanal blei ho seinare programleiar fr Ydy Gwenno'n Gallu...? 18. april 2019 presenterte ho radioprogrammet Songs from the Edgelands om songar på minoritetssprål på BBC Radio 4.^[12]

I åra før ho blei med i Pipettes verka Gwenno solo som electropopsongar. Ho song for det meste på walisisk og kornisk, og gav ut to EP-ar, Môr Hud^[13] (2002) og Vodya^[14] (2004).^[15]

Ho representerte Cornwall i songtevlinga Liet International i 2003, og van People's Choice-prisen for framføringa av «Vodya». I desember 2004 filma Gwenno songen «Ysolt y'nn Gweinten» med Celtic Legend for Classic FM TV. Dette skal ha vore den første videoen produsert på kornisk. Teksten blei skriven av faren, Tim Saunders, medan musikken blei skriven av den korniske musikaren Chris John Payne, som tidlegare hadde arbeidd med Gary Numan.

Gwenno blei med i The Pipettes i april 2005 etter at Julia Clarke-Lowes forlét gruppa. Ho song hovudvokal på singelen «Pull Shapes» og kor på «Your Kisses Are Wasted on Me».

I april 2008 blei Gwenno si yngre syster Ani og songaren Anna McDonald med i Pipettes, etter Rose Dougall og Rebecca Stephens forlét henne. Gruppa blei oppløyst i 2011.

Gwenno fortsette å arbeida med solomateriale medan ho var med i The Pipettes, og lasta opp ein del på Myspace. Minialbumet U & I blei tilgjengeleg for gratis nedlasting i oktober 2007.

I 2012 turnerte Gwenno som synthesizer-spelar for den australske gruppa Pnau.^[16][17]

I juni 2012 gav Gwenno ut ein walisiskspråkleg EP, Ymbelydredd, med fem songar. Han var tilgjengeleg som handmåla kassettar på Peski Records.^[18] I 2013 var Gwenno med på The Boy Least Likely To sitt album The Great Perhaps, der ho song på «It Could Have Been Me».

Ho gav ut sitt første lange soloalbum, Y Dydd Olaf, i oktober 2014 på Peski Records.^[19] Songane på albumet var på walisisk, bortsett frå den siste, som var på kornisk.^[20]Tittelen på albumet, som tyder 'Den siste dagen', kjem frå ei walisisk science fiction-bok skriven av Owain Owain.^[21]

Det første opplaget av albumet blei raskt seld ut.^[22] I mai 2015 skreiv ho kontrakt med Heavenly Recordings. Plateselskapet gjenutgav debutalbumet hennar i juli same året.^[23][24] Albumet vann Best Welsh Album ved National Eisteddfod 2015.^[25] I november vann det Welsh Music Prize 2014–2015.^[26]

Gwenno Saunders har også vore medprodusent og programleiar for eit walisisk radioprogram på Cardiff Radio, Cam O'r Tywyllwch ('Eit steg unna mørkret') med kollegaer frå Peski Records.^[27] Gruppa stod bak musikkfestivalen CAM '15 i Cardiff, som gjekk føre seg i april 2015. Her opptredde mellom anna den walisiske post-punkgruppa Datblygu for første gong på over 20 år.^[28]

I mars 2018 gav Gwenno ut eit album på kornisk, Le Kov, som tyder ‘Minnestaden’.^[20]Albumet er inspirert av korniske soger, stader og uttrykk.^[29] Albumet har bidrag frå Gruff Rhys frå Super Furry Animals. Den langvarige samarbeidspartnaren og ektemaken til Gwenno, Rhys Edwards, er medkomponist på mange av songane og produsent for albumet.^[30] Han produserte òg det første albumet hennar.^[31]

Det korniske språkrådet Kesva an Taves Kernewek hevda i oktober 2018 at albumet Le Kov hadde bidrege til ein auke på 15 % i talet på personar som tok eksamen i kornisk det året.^[32]

Saunders er gift med musikkprodusenten Rhys Edwards,^[33] og har ein son.^[34]

Commons har multimedium som gjeld: Gwenno Saunders

• Gwenno on Heavenly Recordings Arkivert 2015-09-07 ved Wayback Machine.
• Offisiell nettstad