Kopiec Wandy
kopiec (Nowa Huta, Kraków, woj. małopolskie, Polska; od VII–VIII w.)
Kopiec Wandy – kopiec znajdujący się we wschodniej części Krakowa w Nowej Hucie przy ul. Ujastek Mogilski.
![]() Gminna ewidencja zabytków – Kraków[1] | |
![]() Widok od północy | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | Kraków |
Typ obiektu | |
Całkowita wysokość | 14 m |
Data budowy | ok. VII – VIII wieku |
Położenie na mapie Krakowa ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
![]() |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/PomnikNaKopcuWandy-Mogi%C5%82a-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg/170px-PomnikNaKopcuWandy-Mogi%C5%82a-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg)
Zbudowany prawdopodobnie ok. VII – VIII wieku. Jeden z pięciu kopców krakowskich. Wedle legendy jest mogiłą Wandy, córki księcia Kraka, której ciało miano wyłowić z nurtów nieopodal przepływającej Wisły. Kopiec zwieńczony jest marmurowym pomnikiem projektu Jana Matejki, ozdobionym kądzielą skrzyżowaną z mieczem oraz napisem „Wanda”.
Historia kopca
edytuj- 1222 – pierwsza wzmianka o wsi Mogiła, której nazwa wiązana jest z Kopcem Wandy.
- 2. połowa XV wieku – Jan Długosz połączył kopiec w Mogile z grobowcem Wandy.
- 1584 – pierwsza wzmianka o wyglądzie kopca.
- 2. połowa XIX wieku – cystersi oddali kopiec w ręce narodu.
- 1860 – Austriacy otoczyli kopiec szańcem ziemnym w ramach fortyfikacji Twierdzy Kraków.
- 1888–1890 – zamiana ziemnego szańca na ceglano-kamienny fort.
- 1890 – Kornel Kozerski na własny koszt odnowił kopiec, na szczycie umieszczając marmurową rzeźbę orła, zaprojektowaną przez Jana Matejkę.
- ok. 1890 – prawdopodobnie w związku z opisanymi powyżej pracami, kopiec został (pierwszy, i jedyny jak do tej pory raz) przebadany przez nieformalnego naczelnika Ekonomatu w Krakowie i współzałożyciela Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Teodora Kułakowskiego. Nie było to jednak badanie archeologiczne sensu stricto[2].
- 1968–1970 – rozebrano fort.
- grudzień 2016 – przeprowadzono po raz pierwszy badania georadarowe, w wyniku których stwierdzono obecność anomalii[3][4].
Widoki z Kopca Wandy
edytuj- Zachód słońca widziany z Kopca Wandy 6 lutego, celtycki Imbolc. Słońce zachodzi za Kopcem Kraka.
- Widok w kierunku Wawelu
- Widok w kierunku Opactwa Cystersów
- Widok w kierunku Kopca Kraka
- Widok z zachodu
- W okresie PRL pomnik autorstwa Jana Matejki, wieńczący kopiec nie posiadał korony
Przybliżone wymiary
edytuj- wysokość 14 m (238 m n.p.m.)
- średnica podstawy 45–50 m
- średnica ściętego szczytu 9,5 m
- objętość około 9000 m³
Przypisy
edytuj- ↑ Gminna ewidencja zabytków Krakowa. Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa. [dostęp 2022-01-18].
- ↑ Klemens Bąkowski: Dzieje Krakowa. Kraków: Spółka Wydaw. Polska, 1911, s. 6.
- ↑ Paweł Pawłowski, Przemysław Błaszczyk: Czy w kopcu Wandy znajduje się jej grobowiec? Sprawdzają to naukowcy. rmf24.pl, 2016-12-12. [dostęp 2017-01-01].
- ↑ Paweł Pawłowski: Kopiec Wandy odkrywa swoją tajemnicę. Są wyniki badań georadarowych. rmf24.pl, 2016-01-01. [dostęp 2017-01-02].
🔥 Top keywords: Wikipedia:Strona głównaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024Łukasz SkorupskiSpecjalna:SzukajMistrzostwa Europy w piłce nożnejWikipedia:O WikipediiKylian MbappéMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020Kacper UrbańskiMichał ProbierzReprezentacja Polski w piłce nożnej mężczyznMistrzostwa świata w piłce nożnej mężczyznRobert LewandowskiNicola ZalewskiMistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2026Wojciech SzczęsnyPiotr GlasLiga Narodów UEFA (2024/2025)Reprezentacja Francji w piłce nożnej mężczyznSeth BinzerKamil GrosickiMistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2022Antoine GriezmannBologna FC 1909Julian AssangeMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2016Cristiano RonaldoMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2028Liga Narodów UEFADawid PodsiadłoPaweł DawidowiczPolskaOlivier GiroudMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012Marcin BułkaLuka ModrićDidier DeschampsSłoweniaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024 (eliminacje)