Otoki (województwo opolskie)

wieś w województwie opolskim

Otoki (dodatkowa nazwa w j. niem. Ottok) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie prudnickim, w gminie Biała[4][5]. Historycznie leży na Górnym Śląsku, na ziemi prudnickiej. Położona jest na terenie Kotliny Raciborskiej, będącej częścią Niziny Śląskiej.

Otoki
wieś
Ilustracja
Kościół
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Powiat

prudnicki

Gmina

Biała

Liczba ludności (2011)

192[2]

Strefa numeracyjna

77

Kod pocztowy

48-210[3]

Tablice rejestracyjne

OPR

SIMC

0491446

Położenie na mapie gminy Biała
Mapa konturowa gminy Biała, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Otoki”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Otoki”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Otoki”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Otoki”
Ziemia50°25′32″N 17°38′43″E/50,425556 17,645278[1]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa opolskiego.

Według danych na 2011 wieś była zamieszkana przez 192 osoby[2].

Częścią wsi jest Kolonia Otocka

Geografia

edytuj

Położenie

edytuj

Wieś jest położona w południowo-zachodniej Polsce, w województwie opolskim, około 11 km od granicy z Czechami, w zachodniej części Kotliny Raciborskiej. Należy do Euroregionu Pradziad[6]. Ma charakter rolniczy. Głównymi uprawami są tutaj burak cukrowy, pszenica i rzepak[7].

Środowisko naturalne

edytuj

W Otokach panuje klimat umiarkowany ciepły. Średnia temperatura roczna wynosi +8,2 °C. Duże zróżnicowanie dotyczy termicznych pór roku. Średnie roczne opady atmosferyczne w rejonie Otok wynoszą 614 mm. Dominują wiatry zachodnie[8].

Integralne części wsi

edytuj
Integralne części wsi Otoki[4][9]
SIMCNazwaRodzaj
0491452Kolonia Otockaczęść wsi

Nazwa

edytuj

W 1383 wieś została wymieniona pod nazwami Ottak, Eichak[7]. Topograficzny opis Górnego Śląska z 1865 roku notuje wieś pod polską nazwą Otok, a także zgermanizowaną Ottok[10]. 9 września 1947 r. nadano miejscowości polską nazwę Otoki[11].

Historia

edytuj

Otoki zostały założone w drugiej połowie XIV wieku. Po raz pierwszy wzmiankowane były w 1383. W tym roku po podziale księstwa, miejscowość podlegała kasztelanii niemodlińskiej[7].

Pieczęć Otok (1908)

Pod koniec XV wieku właścicielem wsi był Jan, przedstawiciel rodu Colmas[7]. Do 1742 wieś należała do powiatu sądowego bialskiego w Monarchii Habsburgów[12]. Po I wojnie śląskiej znalazła się w granicach Królestwa Prus i weszła w skład powiatu prudnickiego w prowincji Śląsk[13].

W Otokach funkcjonowała jednoklasowa szkoła, dwie karczmy i kuźnia[7]. Wieś posiadała swoją własną pieczęć, która przedstawiała w polu orła w koronie, a w otoku napis: SIEGEL GEMEINDE OTTOK / KREIS NEUSTADT O/SCHL. (pol. Gmina Otoki / Powiat Prudnicki, Górny Śląsk)[14].

Według spisu ludności z 1 grudnia 1910, na 364 mieszkańców Otok 19 posługiwało się językiem niemieckim, a 345 językiem polskim. W 1921 w zasięgu plebiscytu na Górnym Śląsku znalazła się tylko część powiatu prudnickiego. Otoki znalazły się po stronie zachodniej, poza terenem plebiscytowym[15].

W latach 1945–1950 Otoki należały do województwa śląskiego, a od 1950 do województwa opolskiego.

W latach 1945–1954 wieś należała do gminy Śmicz[16][17].

W 1949 we wsi znajdowały się między innymi: szkoła podstawowa prowadzona przez Inspektorat Szkolny w Prudniku[18], krawiec[19].

Mieszkańcy

edytuj

Miejscowość zamieszkiwana jest przez mniejszość niemiecką oraz Ślązaków[20]. Mieszkańcy wsi posługują się gwarą prudnicką, będącą odmianą dialektu śląskiego.

Liczba mieszkańców wsi

edytuj

Zabytki

edytuj

Zgodnie z gminną ewidencją zabytków w Otokach chronione są[28]:

  • kaplica-dzwonnica
  • przepust drogowy przez potok Śmiczowski, droga powiatowa 1526

Gospodarka

edytuj

W Otokach siedzibę ma firma Zakład Elektroinstalacyjny Apostel Piotr, zrzeszona w Cechu Rzemieślników i Przedsiębiorców w Prudniku[29].

Transport

edytuj

Otoki posiadają połączenia autobusowe z Korfantowem, Prudnikiem. We wsi znajdują się dwa przystanki autobusowe – „Skrz.”, „Wieś”[30].

Religia

edytuj

Katolicy z Otok należą do parafii św. Stanisława Biskupa w Ligocie Bialskiej (dekanat Biała). We wsi znajduje się kaplica[31].

Turystyka

edytuj

Oddział PTTK „Sudetów Wschodnich” w Prudniku ustanowił turystyczną Odznakę Krajoznawczą Ziemi Prudnickiej, którą zdobywa się poprzez zwiedzenie odpowiedniej liczby obiektów w miejscowościach położonych na ziemi prudnickiej, w tym w Otokach[32].

Szlaki turystyczne

edytuj

Przez Otoki prowadzą szlaki turystyczne:

Szlaki rowerowe

edytuj

Przez Otoki prowadzi szlak rowerowy[35]:

Bezpieczeństwo

edytuj

Miejscowość jest pod opieką dzielnicowego rejonu służbowego nr 16 Komendy Powiatowej Policji w Prudniku (Posterunek Policji w Białej)[36].

Teren wsi, jak i całej gminy Biała, położony jest w strefie nadgranicznej w związku z czym Straż Graniczna dysponuje, na tym obszarze, specjalnymi kompetencjami w zakresie bezpieczeństwa[37]. Gminę Biała obejmuje zasięgiem służbowym placówka Straży Granicznej w Opolu ze Śląskiego Oddziału SG[38].

Galeria

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 95833
  2. a b GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2016-09-23].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 894 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  5. GUS. Rejestr TERYT.
  6. Mapa interaktywna [online], emapy.com [dostęp 2020-08-21].
  7. a b c d e Otoki – Urząd Miejski w Białej [online], biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-21].
  8. Klimat: Otoki: Klimatogram, wykres temperatury, tabela klimatu – Climate-Data.org [online], pl.climate-data.org [dostęp 2020-08-21].
  9. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 1 stycznia 2023
  10. Triest 1865 ↓, s. 1093.
  11. Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 9 września 1947 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1947 r. nr 124, poz. 778).
  12. Johann Wolfgang Wieland, Principatus Silesiae Oppoliensis exactissima Tabula geographica, sistens Circulus Oppoliensem Ober-Glogau Gros Strehliz, Cosel, Tost, Rosenberg, Falckenberg & Lubleniz, Norimbergae: ab Homannianis Heredibus. Cum Spec. S. Caes. Rque Mtis Privilegio, 1736.
  13. Andrzej Dereń, XVIII-wieczna rewolucja, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 18 (441), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 6 kwietnia 1999, s. 17, ISSN 1231-904X.
  14. 969 Ottok (Otoki) [online], Pieczęcie gminne na Śląsku, 17 sierpnia 2021 [dostęp 2024-01-11] (pol.).
  15. a b Kazimierz Nabzdyk, Rezultaty wyborów w powiecie prudnickim na początku XX wieku – szkic demograficzny, „Ziemia Prudnicka”, Andrzej Dereń – redaktor naczelny, Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 2007, s. 73.
  16. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946), Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1947.
  17. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa.
  18. Śląsk 1949 ↓, s. 151.
  19. Śląsk 1949 ↓, s. 390.
  20. Ludność Ziemi Prudnickiej, „Tygodnik Prudnicki”, Antoni Weigt – redaktor naczelny, 52 (266), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 24 grudnia 1995, s. 10, ISSN 1231-904X.
  21. Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1871) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  22. Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1885) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  23. Kreis Neustadt O.S. (1. Dezember 1905) [online], AGOFF [dostęp 2024-06-14] (niem.).
  24. a b Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Neustadt in Oberschlesien [online], verwaltungsgeschichte.de [zarchiwizowane z adresu 2017-07-08].
  25. Ludność wiejska. Wyniki badania struktury ludności wsi z dnia 15 X 1966, Opole: Wojewódzki Urząd Statystyczny w Opolu, 1969, s. 216.
  26. a b c d Otoki [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-09-26], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  27. Andrzej Dereń, Jak wyludniła się Twoja miejscowość: sprzedam wieś pod Prudnikiem, „Tygodnik Prudnicki”, 2 (1202), Prudnik: Spółka Wydawnicza „Aneks”, 8 stycznia 2014, s. 11, ISSN 1231-904X.
  28. Ewidencja – Gmina Biała [online], bip.wuozopole.pl [dostęp 2023-02-11].
  29. Lista Rzemieślników [online], cechprudnik.eu [zarchiwizowane z adresu 2023-12-09].
  30. Rozkład jazdy PKS na przystanku Otoki Skrz., gm. Biała [online], e-podroznik.pl [dostęp 2023-08-18].
  31. Parafie według dekanatów [online], diecezja.opole.pl [dostęp 2023-05-02] (pol.).
  32. Regulamin Odznaki Krajoznawczej Ziemi Prudnickiej [online], prudnik.pttk.pl [dostęp 2024-01-01].
  33. Ścieżki rowerowe – Urząd Miejski w Białej [online], biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-21].
  34. Szlakiem zabytkowych kościołów [online], turystyka.biala.gmina.pl [dostęp 2020-08-21] (pol.).
  35. Okolice Prudnika, [w:] Karol Kawałko, Szlaki rowerowe Śląska Opolskiego, Piła: Wydawnictwo BIK: na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Opolskiego, 2009, s. 13, ISBN 978-83-7618-031-1.
  36. Posterunek Policji w Białej [online], prudnik.policja.gov.pl [dostęp 2024-02-25] (pol.).
  37. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2005 r. w sprawie wykazu gmin i innych jednostek zasadniczego podziału terytorialnego państwa położonych w strefie nadgranicznej oraz tablicy określającej zasięg tej strefy (Dz.U. z 2005 r. nr 188, poz. 1580).
  38. PSG w Opolu [online], slaski.strazgraniczna.pl, 19 sierpnia 2012 [dostęp 2024-05-08].

Bibliografia

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj