Teoria rozbitych okien

Teoria rozbitych okien (teoria rozbitej szyby) – koncepcja w kryminologii i socjologii miasta zakładająca, że brak reakcji na łamanie mniej ważnych norm społecznych, np. tłuczenia szyb w oknach w danej dzielnicy, sprzyja wzrostowi przestępczości i łamaniu innych norm na zasadzie zaraźliwości.

Rozbite okna w dzielnicy Katowic Janów-Nikiszowiec, ze względu na występujące w niej problemy społeczne, poddawanej obecnie rewitalizacji[1]. Tego typu akty wandalizmu widoczne są w innych dzielnicach miast przemysłowych, w których upadały zakłady pracy.

Koncepcja ta opracowana została przez George’a Kellinga i Catherine Coles w pozycji Fixing Broken Windows: Restoring Order and Reducing Crime in Our Communities w roku 1982. Doprowadziła ona do wprowadzenia programu Zero tolerancji w Stanach Zjednoczonych.

W roku 2008 opisana została seria eksperymentów, których wyniki potwierdzały koncepcje „rozbitych okien”. W sytuacji, gdy w otoczeniu był hałas lub na ścianach znajdowały się graffiti, tendencja do łamania norm społecznych (śmiecenia, przywłaszczania mienia) zwiększała się[2].

Ze względu na zaraźliwość aktów wandalizmu w przestrzeni miejskiej postuluje się szybkie ich usuwanie[3].

Przypisy

edytuj
  1. lokalny program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007–2013, [w:] Załącznik do uchwały nr XVII/324/07 [online], Urząd Miasta Katowice, listopad 2007 [zarchiwizowane 2016-07-22].
  2. L. T.. Zaraźliwe zło. „Świat Nauki”. 2 (210), s. 16, luty 2009. Warszawa: Prószyński Media Sp. z o.o.. ISSN 0867-6380. 
  3. Miasto. W: P.A. Bell, Th. C. Greene, J.D. Fiher, A. Baum: Psychologia środowiskowa. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2004, s. 428. ISBN 83-89120-64-X.