Wikipedysta:Wojtekkord/brudnopis

Ojcem pisarza był Edward Meier, austro-węgierski inżynier i urzędnik, a matką Maria Graefe, która zmarła w połogu^[3]. Niedługo po narodzinach Meiera-Graefego rodzina przeprowadziła się do niemieckiej Nadrenii w okolice Düsseldorfu, gdzie w 1879 roku Meier-Graefe uzyskał maturę^[3]. Młodość spędził pisarz pod bardzo silnym wpływem ojca (co opisał wiele lat później w powieści Der Vater z 1932 roku)^[4]. W 1886 ukończył staż zawodowy w fabryce maszyn, a w 1888 pod presją ojca rozpoczął studia inżynierskie na uniwersytecie w Monachium^[4][3]. Rok później wyjechał na studia zagraniczne do Zurychu oraz Liège, odwiedził wówczas również odbywającą się wtedy w Paryżu Wystawę Światową, pragnąc zadebiutować jako pisarz^[3]. Wrócił do Niemiec w 1890: jednak nie do Monachium, a do Berlina, gdzie rozpoczął studia historycznoartystyczne pod kierunkiem Hermana Grimma^[3]. Uczęszczał także na wykłady socjologa Georga Simmla, filozofa Moritza Lazarusa, historyka Heinricha von Treitschkego czy ekonomisty Adolfa Wagnera. Obracał się również w kręgach artystycznej bohemy i berlińskiej kosmopolitycznej inteligencji, gdzie spotkał z pewnością Ottona Juliusa Bierbauma, Stanisława Przybyszewskiego, Edvarda Muncha, Richarda Dehmela czy Augusta Strindberga^[3].

W 1894 był współzałożycielem artystycznego czasopisma Pan i redaktorem działu sztuki, jednak już po ukazaniu się pierwszego numeru osoby finansujące przedsięwzięcie zwolniły Meiera-Graefego z zajmowanego stanowiska, ponieważ nie przykładał on należytej wagi do sztuki niemieckiej^[3]. Z pewnością jego zasługą było zorganizowanie grupy odbiorców dla nowego periodyku i zebranie grupy krytyków, artystów i grafików (jak choćby Toulouse-Lautreca), ale ostatecznie zawiodły pisarza artystyczne tendencje czasopisma, które pozostały niespójne^[5]. Rok później wyjechał więc ponownie do Paryża, gdzie już w 1897 rozpoczął kolejne przedsięwzięcie wydawnicze i założył czasopismo Dekorative Kunst ukazujące się w Monachium do 1929 roku. Pismo, przykładające ogromną wagę do estetycznej oprawy artystycznej, skupiało się na upowszechnianiu wzorców secesyjnych. W latach 1899-1903 prowadził też w Paryżu galerię sztuki secesyjnej La Maison Moderne^[1].

W 1904 ukazało się najważniejsze dzieło historycznoartystyczne jego życia, czyli Die Entwicklungsgeschichte der modernen Kunst (pol. Historia rozwoju sztuki nowoczesnej). W swojej rozprawie skupia się na dziewiętnastowiecznej sztuce francuskiej od Eugène'a Delacroix po impresjonistów i postimpresjonistów^[2]. Między innymi w związku z popularnością tego dzieła zaczęto rozpoznawać w Meierze-Graefem przede wszystkim rzecznika impresjonizmu. Rozprawa ta nie stanowi jednolitej narracji, ale jest zbiorem szkiców o kolejnych artystach i szczegółowych analiz ich dzieł, przy których z dużą precyzją odnosi się do ich formalnych aspektów, wiele miejsca poświęcając zwłaszcza kolorystyce^[6]. Nie patrzy więc Meier-Graefe na dzieła sztuki przez pryzmat oddziaływań ekonomicznych czy historycznych, lecz traktuje dziewiętnastowieczną sztukę jako serię problemów artystycznych i konkretnych ich rozwiązań w poszczególnych dziełach^[3].

Jego przywiązanie do impresjonizmu i przy okazji niechęć do nacjonalizmu w kulturze i sztuce objawia się również w książce Der Fall Böcklin (pol. Przypadek Böcklina) z 1905 roku. Traktuje w niej Arnolda Böcklina, którego wcześniej podziwiał, jako groteskowe ucieleśnienie niemieckiego intelektualnego bezwładu i malarza hołubionego przez klasę rządzącą, który w imię fałszywych wartości stał się, podobnie jak Richard Wagner, uosobieniem "niemieckości"^[7].

Od 1914 roku rozpoznania Meiera-Graefego stają się stopniowo coraz mniej trafne, a przez to pisarz traci swoją wpływowość w obszarze krytyki artystycznej^[2]. Przywiązany do nurtów impresjonistycznych i postimpresjonistycznych, bardzo zawzięcie krytykował formacje artystyczne z początku XX wieku: fowistów, kubistów, ekspresjonistów, wyraźnie nie doceniając ich znaczenia ani wartości artystycznej^[6].

W 1915 podczas I wojny światowej zgłosił się jako ochotnik do armii i walczył na froncie wschodnim; został jeńcem wojennym w Rosji. W 1917 wrócił do kraju i rozwiódł się z pierwszą żoną, żeby poślubić Helene Lienhardt - wspólnie zamieszkali w Dreźnie^[3]. W 1921 roku przeniósł się do Berlina, gdzie zamieszkał w willi zaprojektowanej przez Hermanna Muthesiusa^[3] i, rozwiódłszy się z poprzednią żoną, poślubił bogatą dziedziczkę Anne-Marie Epstein.

Z powodów zdrowotnych Meier-Graefe wyjechał do Francji w 1930 roku i do śmierci już do Niemiec nie powrócił: zarówno ze względu na żydowskie pochodzenie jego trzeciej żony, jak i stygmatyzację samego Meiera-Graefego przez nazistów^[3]. Paradoksalnie bowiem, chociaż niejednokrotnie wypowiadał się przeciwko formacjom artystycznym XX wieku, narodowych socjalistów raził jego kosmopolityzm i krytyka sztuki nacjonalistycznej. Razem więc z tymi, których malarstwo było mu obce (czyli zwłaszcza niemieckimi ekspresjonistami), stanął pod pręgierzem nazistów: podczas wystawy sztuki zdegenerowanej w 1937 roku fotografia Meiera-Graefego znajdowała się w lobby galerii pośród innych krytykowanych przez totalitarny rząd artystów i nielicznych historyków sztuki.

• Ein Abend bei Laura (1890)
• Nach Norden (1893)
• Orlando und Angelica, ein Puppenspiel (1912; wydane z litografiami Ericha Klossowskiego)
• Der Tscheinik (1918)
• Heinrich der Beglücker, Lustspiel (1918)
• Die reine Farbe (prapremiera sceniczna 1919, wyd. książkowe 1920)
• Der Vater (1932)

• Der moderne Impressionismus (1903)
• Die Entwicklungsgeschichte der modernen Kunst (t. 1-3, 1904)
• Der Fall Böcklin und die Lehre von den Einheiten (1905)
• Spanische Reise (1910; o sztuce El Greca)
• Vincent: der Roman eines Gottsuchens (1921; biografia Vincenta van Gogha)

• Dostojewsky der Dichter (1926)

• Bibliografia dzieł Juliusa Meiera-Graefego i prac na jego temat w katalogu Niemieckiej Biblioteki Narodowej.
• Dzieła Juliusa Meiera-Graefego i prace na jego temat w katalogu Niemieckiej Biblioteki Cyfrowej.