Zonja Hudson
Zonja Hudson është një personazh imagjinar në romanet dhe tregimet e shkurtra të Sherlock Holmes nga Arthur Conan Doyle. Ajo është qiradhënëse e 221B Baker Street, rezidenca në Londër në të cilën jeton Sherlock Holmes.[1]
| Zonja Hudson | |
|---|---|
| Sherlock Holmes character | |
| First appearance | A Study in Scarlet (1887) |
| Last appearance | "The Adventure of the Three Garridebs" (1924) |
| Created by | Arthur Conan Doyle |
| In-universe information | |
| Occupation | Qiradhënëse |
| Nationality | Britanike |
Zonja Hudson shfaqet ose përmendet në shumë histori të Sherlock Holmes, megjithëse paraqitjet e saj janë përgjithësisht të shkurtra dhe pak informacion jepet për personazhin. Ajo është bërë një personazh më i spikatur në përshtatjet e shumta të Sherlock Holmes në film, televizion dhe media të tjera.[2]
Biografia
RedaktoHistoria
RedaktoZonja Hudson është pronare e 221B Baker Street, rezidenca në Londër ku jetojnë Sherlock Holmes dhe Dr. Watson në shumë prej tregimeve. Në tregimin e shkurtër "The Adventure of the Naval Treaty", Holmes thotë "Kuzhina e saj është paksa e kufizuar, por ajo ka një ide të mirë për mëngjesin sa një skoceze,"[3] që disa lexues e kanë marrë për të nënkuptuar se ajo është skoceze. Përveç një përmendjeje të "shkeljes madhështore" të saj në romanin A Study in Scarlet, asaj nuk i është dhënë asnjë përshkrim fizik apo emër i parë, megjithëse disa komentues e kanë identifikuar atë me "Martën" në "His Last Bow".[4][5]
Në tregimin e parë të Sherlock Holmes, A Study in Scarlet, është një pronare e 221B Baker Street, megjithëse emri i saj nuk është dhënë. Qiradhënësja identifikohet si Zonja Hudson në tregimin e mëposhtëm, The Sign of the Four.[1] Në një moment në "A Scandal in Bohemia", Holmes e quan pronaren "Zonja Turner", në vend të zonjës Hudson, gjë që ka shkaktuar shumë spekulime në mesin e fansave të Holmes.[6] Është sugjeruar se zonja Turner po zëvendësonte znj. Hudson ose që Holmes ose Watson përdorën gabimisht emrin e gabuar, megjithëse mund të ketë qenë thjesht një gabim nga Doyle, pasi emri Zonja Turner u shfaq edhe në një draft të hershëm të "The Adventure of the Empty House", por u korrigjua në znj. Hudson.[7] Kur Holmes është në pension në Sussex në "The Adventure of the Lion's Mane", ai thotë se po jeton me "shtëpiakun e tij të vjetër", për të cilën disa lexues besojnë se është zonja Hudson.[1]
Holmes i thotë Watson në "The Adventure of the Empty House" se kthimi i tij i papritur në Baker Street tre vjet pas vdekjes së tij të supozuar "e hodhi zonjën Hudson në histerikë të dhunshme". Në të njëjtën histori, Watson vëren se dhomat e tyre të vjetra të Baker Street janë të pandryshuara për shkak të "mbikëqyrjes së Mycroft Holmes dhe kujdesit të menjëhershëm të zonjës Hudson".[8] Zonja Hudson gjithashtu e vendos veten në rrezik për të ndihmuar Holmes në histori, duke lëvizur me kujdes një bust të Holmes çdo çerek ore për të mashtruar një snajper, kolonel Sebastian Moran, duke menduar se busti është në të vërtetë Holmes.[9] Kur Moran qëllon me armën e tij, plumbi kalon nëpër bust dhe godet murin, pas së cilës zonja Hudson e merr atë. Ajo shpreh shqetësimin që busti i Holmes u prish nga plumbi dhe ia dorëzon plumbin Holmes.[8]
Nuk përmendet në tregimet e burrit të zonjës Hudson. Është sugjeruar si mundësi që ajo të mos jetë martuar kurrë, që nga titulli “Zonja”. u përdor në epokën viktoriane si një titull respektues për stafin vendas të rangut të lartë, pavarësisht nga statusi martesor.[5] Ndërkohë që asnjë i afërm i zonjës Hudson nuk identifikohet në tregime, ajo ndan mbiemrin e saj me një personazh në "The Adventure of the Gloria Scott" dhe një tjetër në "The Adventure of the Six Napoleons". Ka edhe personazhe në "The Boscombe Valley Mystery" me mbiemrin Turner, emër i cili mund të lidhet ose jo me znj. Hudson në "A Scandal in Bohemia".[1]
Personaliteti
RedaktoWatson përshkruan marrëdhënien midis Holmes dhe Hudson në hapjen e "The Adventure of the Dying Detective":
Zonja Hudson, pronarja e Sherlock Holmes, ishte një grua shumëvuajtur. Jo vetëm që banesa e saj në katin e parë pushtohej gjatë gjithë orëve nga një mori personazhesh të veçantë dhe shpesh të padëshiruar, por edhe banori i saj i jashtëzakonshëm tregoi një ekscentricitet dhe parregullsi në jetën e tij që duhet ta ketë provuar shumë durimin e saj. Parregullsia e tij e pabesueshme, varësia e tij ndaj muzikës në orë të çuditshme, praktika e tij e herëpashershme me revole brenda dyerve, eksperimentet e tij të çuditshme dhe shpesh të pakëndshme shkencore dhe atmosfera e dhunës dhe rrezikut që vareshin rreth tij e bënë atë qiramarrësin më të keq në Londër. Nga ana tjetër, pagesat e tij ishin princërore. Nuk kam dyshim se shtëpia mund të ishte blerë me çmimin që Holmes pagoi për dhomat e tij gjatë viteve që isha me të.
Qiradhënësja qëndroi në frikën më të madhe ndaj tij dhe kurrë nuk guxoi të ndërhynte me të, sado e egër mund të dukeshin procedurat e tij. Ajo gjithashtu e donte atë, sepse ai kishte një butësi dhe mirësjellje të jashtëzakonshme në marrëdhëniet e tij me gratë..[9]
Në The Sign of the Four, ajo shqetësohet për shëndetin e Holmes pasi e dëgjon atë të kalojë natën duke ecur lart e poshtë.[1] Në "The Adventure of the Naval Treaty", ajo me sa duket luan së bashku me zbulimin dramatik të zotit Phelps nga Holmes për traktatin e humbur duke i shërbyer zotit Phelps një pjatë të mbuluar me traktatin e rikuperuar brenda.[10] Zonja Hudson është e pakënaqur në dy rastet kur Holmes vizitohet nga një grup i ndyrë Baker Street Irregulars, duke shprehur "neverinë" kur të parregullt mbërrijnë në A Study in Scarlet dhe "zhgënjim" kur shfaqen në Sign of the Four.[10] Në "The Adventure of the Speckled Band", zonja Hudson zgjohet herët nga shfaqja e një klienti për Holmes dhe, në kohën kur Watson është ngritur, "kishte sens të mirë të ndezë zjarrin" sipas Holmes.[1]
Profesioni
RedaktoAjo është pronare e 221B Baker Street, dhe gjithashtu duket se kryen detyra të ndryshme si përgatitja e vakteve. Holmes vlerëson mëngjeset e saj "të shkëlqyera" në "The Adventure of the Naval Treaty" dhe "The Adventure of Black Peter". Ajo shërben pulë karrie në "The Adventure of the Naval Treaty" dhe woodcock in "The Adventure of the Blue Carbuncle". Ajo ndonjëherë shoqëron vizitorët deri në shkallët e banesës së Holmes, si inspektorët Gregson dhe Baynes në "The Adventure of Wisteria Lodge" dhe disa marinarë në "The Adventure of Black Peter". Ajo gjithashtu i sjell herë pas here Holmes një kartë ose telegram në një tabaka, për shembull kur i sjell Holmes kartën e John Garrideb in "The Adventure of the Three Garridebs" dhe një telegram në "The Adventure of the Dancing Men".[10]
Përveç Billy, zonja Hudson punëson një shërbëtore të gjallë në Baker Street. Watson dëgjon shërbyesen duke shkuar në shtrat ndërsa ai është duke pritur për Holmes në A Study in Scarlet, dhe pret që shërbëtorja t'i sjellë kafe në "The Five Orange Pips". Ajo i sjell Holmes një telegram në "The Adventure of the Bruce-Partington Plans". Është sugjeruar se kjo shërbëtore mund të jetë zonja Turner që shfaqet në "A Scandal in Bohemia".[1]
Përshtatjet
RedaktoFilma
Redakto- Mme. d'Esterre luajti Zonjën Hudson në tituj të shumtë në serinë e filmave Stoll (1921–1923) me Eille Norwood në rolin e Holmes, duke përfshirë filmat e shkurtër The Dying Detective (1921) dhe The Man with the Twisted Lip (1921), si dhe në filmat artistik The Hound of the Baskervilles (1921) dhe The Sign of Four (1923).[11]
- Geraldine James portretizoi znj. Hudson në filmin e Guy Ritchie të vitit 2009 Sherlock Holmes dhe filmin vijues të vitit 2011 Sherlock Holmes: A Game of Shadows. Zonja Hudson u luajt nga Sarah Crowden në Mr. Holmes (2015) dhe nga Kelly Macdonald në Holmes and Watson (2018).
Television
Redakto- Në serialin BBC Sherlock (2010–2017), ajo luhet nga aktorja dhe prezantuesja televizive Una Stubbs. Ajo i ofron Holmes një qira më të ulët, sepse ai e ndihmoi atë duke siguruar dënimin dhe ekzekutimin e burrit të saj në Florida pasi ai vrau dy persona. Në "A Scandal in Belgravia" kur agjentët torturojnë zonjën Hudson duke u përpjekur të gjejë një telefon celular, Sherlock hedh vazhdimisht agjentin përgjegjës nga një dritare e nivelit të lartë dhe më vonë thotë se "Anglia do të binte" nëse zonja Hudson do të largohej nga Baker Street. Në "His Last Vow" emri i saj zbulohet të jetë Martha Louise Hudson (née Sissons), një alkoolike gjysmë e reformuar dhe një ish-balerina ekzotike. "Pika e saj e presionit", sipas informacionit të Charles Augustus Magnussen për të, është marihuana.
- Në serialin televiziv të animuar, Case File nº221: Kabukicho (2019–2020)), një version i ri-imagjinuar i personazhit shprehet nga Junichi Suwabe në versionin origjinal japonez dhe nga David Wald në dublimin në gjuhën angleze.
- Kana Asumi zë zërin e zonjës Hudson në serialin anime Moriarty the Patriot.[12]
Aktorët që kanë luajtur Znj. Hudson
RedaktoRadio dhe audiodramë
Redakto| Emri | Titulli | Data | Lloji |
|---|---|---|---|
| Mary Gordon | The New Adventures of Sherlock Holmes[13] | 1945–1946 | Radio (Mutual) |
| Dora Gregory | The Adventure of the Speckled Band[14] | 1945 | BBC Home Service |
| Susan Richards | The Adventure of the Speckled Band[14] | 1948 | BBC Home Service |
| Elizabeth Maude | The Adventures of Sherlock Holmes – "The Dying Detective", "The Second Stain"[15] | 1954 | BBC Light Programme |
| Elsa Palmer | The Sign of Four[16] | 1959 | BBC Light Programme |
| Kathleen Helme | Sherlock Holmes – "The Naval Treaty"[17] | 1960 | BBC Light Programme |
| Penelope Lee | Sherlock Holmes – "The Valley of Fear"[17] | 1960 | BBC Home Service |
| Gudrun Ure | Sherlock Holmes – "The Empty House"[17] | 1961 | BBC Light Programme |
| Beryl Calder | Sherlock Holmes – "Thor Bridge"[17] | 1962 | BBC Light Programme |
| Barbara Mitchell | Sherlock Holmes (4 stories)[17] | 1962–1967 | BBC radio |
| Grizelda Hervey | Sherlock Holmes – "The Sign of the Four"[17] | 1963 | BBC Home Service |
| Janet Morrison | Sherlock Holmes (7 stories)[17] | 1964–1969 | BBC radio |
| Cecile Chevreau | Sherlock Holmes – "Charles Augustus Milverton"[18] | 1970 | LP record audio drama |
| Barbara Atkinson | The Hound of the Baskervilles[19] | 1988 | BBC Radio 4 |
| Anna Cropper | Sherlock Holmes – A Study in Scarlet, The Sign of the Four[20] | 1989 | BBC Radio 4 |
| Mary Allen | Sherlock Holmes – "A Scandal in Bohemia", "The Noble Bachelor"[21] | 1990–1991 | BBC Radio 4 |
| Joan Matheson | Sherlock Holmes (7 stories)[22] | 1992–1995 | BBC Radio 4 |
| Judi Dench | Sherlock Holmes – The Hound of the Baskervilles[23] | 1998 | BBC Radio 4 |
| Lee Paasch | The Further Adventures of Sherlock Holmes | 1998–2013 | Radio (Imagination Theatre) |
| The Classic Adventures of Sherlock Holmes | 2005–2012 | ||
| June Whitfield | The Newly Discovered Casebook of Sherlock Holmes | 1999 | BBC Radio 2 |
| Beth Chalmers | Sherlock Holmes[24][25] | 2011–2012 | Audio dramas (Big Finish Productions) |
| Moira Quirk | The Hound of the Baskervilles[26] | 2014 | Audio drama (L.A. Theatre Works) |
| Patricia Hodge | Mrs Hudson's Radio Show[27] | 2018 | BBC Radio 4 |
| Ellen McLain | The Further Adventures of Sherlock Holmes | 2019–present | Radio (Imagination Theatre) |
Shfaqjet
Redakto| Name | Title | Date | Type |
|---|---|---|---|
| Esmé Hubbard | The Return of Sherlock Holmes | 1923 | Stage play |
| Paddy Edwards | Baker Street | 1965 | Stage musical |
| Toni Lamond | Sherlock's Last Case[28] | 1984–1985 | Stage play |
| Julia Sutton | Sherlock Holmes: The Musical | 1989 | Stage musical |
| Jane Pfitsch | Baskerville: A Sherlock Holmes Mystery[29] | 2015 | Stage play |
Television dhe videofilma
Redakto| Emri | Titulli | Data | Lloji |
|---|---|---|---|
| Violet Besson | The Three Garridebs | 1937 | Television play for NBC (American) |
| Marguerite Young | Doctor Watson and the Darkwater Hall Mystery | 1974 | Television film (British) |
| Marjorie Bennett | Sherlock Holmes in New York | 1976 | Television film (American) |
| Rina Zelyonaya | The Adventures of Sherlock Holmes and Dr. Watson | 1979–1986 | TV film series (USSR) |
| Lynn Rainbow | Sherlock Holmes and the Sign of Four[30] | 1983 | Animated television film (Australian) |
| Jenny Laird | The Masks of Death | 1984 | Television film (British) |
| Margaret John | Sherlock Holmes and the Leading Lady | 1991 | Television films |
| Incident at Victoria Falls | 1992 | ||
| Kathleen McAuliffe | The Royal Scandal | 2001 | Television films (Canadian) |
| The Case of the Whitechapel Vampire | 2002 | ||
| Anne Carroll | Sherlock Holmes and the Case of the Silk Stocking | 2004 | Television film (British) |
| Catriona McDonald | Sherlock Holmes | 2010 | DTV film (American) |
| Emily Gray | Case Closed: The Phantom of Baker Street | 2010 | Japanese anime film (English dub, released on DVD) |
Seritë televizive
Redakto| Emri | Titulli | Data | Lloji |
|---|---|---|---|
| Iris Vandeleur | Sherlock Holmes | 1951 | Seritë televizive (British) |
| Mary Holder | Sherlock Holmes – "The Speckled Band" | 1964 | Epizod televiziv (British) |
| Enid Lindsey | Sherlock Holmes | 1965 | Seritë televizive (British) |
| Grace Arnold | Sir Arthur Conan Doyle's Sherlock Holmes | 1968 | Seritë televizive (British) |
| Pat Keen | The Baker Street Boys | 1983 | Seritë televizive (British) |
| Rosalie Williams | Sherlock Holmes | 1984–1994 | Seritë televizive (British) |
| Yōko Asagami | Sherlock Hound | 1984–1985 | TV animated series (Italian-Japanese) (Japanese version) |
| Patricia Parris | Sherlock Hound | 1984–1985 | TV animated series (Italian-Japanese) (English dub) |
| Cristina Grado | Sherlock Hound | 1984–1985 | TV animated series (Italian-Japanese) (Italian dub) |
| Bunty Webb | Alfred Hitchcock Presents – "My Dear Watson" | 1989 | TV episode (American) |
| Jan Hooks | Saturday Night Live – "Sherlock Holmes' Birthday Party" | 1991 | TV sketch (American) |
| Una Stubbs | Sherlock | 2010–2017 | TV series (British) |
| Candis Cayne | Elementary | 2013–2014 | TV series (American) |
| Ingeborga Dapkūnaitė | Sherlock Holmes | 2013 | TV series (Russian) |
| Keiko Horiuchi | Sherlock Holmes | 2014–2015 | TV series (Japanese) |
| Ran Itō | Miss Sherlock | 2018 | TV series (Japanese) |
| Rino Katase | Sherlock: Untold Stories | 2019 | TV series (Japanese) |
| Junichi Suwabe | Case File nº221: Kabukicho | 2019–2020 | TV anime series (Japanese) (Japanese version) |
| David Wald | Case File nº221: Kabukicho | 2019–2020 | TV anime series (Japanese) (English dub) |
| Kana Asumi | Moriarty the Patriot | 2020–2021 | seri televizive e animuar (Japanese) |
Filma teatrale
RedaktoVideo lojëra
Redakto| Emri | Titulli | Data | Lloji |
|---|---|---|---|
| Diana Montano | The Lost Files of Sherlock Holmes: The Case of the Serrated Scalpel[30] | 1992 | Voice role |
| Coralie Persee | The Lost Files of Sherlock Holmes: The Case of the Rose Tattoo[35] | 1996 | Voice role; digitized sprites based on a different actor |
| Stella Gonet | Sherlock Holmes: Crimes & Punishments[30] | 2014 | Sherlock Holmes series; voice role |
| Unknown actor | Sherlock Holmes: The Devil's Daughter | 2016 |
Referime
Redakto- ^ a b c d e f g Cawthorne, Nigel (2011). A Brief History of Sherlock Holmes (në anglisht). Robinson. fq. 207–210. ISBN 978-0-7624-4408-3.
- ^ Smith, Daniel (2014) [2009]. The Sherlock Holmes Companion: An Elementary Guide (në anglisht) (bot. Updated). London: Aurum Press. fq. 49. ISBN 978-1-78131-404-3.
- ^ Vincent Starrett (1934). The Singular Adventures of Martha Hudson (në anglisht).
- ^ a b Catherine Cooke. "Mrs. Hudson: A Legend In Her Own Lodging House" (PDF). The Baker Street Journal (në anglisht) (55): 13–16. Marrë më 4 shkurt 2012.
- ^ Catherine Cooke. "Mrs. Hudson: A Legend In Her Own Lodging House" (PDF). The Baker Street Journal (në anglisht) (55): 21. Marrë më 4 shkurt 2012.
- ^ Klinger, Leslie (ed.). The New Annotated Sherlock Holmes, Volume I (New York: W. W. Norton, 2005). pp. 27–28. ISBN 0-393-05916-2.
- ^ a b Doyle, Arthur Conan, Sir: "The Adventure of the Empty House", The Return of Sherlock Holmes. 108
- ^ Doyle, Arthur (2004). The Adventure of the Dying Detective (në anglisht). Kessinger Publishing. fq. 1. ISBN 1-4191-5132-0.
- ^ a b c O'Brien, James F. (2013). The Scientific Sherlock Holmes: Cracking the Case with Science and Forensics (në anglisht). Oxford University Press. fq. 41–44. ISBN 9780199311576.
- ^ Eyles, Alan (1986). Sherlock Holmes: A Centenary Celebration (në anglisht). Harper & Row. fq. 130–132. ISBN 0-06-015620-1.
- ^ "'Moriarty the Patriot' Comments from Furukawa Makoto & Ono Yuki have arrived! "We will give it our best shot as Makolock and Onoson."". Anime Anime Global (në anglisht). 10 nëntor 2020. Marrë më 29 nëntor 2020.
- ^ Dickerson, Ian (2019). Sherlock Holmes and His Adventures on American Radio. BearManor Media. fq. 152, 160, 179, 187, 189, 198. ISBN 978-1629335087.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Only a limited number of cast lists are available for the series. Episodes that are known to have included Gordon in the cast aired between 1945 and 1946. - ^ a b De Waal, Ronald Burt (1974). The World Bibliography of Sherlock Holmes. Bramhall House. fq. 382. ISBN 0-517-217597.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ De Waal, Ronald Burt (1974). The World Bibliography of Sherlock Holmes. Bramhall House. fq. 383. ISBN 0-517-217597.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ De Waal, Ronald Burt (1974). The World Bibliography of Sherlock Holmes. Bramhall House. fq. 384. ISBN 0-517-217597.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b c d e f g De Waal, Ronald Burt (1974). The World Bibliography of Sherlock Holmes. Bramhall House. fq. 387–391. ISBN 0-517-217597.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ De Waal, Ronald Burt (1974). The World Bibliography of Sherlock Holmes. Bramhall House. fq. 411–412. ISBN 0-517-217597.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "The Hound of the Baskervilles: 1: The Baskerville Curse". BBC Genome: Radio Times. BBC. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Classic Serial: A Study in Scarlet: 1: Revenge". BBC Genome: Radio Times. BBC. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) See also The Sign of the Four (1989). - ^ "The Adventures of Sherlock Holmes: A Scandal in Bohemia". BBC Genome: Radio Times. BBC. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) See also "The Noble Bachelor" (1991). - ^ "The Memoirs of Sherlock Holmes: 2: The Yellow Face". BBC Genome: Radio Times. BBC. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) See also "The Empty House" (1993) and several other episodes. - ^ "The Classic Serial: The Hound of the Baskervilles: 1: The Power of Evil". BBC Genome: Radio Times. BBC. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "2.1. Sherlock Holmes: The Final Problem/The Empty House". Big Finish. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "2.4. Sherlock Holmes: The Tangled Skein". Big Finish. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "The Hound of the Baskervilles". LATW. L. A. Theatre Works. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Mrs Hudson's Radio Show: Cast & Crew". British Comedy Guide. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "USH Volume 4, Section X K -- Actors, Performances, and Recordings: Plays (continued)". University of Minnesota Libraries. Arkivuar nga origjinali më 12 shtator 2020. Marrë më 31 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Treanor, Lorraine (23 janar 2015). "Baskerville, a bit of theatrical fun at Arena Stage". DC Theatre Scene. Marrë më 31 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ a b c Gabim referencash: Etiketë
<ref>e pavlefshme;asnjë tekst nuk u dha për refs e quajturabtva - ^ "Madame D'Esterre". BFI. British Film Institute. Arkivuar nga origjinali më 10 tetor 2019. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Eyles, Alan (1986). Sherlock Holmes: A Centenary Celebration. Harper & Row. fq. 130–132. ISBN 0-06-015620-1.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "The Seven-Per-Cent Solution (1976)". British Film Institute. BFI. Arkivuar nga origjinali më 9 mars 2016. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Murder by Decree (1980)". British Film Institute. BFI. Arkivuar nga origjinali më 7 mars 2016. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "The Lost Files of Sherlock Holmes: Case of the Rose Tattoo (1996) DOS Credits". MobyGames. Marrë më 1 dhjetor 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)