Атлетика на Летњим олимпијским играма
Атлетика је била у програму свих до сада одржаних Летњих олимпијских игара. Иако су се број и врсте атлетских дисциплина кроз историју битно мењали, основна подела на трчања, бацања, скокове и вишебој је увек била присутна. Данас су у програму 24 дисциплине за мушкарце и 23 дисциплине за жене. Дисциплина у којима се такмиче само мушкарци је ходање на 50 километара.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8f/Athletics_pictogram.svg/100px-Athletics_pictogram.svg.png)
Мушке дисциплине
уредиАтлетски програм за мушкарце по дисциплинама није се мењао од Олимпијских игара у Мелбурну 1956. године, када је уврштена дисциплина ходања на 20 км, осим што једном на играма у Монтреалу 1976. године није било такмичења у дисциплини ходања на 50 км.
Дисциплине које се више не налазе у програму су углавном разне дужине препонских трка, скокови из места, неке бацачке дисциплине, и мешовите штафете у којима су такмичари из једне екипе трчали различите дужине деоница. До сада су се укупно појавиле 52 различите дисциплине за мушкарце.
Дисциплина | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | Година |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Олимпијске атлетске дисциплине | |||||||||||||||||||||||||||||
100 метара | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | X | Х | Х | Х | 28 |
200 метара | - | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 27 |
400 метара | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 28 |
800 метара | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 28 |
1.500 метара | Х | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | 28 |
5.000 метара | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 24 |
10.000 метара | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 24 |
110 м препоне | Х | Х | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | 28 |
400 м препоне | - | Х | X | X | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | X | 26 |
3000 м препреке | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | 23 |
4 х 100 м | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | 24 |
4 х 400 м | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | 24 |
Маратон | Х | Х | Х | Х | Х | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 28 |
20 км ходање | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 16 |
50 км ходање | - | - | - | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | - | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 19 |
Десетобој | - | - | X | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | 24 |
Скок удаљ | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 29 |
Троскок | Х | X | Х | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | 28 |
Скок увис | Х | X | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 28 |
Скок мотком | Х | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | 28 |
Бацање кугле | Х | Х | Х | Х | Х | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 28 |
Бацање диска | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | 28 |
Кладиво | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | 27 |
Бацање копља | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | 25 |
Дисциплине које вишу нису у програму | |||||||||||||||||||||||||||||
60 метара | - | Х | Х | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 |
200 м препоне | - | X | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 |
2.500 м препреке | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
2.590 м препреке | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
3.200 м препреке | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
4.000 м препреке | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
мешовита штафета | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
3000 м екипно | - | - | - | - | X | X | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 3 |
5000 m екипно | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
3 миље екипно | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
4 миље екипно | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
5 миља | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
3.000 м ходање | - | - | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
3.500 м ходање | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
10 км ходање | - | - | - | - | X | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 |
10 миља ходање | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
Триатлон | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
Петобој | - | - | - | - | X | X | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
Скок удаљ без залета | - | X | X | X | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 4 |
Троскок без залета | - | X | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 |
Скок увис без залета | - | X | X | X | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 4 |
56 фунти бацање терета | - | - | X | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 2 |
Бацање кугле са две руке | - | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
Грчки диск | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
Бацање диска са две руке | - | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
Бацање копља слободан стил | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
Бацање копља са две руке | - | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
Крос појединачно | - | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
Крос екипно | - | - | - | - | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 1 |
Дисциплине | 12 | 23 | 25 | 26 | 30 | 27 | 24 | 22 | 23 | 23 | 23 | 23 | 24 | 24 | 24 | 24 | 24 | 23 | 24 | 24 | 24 | 24 | 24 | 24 | 24 | 24 | 24 | 24 | 52 |
Година | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 20 | 24 | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | 27 |
Женске дисциплине
уредиТакмичења у атлетици за жене укључена су у програм на Олимпијским играма у Амстердамуу 1928. године. До сада је на програму Олимпијских игара било 27 дисциплина за жене.
Дисциплина | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | Године |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Олимпијске атлетске дисциплине | ||||||||||||||||||||||
100 метара | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 21 |
200 метара | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | 18 |
400 метара | - | - | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | 13 |
800 метара | X | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | 16 |
1.500 метара | - | - | - | - | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | 11 |
5.000 м | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 6 |
10.000 м | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 8 |
Маратон | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 9 |
100 м препоне | - | - | - | - | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | 12 |
400 m препоне | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | 9 |
3000 м препреке | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | Х | Х | Х | 3 |
4 х 100 м | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | 21 |
4 х 400 м | - | - | - | - | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | 12 |
20 км ходање | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | 5 |
Скок увис | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 21 |
Скок мотком | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | Х | Х | Х | Х | Х | 5 |
Скок удаљ | - | - | - | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 18 |
Троскок | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 6 |
Бацање кугле | - | - | - | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | Х | 18 |
Бацање диска | X | X | X | X | X | X | XX | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | 21 |
Бацање кладива | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | Х | Х | Х | Х | Х | 5 |
Бацање копља | - | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | Х | 20 |
Седмобој | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | Х | Х | Х | Х | 9 |
Дисциплине које вишу нису у програму | ||||||||||||||||||||||
80 м препоне | - | X | X | X | X | X | X | X | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 8 |
Петобој | - | - | - | - | - | - | - | X | X | X | X | X | - | - | - | - | - | - | - | - | - | 5 |
3.000 метара | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | Х | Х | Х | - | - | - | - | - | - | 3 |
10 км ходање | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | - | X | X | - | - | - | - | - | 2 |
Дисциплине | 5 | 6 | 6 | 9 | 9 | 9 | 10 | 12 | 12 | 14 | 14 | 14 | 17 | 18 | 19 | 20 | 22 | 22 | 23 | 23 | 23 | 27 |
Година | 28 | 32 | 36 | 48 | 52 | 56 | 60 | 64 | 68 | 72 | 76 | 80 | 84 | 88 | 92 | 96 | 00 | 04 | 08 | 12 | 16 | 20 |
Појединачно освојене медаље
уредиПриказани су сви учесници у атлетски такмичењима који су укупно освојили више од 5 медаља.
Стање после Летњих олимпијских медаља у Лондону 2012.
Паво Нурми из Финске је освојио највише медаља на олимпијским играма (12 медаља) у мушкој, а Мерлин Оти са Јамајке са 9 медаља у женској конкуренцији. Највише медаља у појединачним дисциплинама имају Американци Реј Јури (8 медаља) затим Карл Луис (7 медаља). У женској конкуренцији 7 медаља има Мерлин Оти (Јамајка).
| Атлетичари са највише златних медаља у појединачној конкуренцији
|
Медаље по земљама учесницама
уредиМедаље је освајало 97 земаља.Стање закључно са ЛОИ 2012.
Занимљивости
уредиСтање после ЛОИ 2016.[1]
- Атлетика је била на свих 28 ЛОИ.
- Број атлетских дисциплина — 83
- Укупно такмичара 20.626 (14,792 мушкарца и 5.835 жена)
- Укупно земаља учесница — 223
- Најмлађи учесник — Селестин Ндрин (Céléstine N'Drin) Италија, 13 год. и 4 дана, ЛОИ 1976.
- Најстарији учесник - Хајле Сатајин (Haile Satayin) Израел, 53 год. и 136 дана, ЛОИ 2008.
- Највише медаља појединачно — Паво Нурми, Финска, 12 медаља (9 златних и 3 сребрне)
- Највише медаља репрезентације — САД — 788 (331 златна, 255 сребрних и 202 бронзане
Извори
уреди- ^ „Атлетика на ЛОИ на сајту SR/Olympic sports-reference.com/”. Архивирано из оригинала 26. 11. 2012. г. Приступљено 04. 12. 2012.