Mariupol hastane hava saldırısı

2022 Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında işlenen savaş suçu

9 Mart 2022'de Rusya Hava Kuvvetleri, Ukrayna'nın Mariupol kentinde hem çocuk hastanesi hem de doğumevi olarak hizmet veren 3 No'lu Doğumevi isimli bir binayı bombalayarak en az dört kişinin ölümüne ve en az on yedi kişinin yaralanmasına ve en az bir ölü doğuma yol açtı.[1][2]

Mariupol hastane hava saldırısı
Mariupol Kuşatması
Hava saldırısının ardından Mariupol'daki hastane
Harita
BölgeMariupol, Ukrayna
Tarih9 Mart 2022
Ölü4+1 ölü doğum
YaralıEn az 17
İşleyenler Rusya Silahlı Kuvvetleri

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski,[3] Avrupa Birliği Dışişleri Bakanı Josep Borrell ve İngiliz Silahlı Kuvvetler Bakanı James Heappey[4] bombalamayı bir savaş suçu olarak nitelendirdi. 10 Mart'ta, Rusya dışişleri bakanı ve Savunma Bakanlığı, hastanenin bombalanmasının Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin 1 No'lu Mariupol Doğum Hastanesinde bulunması sebebiyle haklı olduğunu iddia etti.[5][6] Rusya'nın BM temsilcisi Vasili Nebenzya daha önce 7 Mart'ta bunu belirtmişti.[1][7] Çeşitli medya kuruluşları, Rusya'nın iddialarını asılsız bularak reddetti.[8]

Bir AGİT raporu, hava saldırısının bir Rus savaş suçu olduğu sonucuna vardı.

Arka plan

değiştir

2022'de, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Rusya ve Rusya yanlısı güçler Mariupol'u kuşattı. Sonunda, Rusya ve Ukrayna makamları arasında, sivillerin Mariupol ve diğer dört Ukrayna kasabasından 9 Mart 2022'de insani bir koridorda tahliyesine izin verilmesi konusunda anlaşmaya varıldı.[9]

Bombalama

değiştir

Mariupol'da bir çocuk ve doğum hastanesi ateşkes sırasında Rus güçleri tarafından birkaç kez havadan bombalandı.[9][10]

Ukraynalı yetkililer hastanede meydana gelen hasarı "devasa" olarak nitelendirdi. Saldırıları gösteren video görüntüleri, "binanın önünün büyük bir kısmının ... söküldüğünü" ve "dışarıda yanan arabaların parçalandığını" gösterdi.[9] Hastane koğuşları "enkaza dönüşmüştü, duvarlar çökmüştü, tıbbi ekipman molozla kaplanmıştı, pencereler havaya uçmuştu ve camlar her yerdeydi".[10]

Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, insanların zamanında saldırıdan "saklandığını" ve bunun ölü sayısını en aza indirdiğini belirtti.[3]

Kurbanlar

değiştir

9 Mart 2022'de Donetsk Oblastı Valisi, bombalamada aralarında doğuran kadınların da bulunduğu 17 kişinin yaralandığını bildirdi.[9][11] Nörolog Oleksandra Şcherbet'e göre "Kadınlar, yeni doğanlar ve sağlık personeli öldürüldü".[10] 10 Mart'ta yerel yetkililer, bombalamada bir kız çocuğu ve iki kişinin öldüğünü açıkladı.[2]

Bombalamada fotoğrafı çekilen hamile kadın, popüler bir Instagram blog yazarı olan Marianna Vişegirskaya (kızlık soyadı Podgurskaya), 14 Mart'ta çocuğu ölü doğduktan sonra başka bir hastaneye götürüldü ve öldü. Bombalamada, ezilmiş bir pelvis ve kopuk kalça da dahil olmak üzere, çocuğunun ölü doğumune sebep olan çok sayıda yara almıştı.[12]

Bombalamada fotoğraflanan bir başka hamile kadın, popüler bir Instagram blog yazarı olan Marianna Vişegirskaya (kızlık soyadı Podgurskaya), ertesi gün bir kız çocuğu dünyaya getirdi.[13] Nisan ayı başlarında Vyshegirskaya, hastanenin bir hava saldırısıyla değil, Associated Press'in kanıtlarla çelişen olarak tanımladığı "top mermisi" ile vurulduğunu söylediği bir röportajı filme aldı.[14]

Savaş suçu iddiaları

değiştir

Avrupa Birliği Dışişleri Başkanı Josep Borrell, bombalamayı bir savaş suçu olarak nitelendirdi.[2] İngiliz Parlamento Silahlı Kuvvetlerden Sorumlu Devlet Müsteşarı James Heappey, hastaneyi vurmak ister yerleşim alanına rastgele ateş açmak, ister kasıtlı hedefleme olsun, "bu bir savaş suçuydu" dedi.[4] Ukraynalı liderler de benzer ifadeleri dile getirdiler.[3]

Tepkiler

değiştir

Mariupol Belediye Başkan Yardımcısı Sergey Orlov, "Modern hayatta bir çocuk hastanesini bombalamanın nasıl mümkün olduğunu anlamıyoruz" dedi.[10] Mariupol Belediye Meclisi, Rus uçaklarının bombalı saldırısını kasıtlı olarak nitelendirdi.[10] Zelenski, saldırının "Ukraynalılara yönelik soykırımın gerçekleştiğinin kanıtı" olduğunu iddia etti.[3] Mariupol Belediye Başkan Yardımcısı Sergey Orlov, saldırıyı hem savaş suçu hem de soykırım olarak nitelendirdi.[15]

10 Mart'ta Rusya Dışişleri Bakanı ve Savunma Bakanlığı alenen bombalamanın haklı olduğunu iddia etti. Ukrayinska Pravda'ya göre Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, hastanenin bombalanmasının kasıtlı bir eylem olduğunu doğruladı. "Birkaç gün önce, bir BM Güvenlik Konseyi toplantısında, Rus heyeti bu doğum hastanesinin uzun süredir Azak Taburu ve diğer radikaller tarafından ele geçirildiğini ve doğum yapan tüm kadınların, hemşirelerin ve genel olarak tüm personelin oradan ayrıldıklarını söyledi. Aşırı radikal Azak Taburu'nun üssüydü." dedi.[5] Savunma Bakanı Sözcüsü İgor Konaşenkov, "Mariupol bölgesinde Rus askeri uçakları tarafından karadaki hedefleri vurmak için kesinlikle hiçbir görev gerçekleştirilmediğini" ve "iddia edilen hava saldırısının" "Batılı izleyiciler arasında Rus karşıtı kamuoyunun tepkisini sürdürmek için tamamen planlanmış bir provokasyon" olduğunu belirtti.[6] Daha önce Rus ordusu, Azak ve Aydar Taburlarının Mariupol'daki "okullardan, hastanelerden ve anaokullarından" "ateş ettiğini" iddia etmişti.[16]

10 Mart 2022'de Twitter, Birleşik Krallık'taki Rus büyükelçiliğinden Mariupol hastane saldırısının "sahte" olduğunu ve kurbanlardan birinin "aktris" olduğunu iddia eden bir tweet'i Twitter kurallarının ihlali olarak kaldırdı. İngiliz politikacılar bu hareketi memnuniyetle karşıladılar ve Rus büyükelçiliğini dezenformasyonla suçladılar.[14][17][18]

Meduza, 7 Mart'ta Rusya'nın Birleşmiş Milletler temsilcisi Vasili Nebenzya'nın Ukrayna Silahlı Kuvvetleri tarafından ateş noktası olarak kullanıldığını iddia ettiği hastanenin 3 Nolu Doğumevi değil 1 Nolu Doğumevi olduğunu belirtti. Meduza; Lavrov'un, Nebenzya'nın bahsettiği 1 No'lu Hastane ile bombalanan 3 No'lu Hastaneyi karıştırdığını söyledi.[1][7]

22 Mart 2022'de Rus gazeteci Aleksandr Nevzorov, Rusya'nın Mariupol'daki bir doğum hastanesini bombalaması hakkında bilgi yayınladıktan sonra Rusya'nın "yanlış bilgi" yasası uyarınca suçlandı.[19] 4 Mart'ta çıkarılan yeni bir yasaya göre, 15 yıla kadar hapis cezasına çarptırılabilir.[20]

Uluslararası

değiştir

Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson, saldırıyı "ahlaksız" olarak nitelendirdi.[9] Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden'ın basın sekreteri Jen Psaki, "Egemen bir ülkede masum sivillerin peşine düşmek için askeri gücün barbarca kullanıldığını görmek korkunç" dedi.[9] Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, bombalamayı "iğrenç bir savaş suçu" olarak nitelendirdi.[2] Vatikan Şehri Kardinal Dışişleri Bakanı Pietro Parolin, bombalamadan duyduğu dehşeti dile getirerek, bunu "sivillere yönelik kabul edilemez bir saldırı" olarak nitelendirdi.[21] Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres, saldırının "korkunç" olduğunu ve "bu anlamsız şiddetin durdurulması gerektiğini" yazdı.[22]

Bombalama uluslararası basında geniş bir kınama aldı: Daily Mirror ve The Independent eylemi "barbarca" olarak nitelendirdi, Daily Express ve Daily Mail saldırıyı "ahlaksız" olarak nitelendirirken, The Guardian, Financial Times ve El Pais "iğrenç" olarak nitelendirdi.[23][24] İtalyan gazetesi Il Giornale, Putin'i "savaş suçlusu" olarak nitelendirirken, La Repubblica "masumların ölümünü" kınadı.[25][26]

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, 18 Mart'ta Yunanistan'ın "Ukrayna'daki Yunan azınlığın merkezi olan Mariupol'deki doğum hastanesini yeniden inşa etmeye hazır olduğunu, kalplerimiz için değerli ve savaşın barbarlığının sembolü olduğunu" tweetledi.[27]

AGİT raporu

değiştir

13 Nisan 2022'de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Mariupol hastanesinin hava saldırısını kapsayan ve doğumevinin açıkça tanımlanabilir ve çalışır durumda olduğunu ve bu nedenle Rus kuvvetlerinin bir savaş suçu işlediğini doğrulayan bir rapor yayınladı.

Bu nedenle Heyet, hastanenin bir Rus saldırısıyla yıkıldığı sonucuna varmıştır. Rus açıklamalarına göre saldırı kasıtlı olarak yapılmış olmalıdır. Etkili bir uyarı verilmedi ve zaman sınırı belirlenmedi. Dolayısıyla bu saldırı, UİH'nin açık bir ihlalini teşkil etmektedir ve bundan sorumlu olanlar bir savaş suçu işlemişlerdir.[28]

Ayrıca bakınız

değiştir

Kaynakça

değiştir