Thái phu nhân

Trong Tam quốc diễn nghĩa, Sái Phu nhân được nhắc đến qua 3 hồi gồm Hồi 34: Sái phu nhân nấp nghe chuyện kín/Lưu hoàng thúc nhảy ngựa Đàn Khê, Hồi 40: Sái phu nhân bàn hiến Ký Châu/Gia Cát Lượng hỏa thiêu Tân Dã và Hồi 41. Trong tác phẩm này, Sái Phu nhân được mô tả là mẹ đẻ của Lưu Tông. Đây là một người đàn bà có lòng dạ hiểm độc, thích can dự vào triều chánh, đặc biệt là gây ảnh hưởng cho con bà lên ngôi. Sái phu nhân hay chống đối Lưu Bị.

Khi Lưu Biểu đồng ý chứa chấp Lưu Bị, đến đêm, Sái phu nhân xàm tấu với Lưu Biểu đề nghị ông ta điều Lưu Bị đi chỗ khác vì "sợ người ta chẳng được như bụng ông nghĩ thôi". Mỗi lần Lưu Bị trò chuyện với Lưu Biểu thì Sái phu nhân nấp sau bình phong nghe trộm. Sái phu nhân vẫn luôn có ý nghi Lưu Bị.

Khi Lưu Biểu ốm nặng, Sái Phu nhân đóng của lại không cho Lưu Kỳ vào thăm, sai Sái Mạo, Trương Doãn canh giữ cửa ngoài. Khi Lưu Biểu chết rồi, Sái phu nhân cùng với Sái Mạo, Trương Doãn bàn bạc, viết tờ di chúc giả cho con thứ là Lưu Tông làm chủ Kinh Châu, xong rồi mới cho báo tang. Sái Mạo lập Lưu Tông lên làm chủ, tôn tộc họ Sái chia nhau lĩnh luôn Kinh Châu còn Sái phu nhân cùng Lưu Tông đến ở Tương Dương để phòng Lưu Kỳ, Lưu Bị.

Sau khi Tào Tháo nam chinh, Sái Phu nhân là người chủ trương hàng Tào. Lưu Tông cùng với Sái phu nhân đem ấn tín sang sông đón rước Tào Tháo. Tào Tháo cho Lưu Tông vào triều đình làm quan. Lưu Tông hai ba lần từ chối, Tháo không cho, bất đắc dĩ phải cùng Sái phu nhân đi Thanh Châu, chỉ có tướng cũ là Vương Uy đi theo. Tào Tháo sai Vu Cấm đem quân khinh kỵ đuổi theo và giết cả hai mẹ con. Khi bị vây, Sái phu nhân ôm Lưu Tông khóc ầm ĩ. Vu Cấm ép lệnh quân sĩ hạ thủ, Vương Uy tức giận phản kháng, nhưng cuối cùng cả 3 bị xử tử.