Tuyến hỏa xa ngầm

Tuyến hỏa xa ngầm hay Đường sắt ngầm (tiếng Anh: Underground Railroad) là một mạng lưới đường trốn và ngôi nhà an toàn bí mật được sử dụng bởi các nô lệ gốc Phi tại Hoa Kỳ để chạy trốn tới các tiểu bang tự doCanada nhờ sự giúp đỡ của những người theo chủ nghĩa bãi nô và những người thông cảm. Thuật ngữ này cũng chỉ đến những người theo chủ nghĩa bãi nô, cả Mỹ da trắng và da đen, cả người tự do và nô lệ, mà đều giúp đỡ những người lánh nạn.[2] Các tuyến khác dẫn đến México hoặc hải ngoại.[3] Tuy một "tuyến hỏa xa ngầm" chạy về phía nam đến Florida, hồi đó là một lãnh thổ Tây Ban Nha, từ cuối thế kỷ 17 cho đến ngay sau Cách mạng Mỹ,[4] nhưng mạng lưới hiện nay thường được gọi là Tuyến hỏa xa ngầm được sáng lập vào đầu thế kỷ 19 và đạt tới đỉnh cao nhất từ 1850 đến 1860.[5] Có ước lượng rằng, vào năm 1850, 100.000 nô lệ đã chạy trốn trên "đường sắt" này.[5] Bắc Mỹ thuộc Anh, một khu vực cấm chế độ nô lệ, là một nơi chốn cuối cùng của nhiều người, tại vì có nhiều nơi băng qua biên giới dài. Theo chuyện kể, hơn 30.000 người chạy tới đấy trên mạng lưới trong thời kỳ 20 năm thông dụng nhất,[6] nhưng thống kê từ Điều tra dân số Hoa Kỳ chỉ đếm 6.000 người.[7]

Bản đồ các đường trốn trên Tuyến hỏa xa ngầm
Hình Harriet Tubman do H. B. Lindsley chụp khoảng 1870. Bà Tubman qua lại tới miền Nam trên Tuyến hỏa xa ngầm 13 lần để giúp giải phóng hơn 70 người.[1]

Xem thêm

sửa

Chú thích

sửa
  1. ^ Larson 2004, tr. xvii.
  2. ^ “The Underground Railroad” (bằng tiếng Anh). PBS. Truy cập ngày 25 tháng 7 năm 2007.
  3. ^ “Purpose and Background”. Taking the Train to Freedom (bằng tiếng Anh). Cục Công viên Quốc gia Hoa Kỳ. Truy cập ngày 17 tháng 7 năm 2011.
  4. ^ Smith, Bruce (ngày 18 tháng 3 năm 2012). “For a century, underground railroad ran south”. Google News. Associated Press. Bản gốc lưu trữ ngày 21 tháng 3 năm 2012. Truy cập ngày 23 tháng 3 năm 2012.
  5. ^ a b Vox, Lisa. “How Did Slaves Resist Slavery?”. African-American History (bằng tiếng Anh). About.com. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 7 năm 2011. Truy cập ngày 17 tháng 7 năm 2011. Đã định rõ hơn một tham số trong |author=|last= (trợ giúp)
  6. ^ “Settling Canada Underground Railroad”. Historica (bằng tiếng Anh). Between 1840 and 1860, more than 30,000 American slaves came secretly to Canada and freedom
  7. ^ “From slavery to freedom” (PDF). The Grapevine (bằng tiếng Anh). tr. 3–5. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 13 tháng 7 năm 2007. Truy cập ngày 15 tháng 6 năm 2012.

Tham khảo

sửa

Liên kết ngoài

sửa
🔥 Top keywords: 2112: Doraemon ra đời300 (phim)Anh hùng xạ điêu (phim truyền hình 2003)Bùng phát virus Zika 2015–2016Chuyên gia trang điểmCristiano RonaldoCá đuối quỷDanh sách Tổng thống Hoa KỳDanh sách câu thần chú trong Harry PotterDanh sách tài khoản Instagram có nhiều lượt theo dõi nhấtGiải Oscar cho phim ngắn hay nhấtHoan Ngu Ảnh ThịHầu tướcHọc thuyết tế bàoJason Miller (communications strategist)Lễ hội Chọi trâu Đồ SơnLộc Đỉnh ký (phim 1998)Natapohn TameeruksNinh (họ)Phim truyền hình Đài LoanRobloxThanh thiếu niênThần tượng teenThổ thần tập sựTrang ChínhTập hợp rỗngTỉnh của Thổ Nhĩ KỳVõ Thần Triệu Tử LongXXX (loạt phim)Âu Dương Chấn HoaĐào Trọng ThiĐại học Công giáo ParisĐệ Tứ Cộng hòa PhápĐổng Tiểu UyểnĐài Truyền hình Kỹ thuật số VTCTrang ChínhĐặc biệt:Tìm kiếmNguyễn Khoa ĐiềmGiải vô địch bóng đá châu Âu 2024Đài Truyền hình Việt NamGruziaCúp bóng đá Nam MỹBảng xếp hạng bóng đá nam FIFAThích Chân QuangNguyễn Hữu ĐôngThích Minh TuệViệt NamGiải vô địch bóng đá châu ÂuPhan Đình TrạcCúp bóng đá Nam Mỹ 2024Cửu Long Thành Trại: Vây thànhĐặc biệt:Thay đổi gần đâyNgày gia đình Việt NamDanh sách phim điện ảnh Thám tử lừng danh ConanBan Nội chính Trung ương Đảng Cộng sản Việt NamCửu Long Trại ThànhQuân khu 1, Quân đội nhân dân Việt NamẤm lên toàn cầuTô LâmCristiano RonaldoNguyễn Phú TrọngDanh sách tiểu bang Hoa Kỳ theo cách viết tắtHồ Chí MinhAi CậpHội Tam HoàngBoliviaBộ Công an (Việt Nam)Loạn luânGiải vô địch bóng đá châu Âu 2020Cleopatra VIIBầu cử tổng thống Hoa Kỳ 2024Chiến tranh thế giới thứ haiJoe Biden